ანჩისხატი
მასალები ინტერნეტში:
- ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი
- http://www.dzeglebi.ge/dzeglebi/a/ancisxati.html
- http://saunje.ge/index.php?id=31&lang=ka
- http://www.orthodoxy.ge/tsnobarebi/tadzrebi/anchiskhati.htm
ანჩისხატი (თბილისი), ბიბლიოგრაფია:
1. ამირანაშვილი შ. ქართული ხელოვნების ისტორია. ტ.1. -თბ. - 1944. - გვ.149-150. - თბილისის ანჩისხატის ბაზილიკური ტიპის ეკლესიის შესახებ. მოხსენიებულია დომენტი კათალიკოსი(ეკლესია მოიხატა XIX საუკუნეში).
2. ანჩისხატი //საქართველო: ენციკლოპედია.- თბ.,1997.- გვ.172. - ანჩისხატის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიის ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
3. ანჩისხატი //ჯვარი ვაზისა. - 1988. - N3. - გვ.7-8. - სამნავიანი ბაზილიკის ისტორია და ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
4. თბილისის, ანჩისხატი //ბერიძე ვ. ძველი ქართული ხუროთმოძღვრება.- თბ., 1974.- გვ.25, 93, 175. - მოკლე ცნობები ანჩისხატის ბაზილიკასა და სამრეკლოზე. მოხსენიებულია დომენტი კათალიკოსი (XVII ს.). ტექსტს ახლავს სამრეკლოს ფოტო (ტაბ.208).
5. გვერდწითელი რ. "წმ.მარიამის" ეკლესია თბილისში.ანჩისხატი. -თბ., 20001.- გვ.108. - ანჩისხატის ბაზილიკისა და ამავე ეპოქის ძეგლების არქიტექტურული ფორმების, დეტალებისა და დეკორის შედარებითი ანალიზი.
6. გვერდწითელი რ. ანჩისხატის ბაზილიკის საამშენებლო წარწერა //მნათობი. - 1987. - N1.-გვ. 141-145. - ეკლესიის ბაზილიკის დასავლეთ ფასადზე ჯვრის ამაღლების ორ რელიეფურ ფრაგმენტზე მიკვლეული ასომთავრული წარწერის ანალიზი.
7. გვერდწითელი რ. ანჩისხატის ბაზილიკის აღმოსავლეთ სარკმლის დეკორი // ძეგლის მეგობარი.- 1987.- კრ.76.- გვ.6-8. - აღმოსავლეთ ფასადზე აღმოჩენილი სარკმლის დეკორის ფრაგმენტი.
8. გვერდწითელი რ. ანჩისხატის რესტავრაცია // ძეგლის მეგობარი.VII.- თბ., 1966.- გვ.37-42. - კვლევითი და სარესტავრაციო სამუშაოების მოკლე ანგარიში.
9. დოლიძე ვ. ანჩისხატის ეკლესია. - თბ., 1961. - ბუკლეტი. აღწერილია ანჩისხატის სამნავიანი ბაზილიკა. მოცემულია ძეგლის ხუროთმოძღვრული დახასიათება, მოძებნილია პარალელები ბოლნისის სიონთან. ტაძრის ეტიმოლოგია.
10. ზაქარიაშვილი ი. ანჩისხატის ეკლესია // საქართველოს ქალი.- 1975.- N8. -გარეკანის მე-3 გვ. - VI საუკუნის ქართული ხუროთმოძღვრების ნიმუშის,ანჩისხატის სამნავიანი ბაზილიკის აღწერილობა.
11. ზაქარაია პ. თბილისი. ბორჯომი. ვარძია.- თბ., 1977.-გვ.6. - მოკლე ცნობები ანჩისხატის ეკლესიაზე.მოხსენიებულია დომენტი კათალიკოსი.
12. კარბელაშვილი პ. ძველი ანჩისხატის ტაძარი.- ტფ., 1902.-გვ.57. - ტაძრისა და მასში დაცული ანჩის ხატის ისტორია. მიმოხილულია სიძველეები.
13. კარბელაშვილი მ. კინწურაშვილი ს.ჯანბერიძე ნ. თბილისის ხუროთმოძღვრული გზამკვლევი.-თბ.,1958. - ანჩისხატის ეკლესიის ისტორია და ხუროთმოძღვრული დახასიათება.
14. კვირკველია თ. თბილისის აღმშენებლობის ფრაგმანტები სახელწოდებებში //საბჭოთა ხელოვნება.-1983.-N10.-გვ.123-140. - მოკლე ცნობები ვახტანგ გორგასალის მემკვიდრის, დაჩი უჯარმელის მიერ VI საუკუნეში წმინდა მარიამის სახელზე აშენებული ანჩისხატის ეკლესიაზე.
15. გვიანფეოდალური ხანის ხელოვნება: ანჩისხატი //ციციშვილი ირ. ქართული ხელოვნების ისტორია - თბ., 1995, - გვ.128. - 1675 წელს ანჩისხატის ტაძრის სამრეკლოს მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება. ტექსტს ახლავს სამრეკლოს ფოტო(გვ.127).
16. გვიანფეოდალური პერიოდის არქიტექტურა (XV-XVIII სს.):ანჩისხატის სამრეკლო //ციციშვილი ირ. ქართული არქიტექტურის ისტორია. - თბ., 1955. - გვ. 81. - 1675 წელს აგებული ანჩისხატის სამრეკლოს მოკლე ხუროთმოძღვრული დახასიათება. ტექსტს ახლავს საილუსტრაციო მასალა (ტაბ.XXXVI.ნახ.1-7).
17. ჯანაშვილი მ. საქართველოს დედაქალაქი ტფილისი.- ქუთაისი, 1899. - გვ.174-177. - ანჩისხატის ტაძრის მოკლე ისტორია, სამრეკლოს წარწერები. აღწერილია ტაძარში ანჩის საეპისკოპო ტაძრიდან გადმოსვენებული მაცხოვრის ხატი.
18. მიქელაძე კ. უძველესი ძეგლის აღდგენა (ანჩისხატი). - თბ., 1958.-24 ივლისი. - ეკლესიის შესწავლა-რესტავრაციის შესახებ.
19. ჯანაშვილი მ. ანჩის-ხატის ეკლესია. - დროება. - 1884. - 18 აპრილი(N83).-გვ.1-3. - ტაძრის აღწერა და ისტორიული ცნობები მის შესახებ.
20. ვინმე ხუცესი. ჩვენი ისტორიული ნაშთნი და მათი დღე //ივერია.-1895.-27 ივლისი(N159).- გვ. 2-3., 1ა გვ. (N162).- გვ.2-3., 2 აგვ.(N163).- გვ.2-3., 9 აგვ.(N169).-გვ.2-3., 12 აგვ.(N172).-გვ.2-3. - წარწერები: ანჩის ხატზე, ჯვარის მამის ეკლესიაში, ბორჯომის ხეობაში, ახალციხეში. წარწერების დაზიანება სომეხი მღვდლების მიერ.
21. შინაური ქრონიკა //დროება.-1883.-19 აგვ.(N163).-გვ.3-4. - ჯვრის დაკარგვის თაობაზე ანჩისხატის ეკლესიაში.
22. გეგეჭკორი ნ. ანჩისხატის ტაძარი //თბილისი.-1958.- 21 მაისი.-გვ.2. - ძეგლის ისტორიული დახასიათება.
23. კარბელაშვილი პ. სიტყვა წარმოთქმული ანჩისხატის ტაძარში //ცნობის ფურცელი.-11899.-18 აგვ. (N894).- გვ.2-3. - ცნობები ანჩის ხატზე.
24. ჩუბინაშვილი გ. ქართული ხელოვნების ისტორია. ტ.1.-თბ., 1936.- გვ.32-50. - ცნობები თბილისის ანჩისხატის შესახებ.
25.ანჩისახატი // საქართველოს სულიერი საგანძური. - წიგნი I.-თბ., 2005. - გვ. 45-46. - VI საუკუნის ძეგლის-ანჩისხატის მოკლე ისტორია. მოხსენიებლია დომენტი კათალიკოსი (XVII ს.), ბექა ოპიზარი. ტექსტი ქართულ და ინგლისურ ენებზე. დართული აქვს ძეგლის საერთო ხედისა და ანჩის მაცხოვარი-კარედის ხატის ფოტოები.
26. ბერიძე ვ. თბილისის ხუროთმოძღვრული ძეგლები //მეცნიერება და ტექნიკა.-1958.-N10.-გვ.20-24//ძეგლის მეგობარი.- 1971.- კრ.25.- გვ.21-22. - ანჩისხატის, სიონის, მეტეხის, ნარიყალას, ქაშვეთის, ლურჯი მონასტრის ხუროთმოძღვრება - მოკლე დახასიათება. სახელწოდება "ანჩისხატის" წარმოშობის თარიღი, მოკლე აღწერილობა, მშენებლიბისა და რესტავრაციის შედეგები (რესტ. ხელმძღ. რ.გვერდწითელი)