ლეგენდა თამარ მაფაშე
ართი კოც ნოჸვე შქვითი არძო ართიანიში უჯგუში კალამით ხანტილიცალი სქუა. დონწალე დიხა, ოკოციმე ჸუდე დო თე კოც ცა დო დიხა დუცუ ქჷმნოტახუუ, შქვითიხოლო სქუა ოკოციმილი ჸუდეს ქათოჸუნაფუნა დო ქიმნოჭყვადე. გინოსქჷლადე დიდა დო მუმა. დაჩხჷრი გენია მონტებული დიდა გეგნოლაფე ქართიშა - თამარი დედოფალიშა. თეში რე დიდა განწარებული, თეში იჭუუ დო ინკჷრუუ, თეში უტახუანც ჯა დო ქუას დუცუ, თიცალი ხუმათ ინგარც, თიცალი ჩილამურცუ ობუნცუ, ნამდა ეში მეჯინუუ თამარც ჩხე ჩილამური გეგლაწჷმუ თოლიშე. სოდეთი თამარიში ჩილამურქუ დოწიუნი თექი გეუფუუ ჩხე წყარც. გაკვირებუ თამარც, მარა ეზმა ხანც ჩხორია ქჷმოხვალამუ პიც, დო თე ჩხორიაქ სოლე მორთჷნი თევრე მარჩქილუუ: " ღურელეფი ათე წყარც გობონით". ქჷმუუსვანჯუაფუნა ღურელეფი დო გოუბონჷნანი, არძო იშო გათელებე. უზოჯ თამარც აშენესჷკო შქვითი ოხვამე დო ართი ოსურეფიში მონასტერინი. ართი ოხვამე აუშენებუნა ქართის. ირი მაშქვითა დღას თამარი მუში კუჩხით გილნოჸვე ათე ოხვამეშა. შანდალც შქადიხას გენორზამუე - ართი დიდის დო მუკი-მუკე შქვითი ჭიჭე სანთელც. თამარც დიდი სანთელი მინოჩქუე დიდათ დო შქვითი ჭიჭე სანთელეფი სქუალეფო. დიდას მინოჩქუე დიდი სანთელი თამარი დედოფალო, ჭიჭე სანთელეფი სქუალეფო. ხალხის დიდი სანთელი მინოჩქუე თამარი დედოფალო აშიისჷკონი დო გჭირებას თეში იჸიისკო რსხებულქჷნი. ათეცალი ჸოფენა დო დიდათ. ჭიჭე სანთელეფი ანგაროზო ნოკეთებუე: მუნეფიში სქუალეფიშო თი დიდაცალი ჸოროფაქ დიდალეფი თამარი დედოფალიში რდოს დო თამარი დედოფალი ჯგჷრი ჸოფე დიდალეფიშო.