Jump to content

რტინელი

From Wikisource
100373რტინელიმიხეილ ლერმონტოვი

 
გარუნ მეურც დო მირულე
მუჭო სქვერი ფინთებული,
არწივიში ჯღვალიკიშე
მუჭო ყურდღელ შიშებული.
მირტებ თეურე, სოდეთ მინდორც
ხალხიშ ზისხირი ითქვეფუნი
ჟირი ჯიმა დო თიში მუმა.
ლიმაში მინდორც წიმოძუნი.
ტერეფი მუნაჩაბახუნა.
ტერემც კუჩხი გეუდგუნა
გარუნ უკულაში ჯიმას
ზისხირქ ვეშაღინ,
თოფი დო ლეკურ ქიდააჸათუ
ტერიშა თის აშქურინ
გარუნც მუთაქ აქიმინ
თის ტერი ვაუჭყვიდუ
მუთა გალენ ქოძირ დო
ინტასინი გინოჭყვიდუ.
ჭიჭე ბორიაქ ქიდირქიუ
დო სინთექ ქიმიაჩუ,
თუთაქ ნელას გელატყობუ
მინდორც სინთე თიქ გოფაჩუ.
შულადირი ყუმენული
უფი დო ზისხირც იქოსნც.
მუში სოფელშა მუშელდო
გარუნ შურც მეკაშნც.
შარა კარი, კირდე, ჸუდე
მუს ძირუნს კოჩი თეშ მადარას
გარუნქ ქიჩინ მუშ სოფელი
თუთა გიობარჩხალანც.
მუკი მუკი სიყურდგა, სიწყნარე რე,
კოჩი დო ნადირც ირფელც ლურც.
ჩხუპი ვაგათებე მარა
გარუნ ჸუჩა მეტყობუნც.
გარუნქ ნელას (წყნარას) ქიმიოდირთ
ნაჩინებუ ფაცხაში კარც.
მინჯე ალბათ ჸუდეს რე
ჭიჭე სინთე ქოჭვიტანც.
გარუნქ კარი გემინანჯ
მორიდება გინონძალ
სელიმი მოხუცებულ კოჩი
გოძირ ყებურც ეკოჯან.
ირო უჸორდ სელიმც გარუნი
უძახუდეს ართიანც ჯიმას.
ჩხუპის ქორდას ქაკო სელიმც
მარა ძალა ვაუღუ თექი ქორდას.
ახალი რდნი ლექერეთი რდ
დირჩინ დო მუ ქიმინას.
მუჟამც ქოძირ გარუნინი
მოხუცებულ ლეხი კოც
ჭიჭე მენდიქ ქიმიაჩ.
ჯვეში ლექერთი მაჩხუპარქ
ქომოლურო თოლი განჯუ.
გურქ მურთ ბოშალა ქიგიშინ
დო ზისხირქ გოუფურუ.
ქიმწოდირთ ქიმწიკინ
ვართ აჭუ ასე ვართ ოშქურუ.
ასე ამბე ქიმეჩიი
მუჭო ჩხუპენც ჩქინი ჯიმალეფი.
მარცხებული რენო ბრელი!
ძალა მუჭო ქოუღუნა
ნამდა დამარცხანი ნტერი.
გარუნქ უწუ რობუ ადგილც
ჭკირუნდ ჟირი დღას,
ლეკურ ვალუნც ტყვიას კირცხანც,
ხალხის ზისხირც მენთქირანც.
ბრელ ეკირთ ჩქინიანქ
მა ვაგუურზი ნტერიში ჯარც
ჟირი ჯიმა დო (ჩქიმი მუმა) მუაჩქიმი
თოფი დო ყამათ დოჸვილეს
მუჭო ნადირინი თეში
იბრტი, ვეგუცადი ნტერც.
ტყარი ღეჯი დო ნგერიშ შარას
ქიმშვოსხაპი, ძიგირ კაკლარს,
გიბტყაბარი, გიბჩვაბარი,
შური მიბკაში უკულ ჭახანც
ჭყორდ, ისირუუ ჩქინი(ჯარი) ხალხი
მა ვაგურზი ჩხუპიშ თაკარც.
ქობჩი მუთუნი ქომუ ბინა
დიბტყობედო ქიმიბსვანჯე.
პატივცემას გინოიგა
ღორონთქ ქოჸუ-და რინა.
სელიმქ თენა უპასუხუ,
გეგინოლი დო ვარძირა,
ჩქინი რჯულც, მუშე ტახი ძვალი
მუშე იშქიდე სი რტინა.
ჩხუპიშ მინდორც წიმიტეო
დიო მუმა უკულ ჯიმა.
სი ლაჩარი სი მშიშარა,
მეუ დუდი ვამოძირა.
ვემაჩე სქანდა, მუთუნი,
ვართი ოჭკუმალ ვართ ბინა.
მიკირთ გარუნქ დო მიდართ
ონჯღორეში ნდღულაფირო,
მითვინ ლანძღუადო,
მიშ დუდ ათოლუაფირო.
ართი ახალი ჭიჭე ქოხის
ქიმიოდირთ გარუნქ კარც.
გურც მენდიქ ქიმიაჩ
ჭიჭე ქეუკინუ წარც,
გურც სინთექ ქინადირთ
დო მენდიქ (ქიგაძინ) ქიმიაჩ.
ჸოროფილიში გემუან სიტყვა
დო თოლემქ ქგაშინ.
დო სერიში უკუმელას
გამწარდირთ სქვამი თოლემქ
ოკო ითამი უწუას
მა ქუორექ, სი მუჭო რექ!
ფირქენც ასე თე ფაცხას
ჸოროფილი თაქი ორე
მა უსხუნუქ ქიანაშა
ჩქიმი ძირაფა ახიოლე.
თიში ხმა ხოლო ქიგეგონუ
ანწი შურო მუ უჭირც
გარუნქ ჯგირო ქოურჩქილ
ჸოროფილი მულებირც.
თეს იბირდ ჸოროფილი,
თუთაქ ელელ ნელა – ნელას,
ცაშა ეშე მეჩურუნცუ
ახალგაზრა მაჩხუპარი.
ნტერიშ დუდემც მ ეჭკირინც
ახალგაზრდა თოფის კასნც
ირქენც მარჯვას, ყამას,ლეკურცუ
გულადირე, ფულანდირე
ნტერემც ჭკირუნც, ნტერემც ჩეხნც
ჸოროფილი ავალენც,
ქომოლობათ ისახელას.
გეჯერდ იღბალც ვაკნიკინა
დეცვი სქანი, ჸვილი ნტერი
ღორონთი, ბედი უმართლენც
მითი უშიშარი რენი
დუდი გინოდვი შურობუმშო
გაში გომორძგუა, სერი
მშიშარობა ვართი რტინა,
ღალატი ვასქუ ჩქინი ნარყის
ნტერც ვაჩხუპუ, ღალატენც,
ვაუჸორც თინა ხალხის.
მით მანგარო ვაჩხუპენც,
მისით ვაუღუ ნტერიში ჯინი,
ის ვემიღენც მუშიანი.
ვართი ხოლო ჸოროფილი.
ვართი მიღენც ის ხალხი
ქიდოსქიდუ საონჯღოროთ
ის უკული ვემიღენც
ჰავა წყარი დიხა ხალხი.
გარუნქ თენა ქიგეგონ
გურშა რძაფაქ ქიმკათუ,
უკულ შხუ ჩილამურქუ
თოლშე კიდირც ქილაჭვათუ.
მიდართ ძიუთ მეუღ ტანი
ქადირთ ჸუდეში აბარწას,
მუში ჸუდერენ ქიჩინ მარა
დიო კარც ვაგანჯანც.
თიშ მოხუცებულ დიდა
ოხვეწ ხატის, ღორონც, მანცხვარც,
მუში ქომონჯი დო სქუალეფი
ტერიში ტყვიაქ ვადამარცხას.
გარუნ გალე ალარედო
დიდა ჸუდეს დინახალე.
სუმი სქუას ელ დიდა
ვართი ხოლო ართის ხვალე.
გარუნქ უწუ დიაჩქიმი
ქიმობრთიდო კარ გომინჯი.
შქირენული, ყუმენულცუ
დედა ანწი ქომიმინჯი.
მა ვორექ სქანი გარუნი
უკულაში ქომოლსქუა.
ვერტი ნტერიში ფურე ტყვიას
თენა მიღუ გომორძგუა.
ხვალე რექო?
ხვალე ვორექ?
სორე ჯიმა, სორე მუმა?
დემარცხეს ჩხუპიშ(ლიმაში) მინდორც
პიჯი ეშე წიმოძნა.
იღბალქ თინემც უღალატ,
ნტერქ გოუსოფუ გური,
დუდი შეწირეს შურობუმუს
ღორონთქ ჩებარ უკული შური.
მარდი ღორონც, თაში რედა
მარა სი თექი მუქიმინი.
სი ზისხირი გეშეღიო
მანგიორი მუდა ჸვილი?
მა ზისხირქ ვეშმაღინ
იბრტი, დუცუ მივეხვარი,
თოფი დო ლეკური,
თექ ქიდიბტე.
ვაგმალედ ღონე ძალი.
ჸუჩა თიშენ მიბღი დუდი
დიიწყნარე დიდა გური
ჩქიმი თოლიში ინოჯინათ
გელაისქირუე ჩილამური.
დიდაქ უწუ მუს რაგადა
თენა მუჭო გმაგონი
ნტერშა მუჭო გაშქურინ
შურო ვამოძირა თოლი.
სით თექ ჩხუპენდიკო,
სოდეთ ჩხუპენც სქანი ტოლი.
ქომოლურო ღურიკონი.
თენა იჸიდ მოსაწონი.
ვეშემრცხვინა ორჩინელი,
მეუ შორიშა გეგნოლი,
ვაიჩქიდუო, მონა ლაჩარ
მა სკუათი ვამაკონი.
გარუნქ მიკირთ გოსქირ , გოკირდ
ფერი ვეგნოძდ ღურელც ქოგდ
დუდიშ ჸვილუა, გურშა ქალედ.
მუთუნი ვაკოდ, დუდი ჯოგდ
დიდა ხოლო წუხენდ, ლამენდ
ჭყენდ ბედი,დუცუ, სქუას,
გარუნი თეს ირჩქილედო
ღურუდ, შკირტუდ, ვარდ ჭკუას.
გაჩენდ იფიქრ, შიგინ, შიწუხ
დუდქ ვეგიადგ მუთუნიშა
გელეღ ყამა მთელი ძალით
უცბას ქინჩხალ კიდირიშა.
დუდი ირსხ ონჯღორეშე
ქაშანთხ დო ქიმისვანჯ.
ოჭუმარეს გედირთ დიდაქ
დო ჸუდეში კარი განჯ
მითინც ვაუძირდას,
თიცალ ამბე, მითინ ვარდ
მიკაჯინ, ძირ დიდაქ
სქუა ზისხერც ქაშაჯან
ფიქრენს ნტერც მუშე ერტ,
შიშიქ მუშენ გიორჯგინ.
სქუა ვაჯოგ მარა,
რგილ თოლით გიოჯინ.
დიდას ვაურკიუ მარა
სოფელქ ამბე ჩქარას გეგ,
ძირეს არძაქ მარა გარუნ
სასაფლაშა კოჩქ ვეღ.
ვეეჩიებუდ მითინ მუთუნც.
ჯოღორ სირქნდ, თიში ზისხირც
ჭიჭე ბაღანეფი ხოლო
თურმე გარუნც ოგორანდეს,
საონჯღოროთ მედინ გარუნქ
კოჩი ვაშინანდ თიში სახელც.
ნარაგადქ ქიდოსქიდუ
საექიოს მუშიანემქ
ვემიღეს თიში შური.
ოშქურუ თურმე თექი ხოლო
გილტყობუნც უბედური.
ხვალე, ხვალე შიშებულო
მუში ქიანაში გვალას რობუს
რაგადანა თიში ლანდი,
ამდღა ხოლო გილატყობუნცუ.
კანკალეშა მუში ჸუჩა,
ქიმოტყობუნც გოთანას,
ოშკურ უკულ მიკირთუ,
სოფელც გოჸუნც გალე, გალე.
ონჯღორე უჩქ შხვემც ვაკათ
გილატყობუნც ხვალე, ხვალე.