Bundsdagsdebatt 29. Januar 2009: Bidrag Clemens Bollen
| Zehn Jahre anerkannte Regional- und Minderheitensprachen in Deutschland. Schutz – Förderung – Perspektiven. | |
|---|---|
| Author: | Clemens Bollen |
| Text type: | Reed |
| Comment: |
from: Bundsdagsdebatt 29. Januar 2009 över den Andrag: Zehn Jahre anerkannte Regional- und Minderheitensprachen in Deutschland. Schutz – Förderung – Perspektiven. (TOP 10), [1]
|
| : | |
Hooggeachte Mienfroo Präsidentin, hooggeachte Damen, mien Heren, as oostfreeske Abgeordnete is dat för mit natürlich wat Besünners, hier in’n Bundesdag in Plattdütsk över Regionaal- un Minderheitenspraak to proten. Ik bün plattdüts upwussen un ik proot geern Platt.
Bi uns in Ostfreesland un Eemsland is de plattdütske Spraak, de de meesten proten – of to Huus oder bi d’ Arbeid, Un för heel völ Minschen is dat de Olldagsspraak, de normaal Spraak. Un faken is dat natürlich so, dat de Ollerden beter Platt proten as Hoogdütsk.
Problem is bi de plattdütske Spraak, dat besünners de junge Lü immer weniger Platt proten. Wi hebben dor en Unnersökung van de Oostfreeske Landskupp in Auerk, woor Helmut Collmann Präsident is, de hett faststellt, dat 1997 noch immerhin 10 Prozent van de oostfreesk Schölerinnen un Schölers van de eerste Klass Plattdütsk proten. Teihn Jahr later, 2007, was dat blot noch en bietje mehr as 5 Prozent. Dit maakt dütlich, dat wi dat Erhollen un Unnerstützen van Regionaal- un Minderheitenspraken mehr maken möten, dat wi dat stärker unnerstütten möten as bisher.
Daarum is ok de Andrag, de hier vandaag to Afstimmung steiht, un disse Diskussion vandaag so wichtig! In de Andrag Punkt 6 is en besannern Punkt, woor dat Konzept fordert warrt to de Sekerung van de Regionaalspraken. Un dat dat ok maakt worden sall, gerade de teihn Punkte, de wi in de Hand hatt hebben, is ganz konkret en wieten Schritt. Un daarum verstah ik ok de Kritik eben gor nich so richtig.
Insofern begrüße ich gerade diesen Antrag as wieden un wichtigen Schritt, weil ok de Bund in Verantwortung is, un völ weet nu gaar nich, dat dat Bundesgesetz is.
Natürlich sünd besünners ok de Landesregierungen in de Plicht, all Punkten van de Sprakencharta natokomen. Un besunners mööt wi ok kieken, of dat ok maakt word. Un deshalb bruuken wi ok den Bundesraad bi de Diskussion, wat de Spraken dor anbelangt. Blot so könt wi Plattdütsk as en egen un lebennigen Spraak erhollen. Vör allen mööt wi ok daarför sörgen, dat bi Ämter un Behörden Plattdüütsch proot word, un vör allen Dingen ok, dat’t vundaag un ok in twintig Jahr noch Mitarbeiders gifft, de ok en Woord up Platt verstahn könen un en Woor up Platt maken könen, sowiet möglk.
Dejenigen, de menen dat Kinner, de mit plattdütske Spraak upwassen sünd, naher dat later stuurder hebben to lehren, de liggen verkehrt. Ganz in’n Gegenteil. De goot Plattdütsk proten hebbt ok mehr Fähigkeiten, anner Spraken to lehren. Besunners is dat Plattdütske ok eng verwandt mit dat Engelske un dat Nederlandske. Un vör allen Dingen, de Unnersöken seggt, well vun froh mit Plattdütsk upwasst, kann um so eenfacher ok annere Spraken lehren.
Deshalb geiht dat hier um de Identität, aber sehr wohl ok um de Fähigkeiten, ok dor in de Region sünd. Un deshalb kann – dat keem hier ja al to’n Utdruck – nich vorrangig bloß an Schölen, Hochschölen un Bildungseinrichtungen rekent worrt, sondern Spraak lehrt man besonners dordör, dat man dat proot. Un dor mööt wi natürlich ok för sörgen, so wie hier, un deshalb glööv ik, is dat ok en wichtigen Anlass, för uns gemeinsam as Botschafter för de Spraak to fungieren.
Un vör allen Dingen, dat de plattdütske Spraak ok mehr in de Verwaltung un de Medien to Spraak kummt.
En lüttj Bispill: bi mi ut de Gemeente Oostrhauderfehn, woor ik herkaam, dor gifft dat – un in völ anner Gemeenden ok bi uns – Beauftragte för Plattdütsk. Ik glööv, dat is en good Beispiel to överdragen, ok besunners in anner Bereiche – bi mi un bi Gabriele Groneberg, is eine saterfriesische Sprachinsel. Saterfriesisch ist eine besondere Sprache, bei der Unterstützung notwendig ist.
Disse Beupdragten för Plattdüütsk, as Netzwerk ok to verbreiten in de Kommunen, arbeiten na dat Motto: „Vörsörgen – Stön geven – un umsetten!“ De kümmern sük um de Pleeg un de Stön van de plattdütsche Spraak un ok sükse Projekte wie Plattdütsch bi’d Arbeid. Völ lehren besunners doch bi de Arbeit vun de, de dat oftmal in jungen Jahren nich lehrt hebbt. Dat de Quote, de wi so sehn, doch wedder en beten hochhoben ward. Dorum: Je ehrder Plattdüsch in de Olldag inbrocht word, um so sekerder is dat Overleven van disse Regionaal- un Minderheitenspraak.
Mienfroo Präsidentin, hooggeachte Damen, mien Heren, Plattdütsch is en egen Spraak un is Kulturgood. Ok wi van’n Bundesdag könen mit daarför sörgen, dat dit Kulturgood nich unnergeiht. Nich blot proten – Doon, is ok wichtig!
Helpt mit, dat mehr geböhrt un de Minderheitenspraaken ok erholden blieben. Spraak is Heimat!
Besten Dank för Jo Tohören.