De Grising un de Schatz
| De Grising un de Schatz. | |
|---|---|
| Author: | Ernst Moritz Arndt |
| Dialect: | [[Dialekt:Mekelborgs|]] |
| Text type: | Saag |
| Comment: |
from: Mährchen und Jugenderinnerungen. Zweiter Theil. S. 77–81
Printing house: G. Reimer
|
| : | |
|
Scans: | |
In Richtenbarg wahnde een Timmermann, dat was een deeger flitiger Minsch un hedd ook eene sehr gode un gottsfrüchtige Frau. Dat weren een paar flitige un ordentliche Lüd, äwerst Gott wet, dat wull doch nich recht mit en furt, un se hedden in Richtenbarg nich Stiern noch Glück. De Timmermann ging also hen un vörköfde sin Hus un wull’t up eener annern Sted vörsöken, un köfde sick wedder in Grimm an. As nu de Tid kam, datt de goden Lüde bald wegtehn schullen, wurd de Fru eenmal Nachts dör een ganz lises Ruscheln ut den Slap weckt un keek up un sach in der Eck achtern Kachelawen eenen olden Mann im grisen Rock mit eener witten Slapmütz up’m Kopp un eenen Slätel in der Hand up’m Stol sitten. Et sach ut, as wenn he ehr fründlich towenkte, un to gliker Tid wisde he mit der Hand jümmer up den Awen. Un de Fru vörschrack sick sehr äwer den olden Grieskopp un drückte sick in der Angst an ehren Mann, stödd em an un reep: Mann! Mann! wak doch up un seh, wat då in der Eck achter’m Kakelawen sitt. De Timemrmann richtede sick up un keek un keek, un kunn nicks sehn. Un he wurd bös un schult de Fru hart un bedrauwde se, wenn se em nich tofreden let im Slap, un sede: Seht mi mal de Wiwerputzen, de se des Dags fangen! Ji hewt to weinig to dhon, un denn sett’t ju de Bös, de mit ju up der Fulbenk liggt, allerlei kruses un wildes Tüg in den Hirnkasten; äwerst mine Äx driwt Düwel un Gespenster ut, un ick wet ook een probates Middel, dat se di utdriwen schall, wenn du mi nich slapen letst. Se äwerst antwurt’te em: So seh doch to! kannst du den grisen Mann nich sehn, de då up dem Stol sitt un to uns heräwer kickt? Seh! seh! wo he nu wedder up den Awen henwist! he het uns wiß wat to apenbåren. Ach! du Herre Je! wo schüddelt he nu mit dem Kopp! un wat süht he mit eenem Mal bös ut! Un de Fru schreide lut up, un de Timmermann schult noch heftiger, un dåmit vörswund de olde Grising. Un de nächste Nacht ging’t grad wedder so, un de Fru weckte ehren Mann wedder up. As he se äwerst bedraude, wenn se en nich in Freden slapen lete, würd he ehr de Gespenster mit ungebrennter Asch utdriwen, sweeg se un stack ehren Kopp unner’t Bedd. Un de grise Mann kam jede Nacht up dersülwigen Wise, un dat Wif, dat en sehn kunn, wakte jümmer up; man se dörst sick nicks marken laten. So geschach dat woll een paar Weken, un dårup tögen se nah der Stadt Grimm af. Ditt was üm de Ostertid, as se Richtenbarg vörleten. Un as’t gegen Martini ging, kreeg de Timmermann eenen Bref van dem Mann, dem he sin Hus vörköft hedd, un he schref em: „Gott tom Gruß, min leewe Fründ! Ick weet, worüm ji ju Hus tom Richtenbarg vörköft hewt, wiel’t då mit ju nich vörwarts gahn wull; äwerst Gott, de alles am besten versteiht un regiert, wull ju grad helpen dör dat, wat ju donmals eene grote Noth düchte. Un nu hürt to un vörwunnert ju: As wi anfungen intoböten, kreg de olde Kakelawen in der Wahnstuw so veele Risse un rokte so entsetzlich, datt keen Minsch dåbi beduren kunn. Ich müßt also to dem Pötter schicken, datt he kem’ un den Awen ümsettede. As wi nu dåbi weren un dat Ding wegnehmen un up den Grund kemen, wurd ick eenes går glatten witten Fliesensteens wåhr, worup mi düchte datt ordentliche Bookstawen sett’t weren. Un wi vörwunnerden uns sehr, un eener sede to dem annern: Latet uns den Steen rögen; wer wet, wat unner em vörborgen is? Un wi grepen to un bröken den Steen los. Un as he wegnahmen un Schutt un Grus wegrümt was, wat segen wi? Een höltern Kästchen mit Bleck beslagen un mit eenem vörrusterten Slott feel uns in de Oogen. Un de Pötter reep ut: Herr min Gott! då mütt een Schatz drin sin! un nu, Kinder, latet uns een Vaderunser beden, datt uns keen Unglück schüht un de Kasten vörsinkt. Un wi nehmen dat Evangelienbook un lesen een paar Kapitel un feelen up de Knee un bededen een Vaderunser, un broken denn in Gottes Namen dat Slott up. Dat geschach äwerst bi hellem lichtem Dage. Un as de Deckel upsprung, funden wi toerst nicks as olde half vörfulte Lappen van Dok un Ledderwark, un de Pötter sede: „de hedden wi künnt liggen laten.“ Äwerst dårup nam ick mi een Hart — denn schudderig was mi to Mode — un dheed eenen deepen Grep, un packte een Büdelken; un dat Büdelken föhlde sick hart un swår an, un ick treckte et herut. Un dat van Older vörfulde Büdelken borst ut eenanner un de hellsten un blanksten Dukaten sprungen un klungen ümher. Un wi swind dräwer her, un sammelden mehr as 1500 up. Un dat müßt ick ju schriwen, Fründ. Un nu kamt un halt juw Geld. Mi kümmt dat nich to; denn ji hewt mi dat Hus vörköft, äwerst nich den Schatz.“
Un de Timmermann erstaunde, as he den Bref lesen hedd, un sweeg eene lange Tid. Dårup ging he hen un las siner Fru den Bref vör. Un se besunn sick nich lang un reep: Sühst du’t nu, Mann? O min nüdlich grises Väderken! o du min klokes Slapmützkerlken! då hebben wi di, då büst du sülwst. Du Büffelsknop du! hebb’ ick di’t nich seggt, as min Grising achter’m Awen satt un so bedenklich mit dem Kopp wackelde un mit den Händen wenkte? Gewiß dat is eener van unsern Vöröldern, de uns den Schatz då wegleggt hett, wenn eener van den Sinigen mal in Noth geröde, datt he uns helpen künn. Un nu as wi dat Hus vörköpen un in eenen annern Ort tehn müßten, hett et en jammert, datt frömde Lüde besitten schullen, wat den Sinigen tokam, un dårüm hett he mi jümmer upweckt.
So sede dat Wif un sprung as dull un vull up allen Vieren herüm, un let dem Mann keene Rauh, he mußte sich eenen Wagen anspannen laten; un se setteden sick drup un flink nah Richtenbarg to. Un as se ankemen, bestund de Mann, de ehr Hus köft hedd, dårup, se schullen den ganzen Schatz nehmen. Äwerst de redliche Timmermann sede: dat verhöde de leewe Gott, datt ick so grot Unrecht dhon schull! Mank Dausenden büst du wohl eener van den weinigen Ehrlichen, de sick een Gewissen drut makt hett, den blanken Fund still to beholden. Un dårüm schall schehn, wat recht is, un wi willen delen. Noch strüwde sick de brave Mann, doch toletzt drung de Timmermann en dårto. Un don reisten de beiden Ehlüd går vörgnöglich to Hus, un köften sick Acker un Wischen, un hedden dan dem Dage an, datt de olde Grotvader sine Kist updhan hedd, in allen ehren Dingen Glück un Segen.