Jump to content

Le Bracun

From Wikisource
Le Bracun (1885)
by Jan Batista Alton
Ladin da Calfosch
157505Le Bracun — Ladin da Calfosch1885Jan Batista Alton

da Rimes Ladines


Chël jonn che mai pól ester? Plëgn
De pinsiers s' un vál dal bel ciastel
Cun le ce bel bas; conësce al sëgn
Le podëise ch' ël á sön so ciapel.

Francësch de Brach s' un vëgn da süa
Chestiana bela y prossa plü
Che vign' atra möta; dî te stüa
Cun ëra s' ál devertí bel su.

Dai crëp odôn gnon l' alba jö
Bel plan cun ri segnal, ch' an dess
Do tut comié passé spo le rü
Bel snel denant che valgügn odess.

La sciora le lascia jí, no ion
Mo dër ingert por avëi la nöt
Denant somié che bur ingian
Aspeta Franzl dal bel aspet.

Le Bracun de coraje plëgn dá n baje
A süa chestiana zënza mët'
Averda a so bradlé; dui sasc
Spo i dál de gran prisc te n pice archët.

Dan Tragonanzes stál cun sü
Pinsiers y ciara y ciara sëgn.
Da vigni pert can sö can jö,
Mo döt incër' i dá ri sëgn.

Dan d' ël na rissa sota tan
Co l' infer, ince leria assá che mai
N ciaval ne podess se salvé sbalzan
Suraía sciöche t' atri lüsc datrai.

Demez fô le punt ch' ël â passé
Ciamó da püch tl gní da San
Vighil; mo le ce d' apëna alzé
Savôl chi ch' ess fat chël malan:

No lunc da iló odôl tla val
Sot ël na schira de sbiri gnon
Cun pe lisier insciöch' a n bal
Vers ël ciantan y dlun' cigan.

Apëna fôi dalunc ciamó
Tan lunc che tira n stlop dër bun,
Che le cavalier ponsan al no
Y al sce se recorda dla porjun.

Denanch' a traditur Bracun
Se rënd' , jaral nosc Gader sö
Por Plaies incina sö Ciaulunch,
Degun Bracun ne s' á mai temü.

“Tó sö cun chisc l' oressi ion”
Tra d' ël se pënsel „madër ch' ëi foss
Insciöch' iö instës sun zënza ingian,
Bun cavalier y dër bel pros.

Ci mai dijess mia Maria?
Sigü l' amur pordessera a me,
Sc' i' dess la liberté por nia,
Solmënter por sciampé a n pice me.”

Passá por le ce tan snel co na löm
Pinsiers de 'sta sort ál prësc olté
Le ciaval che döt dal snel vá en föm,
N menüt se frëmel por bëgn ascolté.

Les usc di sbiri pól aldí
Daldöt daimpró, sigüsc bel sëgn
Dla vënta sura n om tradí
Che savô fá solmënter bëgn.

Sëgn vëgni dlun' saltan minan
De l' avëi tan co pié, mo en chël momënt
Nosc brau Bracun a Dî ponsan
Y a süa Maria ne pé che le vënt;

Ël jora sigü dla mort, mo de mort
Onesta; le pros ciaval rové
Sön spona, olache la mort so port
Orô, se vërj sprigoré.

Ciamó n' oltada i mëssel dé,
Zessé n vint varesc por avëi
Plü sbunf por salt mortal; da re
S' astilel y sá 'ci sëgn se fá odëi.

Cun forza tan tremenda dál
Di spruns a so ciaval che le sanch
Degor insciöche datrai do n bal
Vëgn' jö le soius a n möt dër stanch.

Le ciaval sintí ch' ël â i spruns
Sot ite, se mët a sporomé
Chël tan ch' ël pó sön chi crepuns,
Le Bracun ne sá 'ci sëgn n' tremé.

Söl urt dla rissa sënt le ciaval
Tl vënter n ater iad' i fers,
S' impunta y tira n salt, che n tal
N' á odü mai degun da degönes perts.

Arjunt é l' ater urt, mo ma
Cun i pîsc ch' é dant, en jö pican
Odôn chi do, ch' ël n' â assá
Por se delibré da chël malan.

Salvé se vëiga le brau Bracun,
Salvé por grazia de Dî da mort
Sigüda, salf da ria porjun
Da sbiri destinada a tort.

Jö vëgnel dal ciaval contënt
Y ligher, baja debota i pîsc
Dla bestia plëna d' ardimënt,
La tera ince plëna de sasc bi grisc.

Döt fat insciö ch' ël â level sö,
Salüda cun le pinsier Maria,
Spo ai sbiri fejel n inzescü,
Che parô döt pentis — y ia.