თვით მამისა იოანე ფილისოფოსისა, პეტრიწისა-ჭირჭიმელისა

თვით მამისა იოანე ფილისოფოსისა, პეტრიწისა-ჭირჭიმელისა ავტორი: ანტონ I

,,ორთაგან ერთი უეჭველად თანა გვაძს:
ან ფილოსოფოს-ყოფა სიბრძნის მოყვარედ,
ან პატივს-ცემა სხვათა ფილოსოფოსთა“, -
ამას გვასწავებს ღმრთისმეტყველი გრიგორი
ირონის მიმართს შინა ფილოსოფოსს.

აწ რაი შევეხე კალამსა, იოანნი,
დამათრო შენმან ხსენებისა სურვილმან.
რაი ვთქვა შენდამი განლიგებულმან ამით?
ბრძანებისაებრ მოძღვრის შენდა პატივი
მწადს, მაგრა ღირსი სადა ვპოვომცა სიტყვა?

არ შესაძლო არს ჩემდა ესე, მამაო,
რათა ვამსგავსო ფრასთა შენთა სიტყვანი,
ხოლო თუ არა ფრასთავე შენთა მაღალთ
იქებოდემცა, რაი სამართალ ესე,
ვინა დუმილი სათანადოებს აქა?

მაგრა ვინაითგან სურვილი არს უდიდეს
ყოველსა შინა და შენდა მსურს ფრიად,
ამისთვის არა კადრისა ოდენ ქონვა
არს შესხმად შენდა, უბრძნესო ბრძენთა შორის
არამედ თქმული შენდა ოდენ სურვილი.

ბზინვენ მარცვალნი ხმეულნი შენგან, დიდო,
რომელნი დაჰრთენ ლექსთა განმავითარად,
ელვენ ლექსები ძვირფას სპეკალთ უმჯობეს,
ბრწყინვენ სიტყვანი, ვარსკვლავმდგომარეობენ,
თავნი მზეობენ შარავანდთა განმტევნი.

ცობენ წერილნი შენნი, სამყაროობენ,
წინადადება ყოვლად დაურღვევლობს,
აღმოჩინება - ყოვლად მიუახლებელ,
დამტკიცებანი ძლიერებენ ყოვლითურთ,
ხოლო უკუთქმა ვერავინ დაამტკიცოს.

შენ ფილოსოფ სამართლად იზედწოდე,
ამად, ვითარმედ - არათუ ოდენ ნივთნი
იცნი განყოფით არამედ - მიზეზნიცა,
მყოფად და ქმნილთად ზედმიწევნილენ კმადღა.
ამისთვის ხარ შენ ჭეშმარიტ ფილოსოფოს.

ასტრონომოსებ კეთილგანუგმობელად
ასტროლოღიათ ჭეშმარიტთ გარდმომცემი,
დიადოხოსებ პროკლეს, განსაკვირვებო,
ვით იგი პლატონს ენაცვლა, იოანე,
ეგფერ შენ პროკლეს ედიადოხე ღირსად.

განმარტებანი კავშირთ ღმრთისმეტყველებითთ
ღმრთისმეტყველ აღძრცვილ ჰქმენ, იოანნი დიდო,
სტიხოლოღოსებ მოკლეთა შინა დიდთა:
ათთა შაირთა შორის თვითოთა კიბეთ
იოანესთა, ერთსახელისა შენის.

მეტაფრას-თქმანი სათვეოთანი, დიდო,
აპიიტიკე, ასაირ-ალამაზენ,
ატიკელობა ქართულებრ დალექსულ ჰყვენ,
რიტორებისა ავქსონ უმაგალითოვ,
ღრამატიკოსებ წიგნთ მთარგმნე მაღალ ფრასად.

იოანისნი ბრწყინვენ ლექსნი ბზიანნი,
წალკოტ-ყვავიან, მწიფენ ხილნი ხიანნი,
ფშვიან სურნელთა მისნი შროშან-იანი,
მისნი დათხზვანი დიოს-კრონოსიანნი
სიმაღლით სხვათა უზნეს, ყოვლად ციანნი.

შენ ფილოსოფოსთ საქმე მონასმინანი,
შენ სტოიკებრნი სიტყვით სპეკალ-მინანი,
შენ პერიპატოს ცნობანი სალხინანი
მოაქართულენ, ქართლი ჰქმენ ათინათი,
ჭირნი წარგვხადენ უმეცარ-საწყინანი.