L'um dal tschop verd

by Anton Filip Ganzoni

Igl era la damaun da la festa da Pasca. In di da bellezza! Or da las plantas da feglia en flur resunavan las vuschs daletgaivlas dal chant dals pitschens chantadurs cun plimas, ed jau era be ureglia a tadlar lur salid amabel. Ma en mes giuven cor na vulevi betg giubilar sco uschiglio cur ch’ils giramund versads sin lur sgol da return da primavaira cumenzavan puspè a sa chasar en l’iert spazius da mes geniturs. Il motiv era quel – che bainbaud stueva jau bandunar la chasa paterna ed ir or en il mund.

Cun larmas en ils egls aveva la mamma preparà la valisch. Jau hai vis questas larmas ed ellas ardan anc oz sin mes cor.

Anc ina giada ma vuleva jau allegrar dal sulegl d’avrigl che splendurava sin la planira e sin las collinas dals conturns, nua che jau aveva giudì uschè ritgamain ils plaschairs da mi’emprima giuventetgna. I m’era sco sche las fadetgnas, muventadas d’in lom ventin da primavaira, ma dessan, s’inclinond, lur ultim cumià, ed en las perlas dal ruschè da la damaun ma parevan da sa spievlar las larmas da mia chara mamma.

La fraida realitad ha bainbaud ma dasdà or da mes trists siemis, stuend jau uss – gugent u navidas – bandunar mia bella vischnanchetta da Giandulaina cun tut ses plaschairs e giudiments. Mes bab ch’era da lez temp il preditgant dal lieu, m’aveva destinà per il studi e decis da ma laschar scolar en ina scola pli auta da la citad per pudair alura pli tard cuntinuar e terminar mes studis a l’universitad.

Sco scolaret da la champagna gieva jau ils emprims dis cun cor agità ed attristà per las giassas. Ma bainbaud hai er jau pudì ma disar a la nova vita da scola cun ses divertiments e sias tribulaziuns. Siond che l’emprender m’era adina ì fitg liger, sche na m’èsi betg stà grev da m’acquistar la cuntentezza da mes magisters.

Cun mes cumpogns da scola però aveva jau savens mias zuffas. Quels signurins da citad, glischs sco ovs mundads e fittads a l’ultima moda, guardavan be cun sdegn sin mai, il pover purettin maladester, e mes vestgì da bun ponn grisch da chasa sco che nus al purtavan sin la champagna als vegniva gist endretg per ma rir ora e tentar da bell’entschatta. Gea, jau sun daventà la beffa da mia classa ed hai survegnì il surnum da «schimmel grisch»!

In bun temp hai jau gì pazienza e ma laschà plaschair lur zaclinadas; ma cur che la mesira è plaina, sche va ella suror! In di vegniva jau quietamain or da scola per ir vers chasa; jau n’hai gnanc fatg stim ch’in pèr da mes tentaders ma suandavan. La via m’ha manà sur la plazza da martgà, nua che divers martgadants avevan exponì lur rauba. Uss han ils cumpogns cumenzà a ma tentar. Jau sun vegnì grit ed als hai respundì cun ingiurias grobulanas, uschia che tut la glieud è sa messa a rir. In dals mats m’ha dà sin las spatlas e m’ha ditg cun sdegn: «Brrr! schimmel grisch! Ma lascha ir si!»

Qua m’è siglida talmain la ravgia che jau hai laschà crudar mes cudeschs per terra ed al hai dà cun tutta forza in pugn, uschia ch’el è sa stgarpitschà cunter ina maisa cun si rauba da vaider e l’ha bittà enturn, faschond natiralmain in grond donn al vendider. Il patrun da la butietta m’ha tschiffà per il culier, entant che mes cumpogns èn sa fatgs or da la pulvra.

Ed uss avess jau, pover guaffen, gì da star bun per il donn chaschunà. La schanuglia ma tremblava. Entant era currida ensemen ina fulla da glieud che sa divertiva senza remischun da mes spavent. Invanamain guardava jau enturn sche jau na chattass betg ina bun’olma ch’avess prendì part per mai. Gia era mi’anguscha arrivada sin il zenit!

Qua hai jau badà che la glieud d’enturn fascheva lieu ad in signur ch’ha dumandà suenter la chaschun da la baruffa. Alura m’ha el fixà ina pezza severamain tras ses egliers verds. In mument suenter – senza dir in pled – ha il signur nunenconuschent tratg la bursa e m’ha cumprà mia libertad. El m’ha piglià per il maun e m’ha manà or da la fulla.

En ina via pauc frequentada è el sa fermà; alura m’ha el examinà cun sguard serius, ha auzà smanatschond sia greva channa d’India ed ha ditg: «Mat, betg vegnir in baruffant, uschiglio daventas ti in da nagut!» Alura è el ì davent.

Jau hai fatg chommas e sun ì sco sgulond a chasa. Sin isch hai jau anc guardà ina giada enavos e vis l’um cun ils egliers verds che ma vegniva suenter. Cumbain ch’el m’aveva salvà or da grondas difficultads, sche hai jau gì – al vesend – ina gronda tema, jau na saveva mez betg pertge. Arrivà sin mia stanza, hai jau guardà or da fanestra, l’ester era anc giu sin via. Quai era in um grond cun ina lunga rassa verda. Ses sguard ha anc examinà ina giada la chasa ed alura è el ì plaunsieu vinavant.

Las lavurs na ma vulevan betg ir quel di uschè bain or da maun sco per il solit. Jau era cun mes patratgs a chasa en mes char Giandulaina cun ses guauds e sias planiras verdas, ils lieus da mes gieus d’uffant. Jau laschava encrescher per mes chars. Al cor da mia buna mamma avess jau stuì pudair dar liber curs a mia grevezza en pleds e larmas.

Cun mes cumpogns sun jau suenter quella zuffa plaun a plaun vegnì da ma cumportar in pau pli bain. Ils buns tranter els avevan cumpassiun cun mai. Els tschertgavan uss da far bun il tort ch’els m’avevan fatg tras in cumportament pli amiaivel. Uschia m’è la vita da scola vegnida in pau a la giada bain plaschaivla; mia diligenza e mes progress m’han procurà en la classa ina tscherta stima, uschia ch’in pau a la giada hai er jau obtegnì ina vusch en chapitel quai che reguardava nossa scola. Ma il patratg a quest famus stgandel sin la plazza da martgà ed il maletg da l’um verd cun la channa d’India ennivlavan savens mes tschiel da cuntentezza.

In di è la pausa da la classa stada per inqual raschun pli lunga che per il solit, e nus mats avain profità da l’interval per ans divertir cun da tuttas sorts spass. Tranter nus era in mat che surpassava en grondezza per bler tut ils auters, el era in dretg Goliat! Mes vischins ed jau avain gì l’ardiment d’al far ina e d’al tentar. Ma il Goliat ha fatg curt process cun il pitschen David. El m’ha auzà cun sia bratscha d’atschal sco ina plima or dal banc, ha traversà – per divertiment da tuts – la stiva da scola e m’ha serrà en la spaziusa stgaffa dal magister.

Per sasez fascheva el quint da ma liberar suenter ina pezza or da la praschun. Ma gist en quel mument ch’el vuleva far quai, è s’avert l’isch e noss vegl magister è entrà. Mes spavent n’è betg stà pitschen, udind sia vusch, ma jau aveva adina ina debla speranza: Nus avevan l’ura da matematica ed il magister aveva la disa da cumenzar cun il cumond: «Custodi, il circul!» Jau sperava ch’il custodi – quai era l’emprim da la classa – ch’era in mat svelt ed adester, profitass da la bun’occasiun per ma salvar, quai che fiss stà simpel da far, siond ch’il magister era da curta vesida. Perquai hai jau udì cun plaschair quest cumond; ma gist suenter han ins udì: «Lascha pir, custodi, jau vom sez per il circul.»

Il magister avra oramai la stgaffa ed in mument suenter vegn il pover putgant a parair. Tge risada! Ma a mai n’era quai betg endretg. Jau steva là sco ina giaglina bagnada; igl ha alura cumenzà ina lunga inquisiziun; nagina smanatscha n’ha però pudì ma muventar da tradir il cumpogn che – en sasez – era in fitg bun mat, ed uschia sun jau restà il sulet culpabel. Jau sun vegnì inscrit en il cudesch dals chastis ed hai survegnì il cumond da ma preschentar a quell’e quell’ura al cussegl dals magisters.

Cun nauscha conscienza sun jau ì si da stgala. Qua ves jau a ma vegnir encunter – tge sgarschur! – ina statura a mai mo memia bain enconuschenta: l’um verd! Ses sguard m’ha fixà ditg. El m’ha smanatschà sco las autras giadas, auzond sia channa d’India, ed è ì vinavant senza dir pled. Jau tremblava pli da la cumparsa da l’um verd che da la dretgira che ma spetgava. Ma la chaussa è passada pli bain che quai che jau aveva spetgà. Mes magisters ma vulevan bain ed han discurrì per mai, uschia che jau sun vegnì liber cun ina seriusa reprimanda ed admoniziun.

Gia sin la plazza han ils blers da mes camarats circumdà mai, ma dond cumprovas da lur bainvulientscha. Goliat ed jau però essan daventads da quel di davent amis a vita e mort.

Entant era jau avanzà al segund curs. Mes attestats eran adina stads buns ed il bab aveva in plaschairun da ses figl mintga giada che quel turnava a chasa en vacanzas. Be vinavant uschia ed i vegniva franc e segir a finir bain!

In di hai jau gì la disfortuna da far in’enconuschientscha ch’ha fatg grond donn a mes studis. Betg lunsch davent da mai abitava in mat che tegneva columbas. Columbas! quai era gist er mia passiun. A chasa aveva jau gì mia columbera bain furnida ed jau era fitg attatgà a quels chars utschels. Nus essan oramai daventads amis e da qua davent passava darar in di, senza che jau n’avess impundì mes temp liber en sia cumpagnia tar las columbas.

Jau negligiva tras quai mias lavurs e m’hai tratg a dies la reprimanda bain meritada da mes magisters. Tuttina n’hai jau betg pudì ma surventscher e renunziar a mes divertiment preferì; i ma tirava irresistiblamain or e davent tar mes chars amis cun alas.

Mias prestaziuns en scola eran uss be uschè ed uschè, tant che jau pudeva apaina pli sperar da vegnir en dumonda per las proximas promoziuns.

In di eran nus dus cumpogns vegnids ensemen en in guaudet vischin e giugavan cun nossas columbas, las laschond sgular ad aut ed enturn nus. Qua – al punct culminant dal gieu – ma tschiffa insatgi fermamain per il culiez. Jau ma volv – e lasch fugir tut spaventà mias columbas: davant mai steva l’um verd! Ses sguard tras quels egliers verds era anc pli smanatschant ch’uschiglio.

«Mat!», m’ha el ditg, «smetta la chatscha da columbas u che ti daventas in valanagut!» Alura m’ha el laschà liber, auzond sia greva channa d’India. Ma jau sun currì a chasa uschè spert sco che jau hai pudì. I m’era sco sch’il ‹verd› ma fiss sin ils chaltgogns. Pir en mia stivetta hai jau cret dad esser segir da si’appariziun.

Per quel di na sun jau betg pli sortì. Dalunga ma sun jau mess vi da mes cudeschs ed hai empruvà da lavurar; ma quai na vuleva betg propi ir endretg, ma mancond la vaira veglia d’emprender. Sfegliond mias scrittiras, hai jau uss badà cun turpetg che jau era ma midà l’ultim temp fermamain, e quai en mal. Quai m’ha tutgà il cor ed jau sun ma mess a bragir pitramain dal displaschair da mai e da mia ligerezza. In bun spiert è puspè vegnì sur da mai!

Cun ils megliers propiests sun jau puspè ma mess a la lavur – e quai cun bun success. La damaun sun jau ì cun nov plaschair a scola e turnà pli cuntent a chasa. L’um verd era danovamain sa preschentà il dretg mument e m’aveva guarì dal tuttafatg da la passiun per columbas; l’amicizia cun mes vischin ha piglià ina fin andetga!

L’amur per mes cudeschs è puspè sa dasdada ed jau m’hai uss dà tutta fadia cun far mias lezias. Jau hai puspè chattà la bainvulientscha da mes magisters ed a la fin da l’onn hai er jau gì la satisfacziun d’appartegnair tranter il dumber dals scolars ch’eran vegnids promovids a la proxima classa – jau poss bain dir: grazia a l’um verd! Da las vacanzas sun jau puspè turnà legher e cuntent a chasa tar mes geniturs.

Fin uss aveva jau adina purtà vestgids da ponn da chasa ch’il cusunz da nossa vischnanca aveva fatg. Uss che jau era daventà ‹in giuven›, m’han mes buns geniturs permess il luxus da cumprar er jau vestgids da citad sco che purtavan ils cumpogns. Mes magisters han gì plaschair da la midada – jau hai badà quai bain avunda.

Tranter nus eran divers cumpogns gronds sco mes Goliat e quels tschertgavan uss d’introducir er en nossa classa isanzas e praticas dals students d’universitad. Lur far e laschar na ma plascheva però betg; ma adina na pudeva jau bain betg ir dal tut ord via a lur cumpagnia. Ed jau stoss conceder che jau sentiva sguzias da vanitad, cur che er jau fascheva parada sin las giassas da la citad ensemen cun quels bels giuvens bain creschids e si da chau, tant pli che jau – sche er il pli pitschen da statura tranter ils gronds – pudeva dir senza vanagloria d’als surpassar per bler en fatgs da la scienza. Els eran fitg amiaivels cun mai, pertge che jau als era savens fitg nizzaivel cur ch’i sa tractava da gidar tar problems da scola.

Ina dumengia m’han in pèr da quests leghers cumpogns envidà ad ina spassegiada tras citad. Passond sper in’ustaria vi, ha in dad els ditg: «Mats, sche vus avais munaida, sch’ans vulain nus far dal bain!» Jau n’aveva betg veglia dad ir en l’ustaria ed hai tschertgà d’als sviar, ma a la fin hai jau stuì ceder. Cun ina franchezza da star be stut èn mes camarats entrads en il local, ma jau als sun suandà cun ina tscherta tema. Er jau hai fatg purtar sco ils auters in magiel biera. Ma faschond in sitg, amez il pli bel dal gieu, ma fixeschan in pèr egls – l’um verd! Zuppà davos ina gasetta, auza el la greva channa d’India e guarda nà sin mai, si’egliada gritta ma va tras il magugl da l’ossa. Jau hai laschà la bavronda e cumpogns e ma fatsch spertamain davent. Da quel di davent sun jau ì tant sco pussaivel ord via a la cumpagnia dals ‹students› da mia classa ed hai tschertgà dapli l’amicizia dals bravs giuvenots da mia vegliadetgna.

Il curs da l’onn da scola gieva a fin ed jau pudeva sperar da vegnir promovì, entant che la plipart dals ‹gronds› restava enavos. Cun in attestat da vaglia en giaglioffa hai jau, senza perder temp, fatg mia valisch e sun ma mess sin via vers mes char Giandulaina.

Jau sun siglì sur la saiv da noss iert en e m’avischinà plaunsieu a la chamona da flur-suvi, en la quala avevan da quell’ura per disa da sa trategnair ils chars geniturs a dar lur baterlada. Ma oz eri tut quiet! Jau sun ì vi tar la chasa, ma n’hai er udì là nagina vusch enconuschenta. Jau ma ferm dador l’isch-stiva e taidl... ed alura hai jau l’impressiun d’udir ina vusch che bragia e planscha: la vusch da la mamma! Jau entr e chat l’amada en larmas. Ella m’embratscha, ed in mument suenter stun jau davant la bara dal bab! El era mort tut nunspetgadamain suenter curta malsogna. Tge midada per nus d’in di a l’auter!

Nossas vistas per l’avegnir eran turblas e pli che turblas. Mes bab aveva gì sco preditgant ina pitschna paja ed anc bler pli pitschna era la renta che restava uss a mia mamma. Ils meds per pudair cuntinuar mes studis ma mancavan, i na ma restava nagin’autra letga che da ma tscherner in’autra vocaziun. Navidas avunda sun jau turnà suenter in temp en citad per annunziar mia sortida da la scola e per ma dumandar cussegl da mes magisters. Per mia gronda surpraisa m’ha il directur da la scola retschet cun cordialitad paterna e m’ha fatg enconuschent: «Vus vegnis a cuntinuar cun Voss studis sco fin qua, essend ch’ina persuna stimabla e possedenta da nossa citad metta a disposiziun ils meds per che Vus possias terminar ils studis senza avair d’As far quitads. Il num dal benefactur duaja però restar zuppà.» Ditg quests pleds m’ha el relaschà, m’admonind da ma mussar adina degn da l’ami nunenconuschent.

Cun nov curaschi hai jau cuntinuà mes studis e sun m’annunzià sin cussegl da mes magisters pli baud ch’usità per l’examen da madiranza, il qual jau hai passà cun distincziun. Uschia steva jau uss al term da mes giavischs ils pli fervents, jau gieva encunter ad in bel avegnir.

Turnond en mia stanzetta, hai jau guardà cun il surrir da ventschider sin la maisetta plain cudeschs. Da qua davent pudevan els pervi da mai pusar sut la cuverta da la pulvra da scola, jau n’als duvrava betg pli, jau gieva encunter a novs success, jau era licenzià ed egual al liber ed allegher utschè da primavaira. Qua ha insatgi pitgà vi da l’isch. Igl è entrà il servitur e m’ha surdà in scriver da ses patrun cun l’invit d’al visitar il pli baud pussaivel.

Sin il scriver steva il num d’in signur che jau n’enconuscheva betg. Na pudeva quai betg esser in sbagl? Ma il servitur aveva retschet in cumond uschè precis ch’i na pudeva esser nagin dubi. Tge pomai vuleva quest signur da mai? Sche quel fiss forsa mes benefactur nunenconuschent? Tge allegria! Quantas giadas gia aveva jau bramà d’al pudair engraziar!

Be buonder e plain speranza sun jau ma mess en viadi. Jau sun entrà en la chasa e tgi m’è vegnì encunter? L’um verd! E puspè m’ha el examinà tras ses egliers verds. Ma ses sguard era questa giada bun ed amiaivel. A moda cordiala m’ha el dà il maun e m’ha fatg prender plazza.

«Mes giuven ami», ha el cumenzà, «nus ans enconuschain gia, u betg? Forsa che jau hai – en Voss egls – disturbà qua e là la pasch da Vossa giuventetgna. Ma quai è daventà per nagin auter motiv che be or da l’amur d’in bab che surveglia ses figl, cur che quel è en privel da far in fauss pass.»

El ha ditg quai cun tala buntad e cun fatscha uschè amiaivla che jau – surprais da commoziun – na sun betg stà bun da dir pled. Jau hai piglià il maun da quest venerabel um vegl ed al hai strenschì vi da mes pez. Jau aveva chattà in segund bab!

«Mes figl», ha el cuntinuà, «jau ta vi uss raquintar tge che m’ha blitgì uschè baud mes chavels e tradir tge ch’ha pudì dasdar en mai l’attaschament per tai: Er jau aveva in figl, in unic figl. Jau aveva mess tut mia speranza sin quel ed uschè ditg ch’el è stà sut mia surveglianza ils emprims onns d’uffanza pudeva jau cun raschun esser superbi dal mat. Jau al hai mess al gimnasi. El m’ha fatg là blers plaschairs ed ils magisters al devan il meglier laud. Deplorablamain è sa dasdà en el in pau a la giada in’inclinaziun a la ligerezza; nauschas cumpagnias e nauschas disas han fatg il lur. El ha pers plaun a plaun la veglia d’emprender ed ils attestats – il spievel da la scola – eran er lasuenter.

Uschia era el daventà, accumplind ses deschsettavel onn, in scolar talmain flaivel ch’i n’avess betg valì la paina d’al laschar scolar vinavant. Ils magisters m’han cusseglià d’al dar in’autra vocaziun. Sin ses giavisch è il mat vegnì tar in pur sin in grond bain.

Ma la libertad che la vita en champagna al deva, ha gì ina zunt nauscha influenza sin el. Ah, e be memia svelt ha el enchaminà la via largia dal vizi. Tut mias admoniziuns eran invanas ed er las larmas da la mamma n’al han betg pudì commover. El è crudà pli e pli fin a tal punct ch’el n’è betg sa turpegià da recurrer a l’enguladitsch per sa procurar munaida. Per mitschar a la vargugna ha el chattà per bun da bandunar be a la mitta il pajais. Tut las retschertgas che jau hai fatg per scuvrir sia dimora èn stadas invanas ed jau hai finalmain stuì dar per pers quel che m’era stà il pli char. Mia buna consorta n’ha betg survivì ditg quella disgrazia, la fadia l’ha consumà, e mes chavels èn sblatgids dal displaschair.

La casualitad – u lain plitost dir: la providientscha da Dieu – m’ha manà ensemen cun tai en quest mument che ti eras vegnì en grond embarass senza atgna culpa. Jau hai badà il bun minz ch’era en tes cuntegn ed a tal aspect è sa dasdada en mai la regurdientscha a mes figl disfortunà. Er ti eras entrà en in mund che ta smanatschava da tuttas varts cun ses privels. Là ed en quest mument hai jau piglià la resoluziun da suandar tes pass e da ta tegnair tant sco pussaivel dalunsch dals privels che tschiffan la giuventetgna. Jau ta sun ì suenter ed hai tegnì endament nua che ti abitias. Il directur da la scola, mes bun ami, era cuntent cun tai. Tras el t’aveva jau adina en egl. Uschia na m’èsi er betg mitschà co che ti perdevas in tschert temp entiras uras cun las columbas. Jau hai stuì metter a lieu tes senn en ina moda in pau aspra. – Jau hai gì in daletg da vesair l’impressiun che mia channa d’India ha fatg quella giada en l’ustaria.

Cun viv displaschair hai jau udì la nova da la mort da tes venerabel bab ed jau sun m’allegrà da ta pudair assister zuppadamain cun munaida per che ti possias cuntinuar cun tes studis. Ti es ta mussà degn da mes agid ed jau na vegn er betg a retrair per l’avegnir mes succurs. Ah, forsa che jau chat en tai quel che jau hai pers. Sche seraina ti mes frunt e ma sajas mes char figl.»

En in’eleganta charrotscha m’ha el accumpagnà a Giandulaina ed è stà perditga da l’allegria, cun la quala mia mamma ha retschet la nova da mia fortuna. Ma er ella spetgavan uss megliers dis. Il bun vegl ch’aveva da basegn en si’auta vegliadetgna da buna e premurusa tgira, ha fatg la proposta d’al accumpagnar en citad e che mamma s’occupia da si’economia. Uschia essan nus trais restads da qua d’envi adina unids.

Jau vuleva vegnir selvicultur – sco che mes benefactur era stà. Ina giada terminà mes studis, hai jau alura chattà lavur e bun gudogn en in lieu pauc dalunsch da mes char Giandulaina. Là ed en nossa famiglia ha mes segund bab passentà la saira da sia vita. Stanchel e lass ha el finalmain mess ses chau a l’ultim paus. Jau al hai mess en fossa, agradind a ses ultim giavisch, a l’ur d’in guaud sumbrivaun.

El m’aveva fatg si per testament si’entira facultad cun l’unica reserva che, en il cas che ses figl – che n’aveva mai dà in segn da vita – turnass in di, nus avessan da parter tranter pèr l’ierta. Ils onns èn passads. Tut mias retschertgas per chattar il sparì eran restadas invanas. Naginas novas da naginas varts!

Sco gia tantas e tantas giadas m’ha manà in di mia via tar la fossa da mes char ‹um verd› a l’ur dal guaud. Qua m’ha in’appariziun nunspetgada fatg fermar andetgamain il pass: sin la fossa steva in um enschanuglià ed urava. Sia fatscha plain faudas purtava il cuntrasegn dal cordoli ed or da ses egls culavan larmas. Ed uss steva el davant mai: in aspect da survegnir cumpassiun. L’ester pareva d’esser en dubi sch’el duaja fugir u star airi. Mes salid amiaivel al ha dà confidenza, in pled ha tratg l’auter, tant che jau hai bainbaud savì tgi ch’el era. Quai era – il figl da mes benefactur!

Jau al hai prendì cun mai ed en mia chasa ha el chattà bun’accoglientscha. El ans ha alura raquintà il decurs d’ina vita persa: Suenter esser passà sin la senda dals nauschs vizis era el fugì a l’ester, sperond da chattar là la fortuna. Quai n’al era betg reussì – il cuntrari: el era crudà adina pli a funs. In faus turpetg al aveva retegnì da turnar a chasa tar ils geniturs. El ha supportà sventiras e privels e la pli bassa miseria. La disgrazia però ha gì l’effect positiv ch’ella ha a la fin pudì volver ses senn al bun. Uss era el turnà a chasa cun la suletta speranza da pudair sa bittar cun ricla en la bratscha da ses geniturs e da rugar per pardun. Ma memia tard!

El era sa midà al bun en tut ses far e laschar ed jau al hai pudì dar quietamain enta maun sia part da l’ierta. Cun quella ha el cumprà ina bella puraria. Nus ans chapivan fitg bain ed ans cumportavan sco dus buns frars. Manond uss la vita d’in galantum, ha el undrà la memoria da ses geniturs barmiers ed ha er anc acquistà la stima da quels ch’al enconuschevan.

Jau sun uss in um vegl, mes chavels èn alvs gia dapi daditg. En cumpagnia d’ina chara consorta hai jau gì la fortuna da ma pudair allegrar d’uffants gartegiads. Anc uss vom jau savens cun mes figls or a l’ur dal guaud a la fossa da quel che m’è e resta nunemblidaivel. La regurdientscha vi dad el vegn ad esser e restar chara per adina er a mes figls.

Indicaziuns bibliograficas

Transposiziun da la versiun putera cumparida en: Chasa Paterna nr. 81, 1963.

Licenza