Ang Aklat ng mga Kawikaan
Support
Kabanata 1
[edit]
Ang Kahalagahan ng mga Kawikaan
1 Ang mga kawikaan ni Solomon na anak ni David, hari ng Israel:
2 Upang ang tao ay matuto ng karunungan at pangaral,
- upang ang mga salita ng pagkaunawa ay malaman,
3 upang tumanggap ng turo sa matalinong pamumuhay,
- sa katuwiran, katarungan, at pagkakapantay-pantay,
4 upang mabigyan ng talino ang walang muwang
- kaalaman at mabuting pagpapasiya sa kabataan—
5 upang marinig din ng matalino, at lumago sa kaalaman,
- at magtamo ang taong may unawa ng kahusayan,
6 upang umunawa ng kawikaan at ng pagsasalarawan,
- ng mga salita ng pantas, at ng kanilang mga palaisipan.
Payo sa mga Kabataang Lalaki
7 Ang takot kay Yahweh ang pasimula ng kaalaman;
- ang karunungan at turo ay hinahamak ng hangal.
8 Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama,
- at huwag mong pabayaan ang aral ng iyong ina;
9 sapagkat sila'y magandang korona sa iyong ulo,
- at mga kuwintas sa iyong leeg.
10 Anak ko, kung ikaw ay akitin ng mga makasalanan,
- huwag kang pumayag.
11 Kung kanilang sabihin,
- “Sumama ka sa amin, tayo'y mag-abang upang magpadanak ng dugo,
- ating tambangan nang walang dahilan ang walang sala;
12 gaya ng Sheol, sila'y lunukin nating buháy,
- at buo, na gaya ng bumababa sa Hukay.
13 Tayo'y makakasumpong ng lahat ng mamahaling bagay;
- ating pupunuin ng samsam ang ating mga bahay.
14 Makipagsapalaran kang kasama namin;
- magkakaroon tayong lahat ng iisang supot”—
15 anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila;
- pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas.
16 Sapagkat ang kanilang mga paa ay tumatakbo sa kasamaan,
- at sila'y nagmamadali sa pagbububo ng dugo.
17 Sapagkat walang kabuluhang iladlad ang isang bitag,
- habang nakatingin ang ibon.
18 Ngunit sila'y nag-aabang sa sarili nilang dugo,
- at tinatambangan ang sarili nilang buhay.
19 Gayon ang pamamaraan ng lahat ng sakim sa pakinabang,
- ang buhay ng mga may-ari niyon ay kaniyang inaagaw.
Ang Tawag ng Karunungan
20 Ang karunungan ay sumisigaw nang malakas sa lansangan;
- kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga pamilihan.
21 Siya'y sumisigaw sa mga panulukan;
- sa pasukan ng mga pintuang-bayan, kaniyang sinasabi:
22 “Hanggang kailan, O mga walang muwang, kayo'y iibig sa inyong kawalang kaalaman? Hanggang kailan ang mga manunuya ay matutuwa sa panunuya,
- at ang mga hangal ay mamumuhi sa kaalaman?
23 Sa aking saway ay bumaling kayo; narito, ibubuhos ko ang aking espiritu sa inyo.
- Ang mga salita ko'y ipapaalam ko sa inyo.
24 Sapagkat ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi,
- iniunat ko ang aking kamay, at walang nakinig;
25 at dahil ang lahat kong payo ay winalan ninyong saysay,
- at ayaw ninyong tanggapin ang aking saway;
26 ako naman ay tatawa sa inyong kapahamakan;
- ako'y manunuya kapag ang takot sa inyo ay dumating,
27 kapag ang takot ay dumating sa inyo na parang bagyo,
- at ang inyong kapahamakan ay dumating na parang ipu-ipo;
- kapag ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
28 Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, ngunit hindi ako sasagot;
- hahanapin nila akong mabuti, ngunit hindi nila ako matatagpuan.
29 Sapagkat kinamuhian nila ang kaalaman,
- at hindi pinili ang takot kay Yahweh.
30 Ayaw nila sa aking payo;
- hinamak nila ang lahat kong pagsaway.
31 Kaya't kakainin nila ang bunga ng kanilang sariling lakad,
- at mabubusog sa kanilang sariling mga pakana.
32 Sapagkat ang pagkaligaw ang pumapatay sa walang alam,
- at ang pagsasawalang-bahala ang sumisira sa hangal.
33 Ngunit ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay,
- at papanatag na walang takot sa kasamaan.”
Kabanata 2
[edit]
1 Anak ko, kung iyong tatanggapin ang aking mga salita,
- at itatago ang aking mga utos sa iyo;
2 Upang palakasin ang iyong pakikinig sa karunungan,
- at upang ilapit ang iyong puso sa kaalaman;
3 Kung ikaw ay tatawag sa kaalaman,
- at babanggitin mo ang iyong tinig upang hanapin ang kaunawaan;
4 Kung hinahanap mo ito gaya ng pilak,
- at hinahanap ito gaya ng nakatagong kayamanan;
5 Kung gayon, malalaman mo ang takot sa Panginoon,
- at matatamo mo ang gabay ng Diyos.
6 Sapagkat si Yahweh ay nagbibigay ng karunungan,
- at mula sa kanyang bibig, gabay at kaalaman.
7 Siya ay nagtitipon ng payo para sa matuwid,
- isang kalasag para sa mga taong may integridad.
8 Siya ay nagbabantay sa mga daan ng katarungan,
- at binabantayan ang mga landas ng kanyang mga tapat.
9 Sa gayon, malalaman mo ang kabutihan at katarungan,
- katapatan at bawat mabuting landas.
10 Kapag pumasok na ang karunungan sa iyong puso,
- at ang pagkatuto ay nakapagpapaligaya sa iyong kaluluwa,
11 Ang kaunawaan ay magpapangalaga sa iyo;
- ang kaalaman ay mag-iingat sa iyo;
12 Ipagliligtas ka nito mula sa daan ng kasamaan,
- mula sa tao na nagsasalita ng kabulaanan,
13 Na nag-iwan ng mga matuwid na landas
- upang lumakad sa mga daan ng kadiliman,
14 Na nagagalak na gawin ang kasamaan,
- natutuwa sa kabulaan ng kasamaan,
15 Ang kanilang mga landas ay baluktot,
- at ang kanilang mga daan ay naglilihis sa kabuluhan;
16 Upang iligtas ka sa babaing taga-ibang bayan,
- sa banyagang babae na may mga malulusog na salita;
17 Na nagpapabaya sa asawa ng kanyang kabataan,
- at nakakalimot sa tipan ng kanyang Diyos;
18 Sapagkat ang kanyang tahanan ay humuhulog tungo sa kamatayan,
- at ang kanyang mga landas ay papunta sa mga taga-ibaba ng Sheol.
19 Ang lahat ng lumalapit sa kanya ay hindi nakakabalik,
- ni makapagtitiis sa landas ng buhay.
20 Sa gayon ay maglalakad ka sa mga mabubuting landas,
- at magpapakatatag sa mga matuwid na landas.
21 Sapagkat ang matuwid ay mananahan sa lupain,
- at ang mga taong may integridad ay mananatili doon.
22 Ngunit ang mga mapanghimagsik ay puputulin sa lupa,
- at ang mga taksil ay aalisin doon.
Kabanata 3
[edit]
1 Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking mga tagubilin;
- ingatan mo sa iyong puso ang aking mga utos.
2 Dahil magbibigay ito ng mahabang buhay
- at mga taon ng kabutihan sa iyo.
3 Huwag mong pabayaan ang katapatan at katotohanan.
- Ibaling mo ito sa palibot ng iyong leeg;
isulat mo ito sa tuntungan ng iyong puso. 4 At makakamit mo ang biyaya at dakilang tagumpay
- sa paningin ng Diyos at ng tao.
5 Tiwalaan mo si Yahweh ng buong puso mo,
- at huwag kang umasa sa sariling karunungan.
6 Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga gawain,
- at susuklian niya ng tuwid ang iyong mga landas.
7 Huwag kang magpakapangmatalino sa sarili mong mga mata.
- Matakot ka sa Diyos at humiwalay sa kasamaan.
8 Ito ay magiging kalusugan sa iyong katawan,
- at inumin sa iyong mga buto.
9 Ibigay mo ang karangalan kay Yahweh mula sa iyong kayamanan,
- at mula sa mga unang bunga ng iyong mga ani.
10 At ang iyong mga kamalig ay magiging puno ng mga pagkain,
- ang iyong mga alakang bago ay mag-aapaw sa iyong mga banga.
11 Huwag mong tanggihan ang saway ni Yahweh, anak ko,
- o magalit sa kanyang pagwawasto.
12 Sapagkat ang kanyang pagmamahal ay nagpapakita sa pamamagitan ng pagwawasto,
- tulad ng isang ama sa kanyang minamahal na anak.
13 Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan,
- ang tao na nakakapagtamo ng pag-unawa.
14 Dahil mas mahalaga ito kaysa sa pilak,
- ang kanyang pakinabang ay mas mahusay kaysa ginto.
15 Siya ay mas mahalaga kaysa sa mga rubi,
- at walang anumang ninanais ka na maikukumpara sa kanya.
16 Nasa kanan niya ang kabuhayan na may haba ng panahon,
- at sa kaniyang kaliwa ay mga kayamanan at kadakilaan.
17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kagandahang-loob,
- at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
18 Siya'y puno ng buhay sa mga humahawak sa kaniya,
- at mapalad ang bawat isa na nakakayakap sa kaniya.
19 Sa pamamagitan ng karunungan ay itinayo ng Yahweh ang lupa;
- itinaas niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
20 Sa pamamagitan ng kaalaman niya ay nabuka ang mga kalaliman,
- at ang mga alapaap ay nagpapatak ng hamog.
21 Anak ko, huwag mo itong kalimutan,
- ingatan mo ang payo at katalinuhan:
22 Kaniyang magiging buhay sa iyong kaluluwa,
- at biyaya sa iyong leeg.
23 Maglalakad ka nang tiwasay sa iyong daan,
- at hindi matitisod ang iyong paa.
24 Kapag natutulog ka, hindi ka matatakot;
- kapag nakahimlay ka, mahimbing ang iyong pagkakatulog.
25 Huwag kang matakot sa biglang panganib,
- ni sa pagdating ng kasamaan sa mga masamang tao.
26 Sapagkat si Yahweh ang magiging iyong katiwasayan,
- at tutulungan niya ang iyong mga paa na hindi mahulog sa bitag.
27 Huwag mong pigilin ang kabutihan sa mga nangangailangan,
- kung nasa iyong kapangyarihan na ito'y magawa.
28 Huwag mong sabihin sa iyong kapwa, "Bumalik ka bukas,
- at ibibigay ko sa iyo," kung nasa iyong kakayahan na ibigay ito ngayon.
29 Huwag mong pagisipan ang masama laban sa iyong kapwa
- na naninirahan nang ligtas sa iyong tabi.
30 Huwag kang makipag-away ng walang dahilan
- kung walang ginawang masama sa iyo ang iyong kapwa.
31 Huwag kang mainggit sa taong mapanakit,
- ni piliin man ang kanyang mga lakad.
32 Sapagkat ang mga mangmang ay kasuklam-suklam sa Yahweh,
- ngunit kasama niya ang matuwid.
33 Ang sumpa ng Yahweh ay nasa bahay ng masama,
- ngunit ang tahanan ng matuwid ay pinagpapalaan niya.
34 Bagaman niya't kinukutya ang mga mangmang,
- binibigyan niya ng biyaya ang mga marunong.
35 Ang mga pantas ay magmamana ng kaluwalhatian,
- ngunit ang mga mangmang ay nagkakalat ng kahihiyan.
Kabanata 4
[edit]1 Pakinggan ninyo, mga anak, ang paalaala ng inyong ama,
- at magsipaghanda kayong matuto ng kaalaman.
2 Sapagkat ibinibigay ko sa inyo ang mabuting aral.
- Huwag ninyong pabayaan ang aking mga tagubilin.
3 Nang ako'y maging bata pa sa aking ama,
- at nag-iisang minamahal ng aking ina,
4 itinuro niya sa akin at sinabi, Tandaan mo ang mga salita ko;
- ingatan mo ang aking mga utos at mabuhay ka.
5 Kunin mo ang karunungan, kunin mo ang pang-unawa.
- Huwag mong kalimutan, ni iwanan man, ang mga salita ng aking bibig.
6 Huwag mong iiwanan siya, at siya'y mag-iingat sa iyo;
- ibigin mo siya, at siya'y magbabantay sa iyo.
7 Ang simula ng karunungan: kunin ang karunungan,
- at sa lahat ng iyong pagkakaroon, kunin mo ang pang-unawa.
8 Ipalakas mo siya, at iaangat ka niya;
- luluwalhatiin ka niya kapag siya'y iyong niyakap.
9 Iaanyo niya sa iyong ulo ang waling-waling ng biyaya;
- ipagkakaloob niya sa iyo ang korona ng karangalan.
10 Pakinggan mo, anak ko, at tanggapin mo ang aking mga salita;
- dadalhin ka nila sa mahabang buhay.
11 Pinatnubayan kita sa daan ng karunungan;
- dadalhin kita sa mga matuwid na landas.
12 Lalakad ka, at walang hadlang sa iyong mga hakbang;
- kung tumakbo ka, hindi ka matitinag.
13 Tumalima ka sa turo; huwag mong bitawan.
- Ingatan mo siya; siya'y iyong buhay.
14 Huwag pumasok sa daan ng masama;
- huwag maglakbay sa daan ng mga masasama.
15 Iwasan mo iyon, huwag mong daanan;
- talikuran mo, at iyong lampasan.
16 Sapagkat hindi sila nakakatulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan;
- at nananakawan sila ng tulog, malibang may isang taong kanilang mapabuwal.
17 Sapagkat sila'y kumakain ng tinapay ng kasamaan,
- at umiinom ng alak ng karahasan.
18 Ngunit ang landas ng matuwid ay parang liwanag ng bukang-liwayway,
- na sumisikat ng higit at mas maliwanag hanggang maging ganap na araw.
19 Ang daan ng masama ay parang malalim na kadiliman;
- hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinakatisuran.
20 Anak ko, makinig ka sa aking mga salita;
- ikiling mo ang iyong pandinig sa aking mga wika.
21 Huwag mong hayaang sila'y mawala sa paningin mo;
- ingatan mo sila sa kaibuturan ng iyong puso.
22 Sapagkat sa mga nakakatagpo sa kanila ang mga ito'y buhay,
- at kagalingan sa kanilang buong katawan.
23 Ang iyong puso'y buong sikap mong ingatan,
- sapagkat mula rito'y dumadaloy ang mga bukal ng buhay.
24 Ang madayang bibig ay iyong alisin,
- ilayo mo sa iyo ang mga labing suwail.
25 Tuminging matuwid ang iyong mga mata sa unahan,
- at ang iyong mga paningin ay maging matuwid sa iyong harapan.
26 Landas ng iyong mga paa ay iyong tuwirin,
- at magiging tiyak ang lahat ng iyong tatahakin.
27 Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man;
- ilayo mo ang iyong paa sa kasamaan.
Kabanata 5
[edit]1My anak, bigyang-pansin ang aking karunungan.
Lumiko ang iyong pakinig sa aking unawa: 2that maaari mong mapanatili ang pagpapasya,
na ang iyong mga labi ay makapagingat ng kaalaman. 3Sapagka't ang mga labi ng isang adulteress tumulo honey.
Ang kanyang bibig ay madulas kay sa langis, 4Nguni't ang kaniyang huling wakas ay mapait kay sa ahenho,
at bilang matalim bilang isang may dalawang talim tabak. 5Her paa pumunta down sa kamatayan.
Ang kanyang mga hakbang humantong tuwid sa Sheol4. Binibigyan 6She walang-iisip sa paraan ng pamumuhay.
Kaniyang mga daan ay baluktot, at siya ay hindi alam ito. 7Sa nga, mga anak, makinig sa akin.
Huwag lumayo sa mga salita ng aking bibig. 8Remove iyong lakad sa kaniya.
Huwag dumating malapit sa pinto ng kanyang bahay, 9lest mong ibigay ang iyong karangalan sa iba,
at ang iyong mga taon sa isa na malupit; 10lest estranghero kapistahan sa iyong kayamanan,
at ang iyong mga gawain magpayaman bahay ng isa pang tao. 11You ay daing sa iyong huling wakas,
kapag ang iyong laman at ang iyong katawan ay natunaw, 12 At sabihin, "Paano ko kinasusuklaman pagtuturo,
at hinamak ng aking puso ang saway: Mayroon 13neither sinunod ang tinig ng aking mga guro,
o ibinalik ko ang aking tainga sa mga taong nagturo sa akin! 14I ay may dumating sa bingit ng magbitiw sanhi ng kapahamakan,
sa gitna ng mga natipon na pagpupulong. " 15Drink tubig sa labas ng iyong sariling tipunan ng tubig,
dumadaloy na tubig sa labas ng iyong sariling balon. 16Should iyong springs overflow sa mga kalye,
agos ng tubig sa mga liwasan? 17Let kanila na mag-isa para sa iyong sarili,
hindi para sa mga estranghero sa iyo. 18Let iyong spring ay pagpapalain.
Magalak sa asawa ng iyong kabataan. 19A mapagmahal usang babae at isang kaaya-aya deer--
ipaalam sa kanyang suso masiyahan ka sa lahat ng oras. Maging palaging captivated sa kanyang pag-ibig. 20Sapagka't kung bakit dapat mong, captivated anak ko, sa isang mangangalunya?
Bakit yakapin ang suso ng isa pang? 21 Sapagka't ang mga lakad ng tao ay nasa harap ng mga mata ng Panginoon.
Sinusuri niya ang lahat niyang mga landas. 22Ang masasamang gawa ng masama mahuli sa bitag niya.
Ang tanikala ng kanyang kasalanan humawak siya matatag. 23He ay mamatay para sa kakulangan ng pagtuturo.
At sa kalakhan ng kaniyang kamangmangan, siya maligaw.
Kabanata 6
[edit]1My anak na lalaki, kung ikaw ay naging collateral para sa iyong kapwa,
kung ikaw ay may takot sa iyong mga kamay sa pangako sa di kilala; 2You ay nakulong sa pamamagitan ng mga salita ng iyong bibig.
Ikaw ay nasilo ng mga salita ng iyong bibig. 3DO ito ngayon, anak ko, at iligtas ang iyong sarili,
dahil ikaw ay nahulog sa kamay ng iyong kapwa. Go, magpakumbaba ka. Pindutin ang iyong mga sagot sa paratang sa iyong kapwa. 4Give walang tulog ang iyong mga mata,
O magpaidlip man sa iyong mga talukap. 5Free sa iyong sarili, tulad ng isang usa sa kamay ng mangangaso,
tulad ng isang ibon sa silo ng mga manghuhuli. 6Go sa langgam, tamad ka.
Isaalang-alang ang kanyang mga paraan, at maging matalino; 7which bagaman walang pangulo, tagapamahala, o pinuno,
8provides kaniyang pagkain sa tag-araw,
at nangangalap ng kaniyang pagkain sa pag-aani. 9How katagal natutulog ka, tamad?
Kapag ikaw ay tumindig sa labas ng iyong pagtulog? 10A Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip,
isang maliit na natitiklop na ng mga kamay upang matulog: 11so iyong karalitaan ay darating na parang magnanakaw,
at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao. 12A Taong walang kabuluhan, taong masama,
ay siya na lumalakad na may masamang bibig; 13who kumikindat ng kaniyang mga mata, na signal ng kaniyang mga paa,
na motions kaniyang mga daliri; 14in kaniyang puso,
na humahanap ng kasamaan; na laging naghahasik ng pagtatalo. 15Therefore kaniyang kasakunaan ay darating na bigla.
Siya ay nasira bigla, at walang kagamutan. 16There anim na bagay na kinapopootan ng Panginoon;
yes, pito na mga kasuklamsuklam sa kaniya: 17haughty mata, sinungaling na dila,
mga pumapatay sa walang dugo; 18a puso na humahanap ng masama schemes,
mga paa na matulin sa pagtakbo sa kasamaan; 19a sa di katotohanan na utters kasinungalingan,
at ang naghahasik ng pagtatalo sa gitna ng magkakapatid. 20My anak, ingatan mo ang utos ng iyong ama,
at huwag mong iiwan ang kautusan ng iyong ina. 21Bind mong lagi sa iyong puso.
Itali mo sa iyong leeg. 22When ituturo sa iyo, ito ay humantong sa iyo.
Kapag natutulog ka, ito ay magbantay sa iyo. Kapag gising mo, ito ay makipag-usap sa iyo. 23Sapagka't ang utos ay tanglaw,
at ang kautusan ay liwanag. Saway na turo ay daan ng buhay, 24to iingatan sa masamang babae,
Sa tabil ng dila ng suwail na asawa ni. 25Don't kasakiman matapos ang kanyang kagandahan sa iyong puso,
hindi ipaalam sa kanyang maakit sa iyo sa kanyang mga talukap. 26 Sapagka't ang isang patutot binabawasan mo sa isang piraso ng tinapay.
Adulteress Ang hunts para sa iyong mahalagang buhay. 27Can isang sunog na tao scoop sa kanyang lap,
at hindi masusunog ang kaniyang mga damit? 28Or ang isa ay maaaring maglakad sa mainit na baga,
at hindi mapapaso ang kaniyang mga paa? 29So ang sumisiping sa asawa ng kanyang kapwa.
Sinomang humipo sa kaniya ay hindi maaaring di parusahan. 30Men huwag hamakin ang isang magnanakaw,
kung siya'y nagnanakaw, upang busugin siya pagka siya'y gutom: 31but kung siya ay natagpuan, isasauli niyang pitong beses.
Siya ay dapat magbigay ang lahat ng yaman ng kanyang bahay. 32He na mangalunya sa isang babae ay walang bait.
Ang gumagawa nito ay sumisira ng kaniyang sariling kaluluwa. 33He ay makakakuha ng mga sugat at ilagay sa kahihiyan.
Ang kanyang kapintasan ay hindi mapapawi. 34For selos arouses kapusukan ng asawa.
Hindi siya magpapatawad sa kaarawan ng panghihiganti. 35He hindi ay alang ang anumang pantubos,
ikaw man ay hindi tuwa, bagaman bigyan ka ng maraming regalo.
Kabanata 7
[edit]1My anak, sundin ang aking mga salita.
Ipatong ang aking mga utos sa loob mo. 2Keep aking mga utos at mabuhay!
Bantayan ang aking kautusan na parang itim ng iyong mata. 3Bind mga ito sa iyong mga daliri.
Isulat ang mga ito sa tapyas ng iyong puso. 4Tell karunungan, "Ikaw ay aking kapatid na babae."
Tumawag unawa sa iyong mga kamag-anak, 5that kanilang maingatan ka sa masamang babae,
mula sa mga dayuhan na flatters ng kaniyang mga salita. 6 Sapagka't sa dungawan ng aking bahay,
Tumingin sa labas ko sa pamamagitan ng aking sala-sala. Nakita 7I sa mga musmos.
Ako'y nagmasid sa mga may kabataan sa may kabataang walang bait, 8passing sa lansangan na malapit sa kaniyang sulok,
siya nagpunta ang daan sa kanyang bahay, 9in silim, sa paglubog ng araw,
sa gitna ng gabi at sa kadiliman. 10Behold, natutugunan ng isang babae doon sa kanya ng mga damit ng isang masamang babae,
at may mga manlilinlang na layunin. 11She ay malakas at matigas ang ulo.
Ang kaniyang mga paa ay hindi manatili sa kanyang bahay. 12Now siya ay nasa mga lansangan, na ngayon sa mga parisukat,
at nagkukubli sa bawat sulok. 13Sa nakuha niya sa kanya, at hinagkan.
May mukhang walang hiya ang kanyang sinabi sa kanya: 14 "Sakripisyo ng mga handog pangkapayapaan kasama ko.
Sa araw na ito ay tinupad ko ang aking mga panata. 15Therefore ako ay dumating out upang matugunan mo,
sa masigasig na naghahangad ng iyong mukha, at natagpuan ko na sa iyo. 16i may kumalat ang aking higaan ng carpets ng tapestry,
may mga guhit mga kayong lana sa Ehipto. 17I pinabanguhan ang aking higaan ng mira, mga oleo, at sinamomo.
18Come, sabihin ang aming fill ng mapagmahal hanggang sa umaga.
Sabihin aliw ang ating sarili sa mapagmahal. 19Sapagka't aking asawa ay wala sa bahay.
Siya ay pumanaw sa isang mahabang paglalakbay. 20Siya ay kinuha ng isang bag ng pera sa kanya.
Siya'y uuwi sa bahay sa kabilugan ng buwan. " 21With mapanghikayat salita, pinangunahan niya sa kanya sa bisyo.
Gamit ang puri ng kanyang mga labi, hinikayat niya sa kanya. Sumunod sa kanya 22Ang agad,
gaya ng baka napupunta sa patayan, bilang isang siguradong tuntong sa isang silo. 23Until isang arrow strike ang kaniyang atay,
gaya ng ibong nagmamadali sa bitag, at hindi alam na ito ay gastos ng kanyang buhay. 24Nang sa gayon, mga anak, makinig sa akin.
Bigyang-pansin ang mga salita ng aking bibig. 25Don't hayaan ang iyong puso ay lumiko sa kaniyang mga lakad.
Huwag maligaw sa kaniyang mga landas, 26 Sapagka't siya ay itinapon ang maraming may sugat.
Oo, lahat niyang pinatay ay isang makapangyarihang hukbo. 27Her bahay ay ang paraan upang Sheol5,
Pababa sa mga silid ng kamatayan.
Kabanata 8
[edit]1Doesn't karunungan umyak?
Hindi gumagamit ng unawa ang kaniyang tinig? 2On tuktok ng mataas na dako sa tabi ng daan,
sa mga salubungang landas, siya ay nakatayo. 3Beside mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan,
nasa mga pintuan na entry siya'y humihiyaw ng malakas: 4 "Sa inyong mga lalaki, ang tawag ko!
Magpapadala ako ng aking boses sa mga anak ng sangkatauhan. 5You simple, naiintindihan bait.
Ikaw mangmang, makaunawa kayo sa puso. 6Hear, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay.
Ang pagbubukas ng aking mga labi ay para sa mga tamang bagay. 7Sapagka't ang aking bibig ang nagsasalita katotohanan.
Ang kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi. 8Ang lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran.
Walang bagay na liko o suwail sa kanila. 9May mga baluti ay ang lahat ng malilinaw sa kaniya na nakakaunawa,
karapatan sa mga taong mahanap ang kaalaman. 10Receive ang aking turo at huwag pilak;
kaalaman sa halip na piling ginto. 11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi.
Ang lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maaaring kumpara sa mga ito. 12 "Ako, karunungan, ay sa kabaitan ng aking tirahan.
Alamin ang kaalaman at gunita. 13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan.
Galit ako pagmamataas, pagmamataas, ang masamang lakad, at ang masamang bibig. 14Counsel at magaling na kaalaman ay akin.
Mayroon akong pag-unawa at kapangyarihan. 15By paghahari akin mga hari,
at nagpapasiya ng katarungan. 16By ko ay nagpupuno;
mahal na tao, at lahat ng mga matuwid na hukom sa lupa. 17I-ibig sa mga taong nagmamahal sa akin.
Mga na masikap sa akin ay masusumpungan ako. 18With akin ay kayamanan, karangalan,
walang maliw yaman, at kasaganaan. 19My prutas ay mas mahusay kaysa sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto;
ang aking ani kaysa sa piling pilak. 20I lumakad sa daan ng katuwiran,
sa gitna ng mga landas ng kahatulan; 21That maaari kong ibigay kayamanan sa mga taong nagmamahal sa akin.
Punan ko ang kanilang kinalalagyan. 22 "Yahweh nagmamay ari sa akin sa simula ng kanyang trabaho,
bago ang kanyang mga gawa ng una. 23I ay na-set up mula sa walang hanggan, mula sa simula,
bago umiral ang lupa. 24When walang malalim na lugar, ay iniluwal ako,
nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig. 25Before mga bundok ay nalagay sa lugar,
bago ang mga burol, ako ay ipinanganak; 26while hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang,
ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan. 27Ang itinatag niya ang langit nandoon ako;
nang siya'y maglagay ng bilog sa ibabaw ng kalaliman, 28when kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas,
kapag ang mga bukal ng kalaliman naging strong, 29Nang bigyan niya ang dagat ang hanggahan nito,
na ang tubig ay hindi dapat lumabag sa kanyang utos, nang kaniyang iayos ang mga pundasyon ng lupa; 30At ako ay ang craftsman ng kanyang tagiliran.
Ako ay isang araw na galak sa araw, laging nagagalak sa harap niya, 31Rejoicing sa kanyang buong mundo.
Aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao. 32 "Ngayon nga, mga anak, makinig sa akin,
sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan. 33Hear pagtuturo, at maging matalino.
Huwag tanggihan ito. 34Blessed ang taong nakakarinig sa akin,
nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, naghihintay sa aking haligi ng pintuan. 35For sinomang makasumpong sa akin, nahahanap buhay,
at makakuha ng pabor mula sa Panginoon. 36But siya na nagkasala laban sa akin wrongs kaniyang sariling kaluluwa.
Lahat ng mga taong galit sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan. "
Kabanata 9
[edit]1Wisdom ay binuo ng kanyang bahay.
Siya ay may ukit na ang kaniyang pitong haligi. 2She ay naghanda ng pagkain.
Siya ay halo-halong sa kanyang wine. Siya ay nagtakda rin ng kanyang table. 3She ay nagpadala out kaniyang alilang babae.
Siya ay sumisigaw mula sa pinakamataas na lugar ng lungsod: 4 "Sinumang ay simple, dumaan siya sa dito!"
Tulad ng para sa kanya na walang unawa, sabi niya sa kanya, 5 "Halika, kumain ka ng aking tinapay,
Uminom ng ilang mga alak na aking hinaluan! 6Leave iyong mga simpleng paraan, at mabuhay.
Maglakad sa paraan ng pag-unawa. " 7Ang itinatama manunuya paanyaya insulto.
Siya na pinagsisisi ang masamang tao ay paanyaya sa pag-abuso. 8Don't sawayin ang manglilibak, baka ipagtanim ka niya.
Sawayin mo ang pantas, at kaniyang iibigin ka. 9Instruct isang taong matalino, at siya ay pa rin marunong.
Turuan ang matuwid, at siya'y lalago sa pagkatuto. 10 Ang pagkatakot sa Panginoon ay pasimula ng karunungan.
Ang kaalaman sa mga Banal ay kaunawaan. 11 Sapagka't sa pamamagitan ko ang inyong mga araw ay dumami.
Ang taon ng iyong buhay ay nadagdagan. 12Kung ikaw ay matalino, ikaw ay matalino para sa iyong sarili.
Kung yari sa iyo, ikaw lamang ang magpapasan. 13 Ang hangal na babae ay malakas,
Hindi masunurin, at walang nalalaman. 14She nakapatong sa pinto ng kanyang bahay,
sa isang upuan sa mga mataas na dako sa bayan, 15To tawag sa mga taong pumasa sa pamamagitan ng,
na dumiretso sa kanilang mga paraan, 16 "Sinumang ay simple, dumaan siya rito."
tulad ng para sa kanya na walang unawa, sabi niya sa kanya, 17 "Ninakaw na tubig ay matamis.
Food kinakain sa lihim ay masarap. " 18Nguni't hindi niya nalalaman na ang patay ay nandoon;
na ang kanyang mga bisita ay sa kailaliman ng Sheol6.
Kabanata 10
[edit]1The kawikaan ni Solomon.
Ang pantas na anak ay gumagawa ng ama: ngunit ang mangmang na anak ay hirap sa kaniyang ina. 2Treasures ng kasamaan ay hindi napapakinabangan,
nguni't ang katuwiran ay nagliligtas sa kamatayan. Hindi papayagan 3Yahweh ang kaluluwa ng matuwid sa gutom,
ngunit siya sulong ang nasa ng masama. 4He maghirap na gumagana sa isang tamad na kamay,
ngunit ang kamay ng masipag ay nagdudulot ng yaman. 5He na tiklop sa tag-araw ay pantas na anak,
ngunit siyang natutulog sa pag-aani ay anak na nakahihiya. 6Blessings ay sa ulo ng mga matuwid,
ngunit karahasan ay sumasaklaw sa bibig ng masama. 7 Ang alaala sa ganap ay pinagpala,
ngunit ang pangalan ng masama ay mapaparam. 8 Ang pantas sa puso ay tatanggap ng mga utos,
ngunit ang madaldal na musmos ay mahulog. 9He na lumalakad ng matuwid ay nagtuturo tiyak,
ngunit siya na nagpapasama kaniyang mga daan matagpuan out. 10One abot ng mata ay nagiging sanhi ng kalungkutan,
ngunit ang madaldal na musmos ay mahulog. 11 Ang bibig ng matuwid ay bukal ng buhay,
ngunit karahasan ay sumasaklaw sa bibig ng masama. 12Hatred humihila ng pagtatalo:
ngunit pag-ibig ang lahat ng kamalian. 13Wisdom ay matatagpuan sa mga labi ng mabait na may-unawa,
ngunit ang pamalo ay para sa likod niya na walang unawa. 14Wise nagiimbak ng kaalaman,
ngunit ang bibig ng mangmang ay malapit sa sanhi ng kapahamakan. Yaman 15Ang mayaman ay ang kaniyang matibay na bayan.
Ang pagkawasak ng mga dukha ay ang kanilang karalitaan. 16 Ang gawa ng matuwid ay patungo sa buhay.
Ang pagtaas ng masama leads sa kasalanan. 17Ang Nasa daan ng buhay siyang nakikinig pagwawasto,
ngunit siya, na nagpapabaya pagsumbat leads nagkakamali. 18He na nagtatago galit ay sinungaling na labi.
Siya na utters isang ay mangmang. 19in ang karamihan ng mga salita ay hindi kukulangin ng pagsuway,
ngunit siyang nagpipigil ng kaniyang mga labi ay matalino. 20Ang dila ng matuwid ay parang piling pilak.
Ang puso ng masama ay kaunti ang halaga. 21 Ang mga labi ng matuwid ay nagpapakain ng marami,
ngunit ang mangmang ay namamatay sa kakulangan ng unawa. Pagpapala 22Yahweh ay nagdudulot ng yaman,
at hindi niya idinadagdag sa mga ito. 23It ay kasiyahan ng mangmang ang paggawa ng kasamaan,
ngunit ang karunungan ay isang tao ng kasiyahan unawa ni. 24What masasama takot, ay umabot ang mga ito,
at ang nasa ng matuwid ay ipagkakaloob. 25Nangyari ang unos pumasa, ang masama ay nawala;
ngunit ang matuwid stand firm magpakailanman. 26As suka sa mga ngipin, at kung paano ang usok sa mata,
sa gayon ay ang tamad sa mga taong magpadala sa kanya. 27Ang pagkatakot sa Panginoon magpapahaba araw,
ngunit ang mga taon ng masama ay mangangaunti. 28 Ang pag-asam ng mga matuwid ay kagalakan,
ngunit ang pag-asa ng masama ay mawawala. 29Ang daan ng Panginoon ay katibayan sa matuwid;
ngunit ito ay isang kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan. 30Ang matuwid ay hindi kailanman ay aalisin,
ngunit ang masama ay hindi tatahan sa lupain. 31Ang bibig ng matuwid ay nagbibigay ng karunungan,
ngunit ang mga suwail na dila ay ihihiwalay. 32Ang mga labi ng matuwid ang nakalulugod,
nguni't ang bibig ng masama ay masama.