Gedanken van de Eegenleeve

Gedanken van de Eegenleeve.
Author:	Matthias Andreas Alardus von Canthier
Dialect:	[[Dialekt:Hamborgs|]]
Text type:	Gedicht
Comment:	from: Gedichte und Reden., Google Böker 1754 Hamborg Printing house: Johann Carl Bohn
:

[57]

Gedanken van de Eegenleeve.

[58]
Schellhaffer.


     Ihr Richter meiner Schrift, verbannet den Verdacht:
Als ha^ͤtt’ ich dieses Lied auf den und den gemacht.
Wer meine Meynung kennt und meine Menschenliebe,
Weiß, daß ich meinen Kiel niemals im La^ͤstern u^ͤbe.
Die That bezeugt es auch. Es weiset dieses Blatt,
Was mancher Thor besitzt, und nicht, was einer hat.
[59]
Et steit jo gaar to dull um die, du arge Welt!
De weet et, de sick die man recht va^ͤr Oogen stellt;
Un dennoch fangst du an, de beste Welt to heten.
De man vernu^ͤnftig is^[1], de mut sick hieran sto^ͤten.
Et klingt twaar ma^ͤchtig scho^ͤn, bunt, ku^ͤnstlich, groot u. hoog;
Alleen et intosehn is Nemand klook genoog.
Verdeenst du, as et heet, mit Recht so’n netten Namen:
So kan wat Slichtes ook to grooten Titeln kaamen.
To’m wenigsten bu^ͤst du vertwievelt wiet davan;
Indem man na sick su^ͤlvst en Ordeel spreken kan.
Wie Minschen ka^ͤnt uns jo in du^ͤsse Saak belehren,
Und van dat Gegendeel in korten a^ͤverfo^ͤhren.
Wie su^ͤnd up du^ͤsse Welt dat Beste, dat sick finnt;
Nu fraag ick Jedereen: Of wie so treflich su^ͤnd?
Wie do^ͤrft uns hierinn man en lu^ͤtjen Betjen pro^ͤven:
So war wie nu^ͤmmermehr du^ͤt Goode van uns glo^ͤven.
Wie seht jo, wat uns fehlt. Un wat noch alltodull,
Wie su^ͤnd daby so gaar noch aller Laster vull.
Is nu dat Beste slicht: wo su^ͤnd de annern Saaken?
Hier let sick alsobald en sekre Reknung maaken.
[60]
Doch seggt man, dat de Welt recht unverglieklich is.
Wo riemt sick aver du^ͤt? Hier geit dat^[2] Gru^ͤveln mis.
Man denkt: Gott het gewiß de beste Welt erschapen.
As wenn dat no^ͤdig weer? Wat givt et nich fo^ͤr Aapen?
Un wenn et dusentmal in Wulfens Bo^ͤkern stunn:
So glo^ͤv ich doch, dat Gott noch betre maken kunn.
Gnoog, ick begriep et nich mit allen mienen Fieven;
Drum ward et ook sien Lev en falsche Meenung blieven.

     So brickt Herr Oolewies to allen Tieden loos.
Dat snatert he so her, recht as en dumme Goos,
Un dat is’t alltomal. Mehr schient he nich to weten.
Van de Philosophie het he noch nicks vergeten.
He denkt nich, dat to’r Welt mehr as de Eerklump ho^ͤrt.
He u^ͤnnerso^ͤgt ook nich, woher dat^[3] Bo^ͤse ro^ͤhrt.
Den neen Schriftenkram van du^ͤssen hoogen Wesen
Den het he, as he segt, betdato noch nich lesen.
He ward sick ook fo^ͤrwiß in Tokunft nich bemo^ͤhn,
Den Grund van du^ͤsse Saak wat no^ͤger intosehn.
[61]
In den Tosaamenhang dat Gansse to betrachten,
Dat is wol ganß gewiß van em nich to verwachten.
He meent, he is noch rocht na’n oolen Schroot und Koorn.
He kehrt sich leverst nich an solke nee Doorn.
Dat is jo wol genoog: He kann et nich begriepen.
Sien oole Meenung danßt na keene nee Piepen.

     Nu frag ick alle Welt: Klingt dat nich klook und scho^ͤn?
Doch Nemand wunner sick. Du^ͤt Laster is gemeen.
Et heet de Eegenleev. Man do^ͤrf et nich beschrieven.
Et kann to du^ͤsser Tied wol Nu^ͤms unkennbar blieven.
Kuum dat man dat Gesicht to Jemand kehren kan:
So su^ͤht man’t em soglieck an sienen Oogen an.
En Jeder meent van sick: He is alleen vullkamen.
He su^ͤht am scho^ͤnsten uut. He het den besten Naamen.
De Kunst un Wetenschopp, de he lehrt un versteit,
Is so bero^ͤhmt, dat se wiet a^ͤver alle geit.
He het alleen Verstand. He weet alleen to leven.
He kan de gansse Welt en scho^ͤn Exempel geven.
[62]
Dat, wat he nich begript, un wat sien Kunst nich faat,
Is man en Kleenigkeit, da Groote nich upslaat.
Un finnt sick su^ͤnsten wat, dat em noch ganß verborgen,
Dat ward van em veracht; su^ͤnst maakt em’t keene Sorgen.
Uut Leeve to sick su^ͤlvst is he ganß dumm und blind.
De heet he raasenddull, de Lasters an em finnt.
An em is wieder nicks, as Goodes, wahrtonehmen.
Dat Bo^ͤse su^ͤht he nich: Drum kan he sick nicht scha^ͤmen.

     Seht de Soldaten an. Se raast; se staat sick dood,
Un du^ͤt is man alleen in eren Oogen groot.
De Snieder laavt de Scheer, de Schoosier sienen Leesten,
Un de wat anders wet, de no^ͤhmt se dumme Beesten.
De Ungelehrten seggt: Dat stellt wat rechtes va^ͤr!
Will jie Gelehrte sien? Lest welke Bo^ͤker da^ͤr.
En Dutzend Wo^ͤo^ͤr Latien ka^ͤnt ju den Titel geven;
Un hierby Wind gemaakt: So su^ͤn jie ingeschreven.
De Preesters tredt dahen, und hevt dat Woord alleen;
Se snackt wat jem belevt. Hev jie wat lichters sehn?
[63]
Denn is der’n anner Aart, de heet sick twaar Jeristen,
Alleen man no^ͤhmt se su^ͤnst mit Recht de bo^ͤsen Christen.
Se hißt de Lu^ͤd tosaam; se maakt en blauen Dunst;
Und hierfo^ͤr kriegt se Geld. Denkt, welke swaare Kunst!
Herno^ͤo^ͤst so su^ͤnd der welk, de plegt to doctereeren;
De ro^ͤhrt so wat tohoop to breeken, to progeeren;
Verspillt dat goode Blod; klisteert fo^ͤr dweer un dwas;
Dara^ͤver bitt denn ook so Mennigeen in’t Gras.
Se fo^ͤhlt ins na den Puls; bekiekt de Watergla^ͤser;
Un bruukt to eren Kram Steen, Quark, ja Gift un Aeser.
Wenn denn de Lu^ͤde starvt: So het de Dood de Schuld.
De Tied de weer der her. Gott het’t so hebben wullt.
Nu denkt man eenmal na, wat schall so wat bedu^ͤden?
Verdarvt et nich de Tied, un is’t nicht Lu^ͤdebru^ͤden?
Gott ehr uns unsen Stand, darinn wie uns befinnt,
Wie wiest et mit de Daad, worto wie Minschen su^ͤnd.
Wie weet un doot ook wat. Se fret dat^[4] Brod mit Su^ͤnnen;
Drum ward man ook by jem sehr wenig Rieke finnen.
[64]
So schimpt de gooden Lu^ͤd up den gelehrten Fliet,
Dat is er oole Snack, den ho^ͤrt man alle Tiet.
Du^ͤt is dat Dullste noch: Se su^ͤnd sick su^ͤlvst nich eenig;
Se acht sick u^ͤnner sick darto van Harten wenig.
En Jeder glo^ͤvt gewiß: He is de beste Mann;
He su^ͤht den Naver kuum so a^ͤvern Ru^ͤggen an.
De Ku^ͤnstler ro^ͤhmt de Kunst, de Koopmann sienen Handel,
En Jeder siene Waar, de Kro^ͤger den Machandel.
Dat anner in de Welt, dat is to nicks nich nu^ͤtt,
Bruukt se’t gliek alle Daag to eren Wolsien mit.
Ja wat noch gaar to dull! So su^ͤnd ook veel Gelehrte,
Un de heet darum ook mit allen Recht Verkehrte.
Se schullen klo^ͤker sien; alleen wo sitt jem dat?
En Jeder maakt sick su^ͤlst to’m grooten Goliath.
Is Jemand nich, as se, up hooge Schoolen wesen;
Versteit he nich Latien, Hebreesch und Greeksch to lesen:
So is he kuum en Minsch; so is he’t nu^ͤmmer wehrt,
Dat se ins up em seht; dat se mit em verkehrt.
Wenn se de Studien nu noch tosaam erho^ͤven:
So har dat Ding en Schien, man wur jem lichter glo^ͤven.
[65]
Se aver maakt et so; se laavt wat se verstaht,
As wenn dat man alleen wat Goodes in sick faat.
Wat aver anner weet, mut mit Gewalt nicks da^ͤgen;
Un wat se nich begriept is oogenblicklich La^ͤgen.
De noch va^ͤr do^ͤrtig Jahr na’n oolen Foot studeert,
De meent, de Neern su^ͤnd noodwendig ungelehrt,
Un du^ͤsse kehrt et um. Hieran do^ͤrf Nemand twiefeln.
Noch mehr! Se gevt sick Mo^ͤh, enanner brav to zwieveln.
Man list et, wo se sick to’m Deel heru^ͤnner maakt.
De man wat Nees seggt, de het al tein geraakt.
Stracks gat se up em loos. Ma^ͤht se gliek Schimp erleven:
So fraagt se nicks darna, um man nich Recht to geven.
De su^ͤnsten nicks verstaht, as luuter fro^ͤmde Wo^ͤo^ͤr,
Meent, se su^ͤnd grundgelehrt, un anners Nu^ͤms nich mehr.
Up den, de dat nich weet, ma^ͤht se nothwendig schellen.
De’t mit en Woord versu^ͤht, de ho^ͤrt jem paun und bellen.
De nu wat Wichtigers, Philosophie siudeert,
De du^ͤnkt sick gar to klook, un su^ͤnd ook interneert.
De Demonstration, de maakt jem upgeblaasen.
De Wulf nich lesen hevt, hoolt se fo^ͤr rechte Haasen.
[66]
Dat is alleen de Mann, de nich siens Glieken hett;
De de Theologie up fasten Foot gesett;
Mathesin uutgeputzt; de Rechte da^ͤrgekla^ͤtert;
Un de de Medicin ook a^ͤverall verbetert.
Fraagt solke Geester man, ja, slaat em su^ͤlvsten na,
Jie ward et bald erfahrn, man ho^ͤrt un list et da.
Soon Lu^ͤde su^ͤnd se ook. Wat mus^[5] nu hieruut fleeten
Se ma^ͤht den gro^ͤsten Rang mit allem Recht geneeten;
Er Grund reekt mehr as to, worum se de veracht,
De nich up ere Wies en jedes Ding betracht.
Ick kunn hiervan ganß licht noch mehr Exempel geven;
Alleen ick denk, mie ward so licht Nu^ͤms wedderstreven.
Du^ͤt is de Slentriaan, den de Gelehrten leevt,
Darup en jede^[6] Aart sick recht mit Va^ͤrsatz o^ͤvt.
Se finnt dat Beste man an sick heruut to strieken,
Un su^ͤnd vast a^ͤvertu^ͤgt, jem kan keen Minsch nich glieken.
Herr Vincent Wenigwitz holt sick alleen gelehrt.
Worum? I fragt man noch? Het he nich promoveert?
Schull Jemand klo^ͤker sien? Dat wur em jo verdreeten.
He bru^ͤst sick nich umsu^ͤnst. Weswegen schull he gro^ͤten?
{{Sied|67}
Betracht em man ins recht, wo sta^ͤvig dat he peddt,
Man su^ͤht, dat he wat swaars im Kopp to dregen het.
Wat mag dat aver sien? Verstand, so as ick glo^ͤve.
Ne, seggt de, de em kennt, et is de Eegenleeve.
De dru^ͤckt un keddelt ook den jungen Fro^ͤhgelahrt,
De du^ͤnkt sick ma^ͤchtig wies. Ehr man der sick va^ͤr waart:
Fangt he ganß ooldklook an van allen mit to spreken,
Alleen et is ook Tu^ͤg, man schull der sick fo^ͤr breken.
Dat kumt, wiel he sick al to wiesen Geestern tellt.
Wat du^ͤnkt ju van dat Kind? So is de gansse Welt.

     Is dat nich Unvernunft? Wat su^ͤn jie blinde Minschen!
Ju mut man wol uut Eernst Verstand un Oogen wu^ͤnschen.
Jie su^ͤnd der ganß da^ͤrhen; jie weet nich wat jie doot;
Jie fo^ͤhrt ju alvern up, un ward daby nich rood.
Wiest doch den Grund davan: Woru^ͤm su^ͤn jie de Besten?
Woher kaam jie to eerst, un anner lu^ͤd am lesten?
Wenn was dat, as ju Gott so wat Besu^ͤnners gav?
Wo? kreg ju Naver do nich ook en Betjen av?
[68]
Seggt, su^ͤn jie su^ͤnsten wat, as bloote Minschenkinner?
Jie hevt en Liev un Seel, un anner Lu^ͤd nich minner.
Ma^ͤht jie de klo^ͤksten sien? Wo weet jie dat? Worum?
Seht, du^ͤsse Fraagen maakt ju oogenblicklich stumm.
Drum ward doch eenmal klook, un lat so’n Hoogmood fahren!
Wenn man sick na ju richt: So weeren jie verlahren.
En jede Wetenschopp is an un fo^ͤr sick good.
De Kunst, Gelehrsamkeit un Handel su^ͤnd gliek groot.
Un so verholt sickt ook mit allen eren Deelen.
Wenn wie nu alltomal man een Stu^ͤck nu^ͤtzlich ho^ͤlen:
So stunn et up de Welt man slicht mit unsen Glu^ͤck;
So weer et mangelhaft in all un jeden Stu^ͤck.
Wie ma^ͤht da^ͤr se tosaam vergno^ͤgt un glu^ͤcklich leven,
Denn een Aart kan alleen uns so veel Goods nich geven.
Wo slicht weer’t nicht bestellt, wenn man een Handwark weer?
Ey na^ͤhrt ju mal tosaam van nicks, as van de Scheer:
Worum veracht jie denn derglieken goode Saaken?
Ma^ͤht se nich juen Stand vergno^ͤgt un glu^ͤcklich maaken?
[69]
Wiel jie se nich verstaht? O lacht, de lachen kann!
By ju dro^ͤpt man fo^ͤrwahr de Hunnsdaag u^ͤmmer an.
De mehr Vernunft besitt, de ward er Glu^ͤck nich sto^ͤhren.
Wat good is, dat holt se tosaamen hoog in Ehren.
Deit et en anner jem in erer Kunst tova^ͤr:
So laavt se sienen Fliet, un haltert em nich da^ͤr.
Seggt ener ganß wat Nees, mit dem ward se nich strieden,
Dat Christendoom mut denn un ere Wolfahrt lieden.
Se u^ͤnnerso^ͤkt de Saak, un is se jem to hoog:
So denkt se, se su^ͤnd wol darinn nich klook genoog.
Se heet et avgesmackt, van unbekannten Dingen
En Ordeel, dat nich riep, ahn Oorsaak va^ͤrtobringen.
Se a^ͤverhevt sick nich. Su^ͤnd se scho^ͤn, groot und riek;
Stellt se sick darum doch den annern Minschen gliek.
Alleen so veel Verstand kan man van ju nich haapen.
Jie glo^ͤvt et veel to fast, ju kan Nu^ͤms a^ͤverdrapen.
Jie ehrt nicks buuten ju, ook nich de Obrigkeit,
De doch by aller Welt mit Recht in Ansehn steit.
Regeert se noch so goot: So hev jie wat to ma^ͤkeln,
Un wat se u^ͤnnernimmt, dara^ͤver ma^ͤht jie ka^ͤkeln.
[70]
Jie haren’t klo^ͤker maakt. Jie ordeelt u^ͤmmer mit.
O Jammer, dat ju Nu^ͤms den grooten Dullworm snidt!

     Jie Scho^ͤnen, tredt herva^ͤr. Jie ma^ͤht du^ͤt Volk bescha^ͤmen.
Et kan an ju gewiß en recht Exempel nehmen.
Jie su^ͤnd nich so geaart. Wer het et jemals ho^ͤrt,
Dat so en dummen Stolt ju Glu^ͤck un Wolfahrt sto^ͤhrt?
Et fallt ju nich ins in, jie lu^ͤtjen so^ͤten Kinner!
Jie leevt den eenen Stand nich mehr un ook nich minner.
Jie seht up de Persoon. Is de nu leevenswehrt:
So ward se so van ju, as se’t verdeent, geehrt.
Herr Wahrleev stru^ͤvt sick twaar, mie du^ͤt so intoru^ͤmen;
Alleen ick war ju Lov doch darum nich versu^ͤmen.
He meent, et geit by ju ook mit du^ͤt Laster wiet.
Ick aver spreck ju stracks van allen free und quiet.
He klaagt, jie hoolt ju su^ͤlvst tosamen fo^ͤr Helenen.
Hier bu^ͤn ick mit ju eens. Jie su^ͤnd ook jo de Scho^ͤnen.
He glo^ͤvt, dat jie ju ook eenanner brav veracht.
He finnt de Eegenleev by ju gar in de Dracht.
[71]
Un denn so fangt he an, Exempel antofo^ͤhren;
Doch war ick mie sien Daag an sienen Snack nich kehren.
He seggt: He kennt jo su^ͤlvst de Jumfer Geerengroot.
Betracht he, wo em bleevt, er ins van Ho^ͤvt to Foot,
He ward toeerst an er de Eegenleev bemarken,
Un wat se maakt un sprickt ward em darinn bestarken.
Ey laav he man insmal en anner aarig Kind,
Un ho^ͤr, of se nich fluks two^ͤlf Fehlers an er finnt.
Se gript se ut de Mau, ahn daby rood to waren,
Un de nich er verehrt, dat su^ͤnd noodwendig Naren.
Froo Hooghardsch is em ook jo mehr as wol bekannt;
He weet et, se is gaar van keenen hoogen Stand.
Wo stru^ͤvt sick nich dat Minsch? Se sprickt van grooten Stu^ͤcken,
Un wenn man’t recht besu^ͤht: So su^ͤnd et luter Flicken.
Se is van Harten oold; doch holt se sick fo^ͤr scho^ͤn,
Un wat se su^ͤlvsten seggt, dat klingt er ungemeen.
Se weet de gansse Stad na Nooten da^ͤrtohekeln,
Un is’t nich su^ͤlvst en Bild, mut een nicht fo^ͤr er ekeln?
[72]
Se het en slichten Liev, un noch en slichtre Seel;
Wo he’t nich glo^ͤven will, betracht he beyde Deel.
Ich wedd, et schall gewiß kuum eenen Duumbreet schelen:
So holt se in de La^ͤng ju^ͤst twee hambo^ͤrger Elen.
Er Ta^ͤn su^ͤnd meistens foort. De Kopp is grau un kahl,
Un su^ͤht man er Gesicht: So finnt man Barg un Dahl.
Doch do^ͤrf er Scho^ͤnheit noch fo^ͤr Nu^ͤms de Segel strieken,
Den ju^ͤngsten Jumfern will se nich en Haarbret wieken.
Su^ͤht Jemand nu vielicht en anner fru^ͤndlich an,
De ward et gliek erfahrn, wo er dat argern kan.
Verehrt man averst er: So kann se sick recht haagen.
Se meent, de er nu nehm, de wur noch nich bedraagen.
Se wuß nu all Bescheed, un weer noch flink un fix.
Er fehl^[7] to’n scho^ͤne Froo in keenen Stu^ͤcken nicks.
Er Lasters mag ick em nu nich va^ͤr Oogen stellen,
Su^ͤnst har ick noch van er veer Weken to vertellen.
Wat du^ͤcht em wol hiervan? Givt he mie noch nich na?
Nu segg he, of ick nich in fasten Schoen gah?
Alleen Herr Wahrleev kan mie doch nich a^ͤverfo^ͤhren.
He muntert mie man up, ju Scho^ͤnen to belehren.
[73]
Ho^ͤd’t ju mit allen Fliet fo^ͤr du^ͤt verflo^ͤkte Gift,
Dat fast de ganße Welt to Schand un Lasters drivt.
Nu^ͤms kan sien Lev daby dat wahre Wol geneeten,
De sick so do^ͤo^ͤrlich leevt, de ma^ͤht et van sick sto^ͤten.
Seht doch de Mannslu^ͤd an. Ick hev’t tom Deel al seggt,
To wat fo^ͤr Unvernunft jem’t oft to bringen pleggt.
Et geit ook gaar to wiet, un’t is fast nich to glo^ͤven.
Wenn man der bloot an denkt: So mut man sick bedro^ͤven.
Herr Steffen Aeverklook, der ward dada^ͤr verfo^ͤhrt,
Dat he sick su^ͤlvst den Weg to siene Wolfahrt lehrt.
Den geit he ivrig na. He meent, et kan nich dregen,
He bringt em ganß gewiß to’n ungesto^ͤhrt Vergno^ͤgen.
Worum? He finnt em su^ͤlvst da^ͤr sienen Mooderwitz,
De dro^ͤpt dat Beste gliek geswinner, as de Blitz.
Wat de fo^ͤr richtig holt, dat is noodwendig klo^ͤker,
As wat de Schrift em seggt, un dusent wiese Bo^ͤker.
Wat en Geheemniß is, dat glo^ͤvt he nu^ͤmmer nich;
Denn wat he nich begript, dat is em la^ͤcherlich.
Sien Gloov mut nu^ͤmmermehr mit siene Neegung strieden.
Sien Freeheit, siene Lust ma^ͤht nich daru^ͤnner lieden.
[74]
Drum is he van Bestand, as Spinnwev un as Glas,
Un sien Religion de gliekt en Na^ͤs van Was.
Keen Laster kan by em sien Lev to’m Va^ͤrschien kaamen,
De gro^ͤtste^[8] Narheit het by em den besten Naamen,
Un hierinn kaamt mit em de meisten a^ͤvereen.
De Lasters an sick su^ͤlvst will Nu^ͤms, as Lasters, sehn.
De Eegenleev de weet jem Mantels umtoha^ͤngen,
Un darinn ma^ͤht se sick mit u^ͤnner’t Goode dra^ͤngen.
Herr Peter Ungestu^ͤm, de larmt, schellt, raast un flo^ͤkt.
Wenn, siene Fru^ͤnd em nu to’r Saad to bringen so^ͤkt;
So is sien Antwort gliek: Hev ick de Spraak denn stahlen?
Ick hol der Ordnung mit. Un dat hett Gott befahlen.
De oole Knickerjahn, de sitt mit Angst up’t Geld,
Dat is sien Hilligdohm, sien Gott up du^ͤsse Welt.
Nu^ͤms kriegt en Daler av; denn dado^ͤr ward et minner.
Davo^ͤr verlu^ͤst he ehr sien Ansehn, Froo un Kinner.
Givt man de Armen wat: So leggt he jo nicks to.
Dat su^ͤht he beter in. He seggt to siene Froo:
De Lu^ͤd, de doot nich recht: Se willt de Va^ͤrsicht wehren,
De doch dat Veh erho^ͤlt, de Minschen to erna^ͤhren.
[75]
Wenn he nu noch so veel tosaamen schraapt und kleit:
So heet dat doch keen Giez; dat is de Sparsamkeit.
Herr Joochen Unbestand, de legt sick up’t Verstellen:
Et is em eenerley to laaven un to schellen.
Mit de, daby he is, da holt he’t u^ͤmmer mit.
Hu^ͤt seggt he, dat is swart, un morgen, et is witt.
Kumt he by frame lu^ͤd: So laavt he bloot de Fraamen,
Un su^ͤnd se lasterhaft, schickt se sick ook tosaamen.
He tu^ͤht mit eenem Word en Foder a^ͤvern Schelm,
Un dat is Dag und Nacht sien Panßer und sien Helm.
Alleen dat is nicks Bo^ͤs, dat mut jo Nemand dadeln;
Dat is en Wetenschopp, de kan em noch ins adeln.
Dat heet politisch sien. He schickt sick in de Welt,
Denn dat vermag wiet mehr, as Kunst, un Fliet, un Geld.
Up so’n Aart kan man jo de Klookheit recht bewiesen.
Un mut man dat nich dohn? Dat mut en Jeder priesen.
Ja! Stoffer Lastervull is so in sick verleevt,
Dat he dat, wat nicks do^ͤgt, sien Dag nich su^ͤlvst vero^ͤvt.
Begeit he apenbaar de allerdullsten Daaden:
So fo^ͤgt he gliek, de Saak ganß von sick av to laaden.
[76]
Bald het sien Schicksaal et nich anners hebben wullt;
Bald het de oole Fierk man ganß alleen de Schuld;
Bald ho^ͤrt man em den Oord, wo et geschehn, verflo^ͤken;
Bald is de Oorsaak gar im Sterenloop to so^ͤken;
Bald hevt de bo^ͤsen Lu^ͤd dat Ding tosaamen ro^ͤhrt;
Bald is he unvermarkt da^ͤr Umsta^ͤnn so verfo^ͤhrt.
Bald so^ͤcht he sick dado^ͤr en gooden Schien to geven,
Un segt: Ick bu^ͤn en Minsch. Wie ka^ͤnt so rein nich leven.

     So’n giftig Bloomenwark drigt du^ͤt verdammte Kruut.
Drum, Scho^ͤnen! seht ju fo^ͤr, und raadt et iligst uut.
Laat et bylieven nich by ju to’m Dregen kaamen;
Denn su^ͤnst verlehr jie ook by mie ju’n gooden Namen.
Nehmt du^ͤt mit korten man van mie to’r Warnung an:
Dat, by so’n blinde Leev, sick Nu^ͤms licht betern kan;
Dat et^[9] unma^ͤglich is, daby Gesetz un Plichten
So gegen Gott, as sick un anner, uuttorichten.

Verbesserungen

1. ist
2. das
3. das
4. das
5. mut
6. jeder
7. fehlt
8. gro^ͤste
9. es

De Tippfehlers, de in 't Original op Sied 332 angeven sünd, sünd direkt in 'n Text utbetert. De Footnoten geevt an, wat in 't Original schreven stünn.