Civilisation e lingua universal/Tertie Parte/Capitulo 9

by Stefano Bakonyi

9. DECADENTIA E RENASCENTIA DEL LINGUA UNIVERSAL

Secundo le inexorabile lege del natura, ubi nos ha vita e crescentia, nos tamben habera decadentia e disintegration. Quando le STATO UNIVERSAL, que ha instituite le lingua universal, se dissolve e decade in statos regional independente, le lingua universal continua a viver, perque illa, le lingua supranational, es indispensabile medio accostumate de communication. Clar, que le lingua universal es un institution. Como omne institutiones, le lingua universal possede un momento dinamic, que tene le in movimento ad avante, tamben post le dissolution del stato universal, que le ha introducte. Nam le necessitate de superar le barriera lingual continua. Assi, le lingua universal supervive le Stato Universal e resta vivente in le statos successori.

Totevia, con le developpamento del cultura e del linguas monstra se differentias plusminus notabile de un stato successori al altere, perque lor populos, traditiones e problemas son differente, secundo le situation geografic e le differente provenientia del estranieros. Ultime ma non minime: Le linguas regional del populos son multo diverse in le differente statos successori. Le linguas regional va penetrar le lingua universal in modo semper plus remarcabile, e causa differentias in le dialectos regional del lingua universal. Este dialectos regional deveni vehiculos del cultura special del region. Intertanto le lingua universal in su forma official 'standard' usate durante le floration del Stato Universal, remane stagnante, proque non existe plus un autoritate central e un populo 'imperial' unic pro developpar le lingua universal.

Le ECCLESIA non contribue considerabilemente al developpamento; nam le Ecclesia es conservative in su natura. Assi le lingua standard deveni sempre minus conveniente al uso practic, nam le vita es incompatibile con le stagnation. A1 contrario, le dialectos sol continua a developpar se e devenir conveniente al expression de nove pensatas. Tosto o tarde le autoritates del statos successori regional usa lor dialectos proprie e plus tarde leva les al rango de linguas official del Stato. Assi emerge nove linguas regional (national) ex le linguas universal, como nos ha viste tractante le akkadiano, le aramaico, le koiné e le grecolatino.

Le lingua universal standard remane le lingua del Ecclesia, como le aramaico ancora hodie del judeos (insimul con le canaanita) - le koiné fin hodie del Ecclesia Christian Ortodoxe e le greco-latino del Ecclesia catolic.

Le ultime stadio del lingua universal es le DECADENTIA. Totevia le decadentia non es un processo solmente negative. - Le historia demonstra que le decadentia de un cosa vetere es sovente le preparation al nascentia de un cosa nove. Ya, nos non pote obtener nove recolta fructuose sin terra fertile pro nutrir le planta juvene. Nos sape que importantissime pro bon recolta es le decadente restos del precedente. Le nutrimento del cultura e lingua syriaco-aramaic es vetule fructos del lingua sumer-akkadian decadente. Cultura e lingua latin nutri se ex le corpore decadente del cultura e lingua grec; in minor grado le cultura e lingua grec nutri se ex le cultura e lingua syriaco-aramaic. E nostre hodierne culturas e linguas nutri se ex le cultura e lingua hellenic (grecolatin), e anque - in minor grado - ex le cultura syriaco-aramaic, transmisse a nos per le Vetere Testamento.

Ultime non minime: Le lingua franc emergente del 27 000 parolas universal nutri se ex le grecolatin e pote esser considerate como "nove edition allargate" e simplificate del grecolatino. Nos non pote dubitar, que omne culturas e linguas representa un vegetation continue ininterrupte, que dura jam al minus quatro mille annos, e portava ja quatro recoltas, quatro linguas universal - e ora prepara le quinte messe.

Intertanto, le lingua universal standard non es morte nec es completemente dismemorate et obliviate. Nam, quando nos cerca un nove expression pro un nove cosa o nove pensata, sovente nos trova un parola o un association de parolas ex le linguas universal extincte. O nos va usar un parola antique in un nove - o parente senso special. (auto - elektro - kino o cinema).

In nostre epoca nos pote observar, como le scientia, tecnologia cerca un nomine pro un producto e trova como optime solution un combination con un parola o prefixo grec o greco-latin. - In tal modo continua le lingua universal morte, monstra se ancor active et utile in nove functiones. Tal retorno e renascimento es a trovar analoge in omne linguas successori del lingua universal. Alteremente este fenomeno demonstra, como le linguas regional successori - post le divergentia nunc comencia un nove convergentia. Este nove convergentia linguistic corresponde a nove elementos cultural. Sia moderne, sia classic, parolas international son expressiones cultural, e son demonstration del unitate de nostre cultura. Ergo un lingua universal veniente, que vole corresponder a nostre cultura commun, debe esser basate super le parolas international, que son de facto parolas de cultura.

In un maniera o altere, inter due linguas universal nos ha un "interregno". Post un lingua universal decadente, non plus functionante, le fortias vital prepara un nove lingua universal.

Le simbolo historic del interregno es BABEL, le classic confusion de linguas que corresponde al interregno inter akkadiano et aramaico. Le invasion greco-macedonian de Alexandro sta inter aramaico e koine. Le invasion roman de Grecia sta inter koine e grecolatino. - Esque le nove Babel de nostre epoca es tamben a considerar como un interregno? In vision millenari le situation es clar. Le ultime lingua universal, le grecolatin, non functiona plus. Numerosissime fragmentos son in nostre vocabulario international commun e va esser, inricchite con nove expressiones cultural, le fundamental elementos del futur lingua universal. Il sembla nos juste considerar le lingua, in que nos ci scribe, como lingua franc, preparante le futur lingua universal - quinte edition.