مەم و زین/59
Appearance
ساقی وەرە بێژە من چ لەونە | ئەڤ کەونە خیالە یان خەونە؟ |
تەعبیر مەکە کو ئەو بەتالە | تەسویر مەکە کو ئەو خەیالە |
ئاغاز ئەگەر چ ڕەنگ حەیاتە | ئەنجامێ حەیاتێ وی مەماتە |
یەعنی کو وجوود بێ وجوودە | خوەش خلقەتە حەیف بێ خولوودە |
ئەفلاک و عەناسر و مەوالید | ئەخلات و تەبائع و مەقالید |
ڤێکڕا د بدیع الاشتراکن | تێکدا د سریع الانفکاکن |
سەر رشتەئێ گەوهەرا بەقانە | سەرمایەئێ عللەتا فەنانە |
هندەک د سەقیل وهن خەفیفن | هندەک د خەفی وهن لەتیفن |
هەر چەند ژ بۆ مە ئەسل و بیخن | هەر چار ژ بۆ مە ئاخشیخن |
ئاگر ڤەمرت هەوا هەوایە | ئاڤ ئەر چکیا هەبا هەبایە |
ئەفلاک مسالێ ئاسیا بن | هەموارە ب چەرخ و ئنقلابن |
دەخلێ ل وی ئاشی ئادەمینە | مەتموورەئێ ئەرزی ئاردەلینە |
ئەو دانە ب نەوبەت و تەوالی | دائم دڕ ژن ژ دەڤ جوالی |
هەرچی ڕ ژیا دبت موجەززا | ژێکڕا دبتن دبن موهەررا |
تەخمیر دکن ژ نووڤە تەکرار | ئەو قالبێ قەلبە قابل النار |
ئەو چەند دکێشن ئەو سیاسەت | رازینەب مەرتەبا نەجاسەت |
في الجمله نە موردە ونە ئەحیا | بەر موجبێ لا یموت و یەحیا |
إلا کو نەفیس و پاک تینەت | یەعنی کو نوفووس نیک سیرەت |
دهقان ب خوسووسیەت هلینت | وێ دانەئێ خاسه بچینت |
حەتا نەڕزت هلاک نابت | نارسکت و قەنج پاک نابت |
وەقتێ رسیا و بوویە خووشە | وێ دێ بقوتن ژ بوویی تووشە |
ئاشێ دەڤ و چەقچەقا زەبانان | ئاڤا دهەن و بەرێ ددانان |
ئەو چەند ئەوی دەڤ ددن دهێرن | ئەو چەند د شەهرێ تەن دگێڕن |
ئەو چەند دقوتن وێ ئەڤ عەمەلدار | حەتتا وەکوو هوور ببت وەکی ئار |
حاسل کو ژ پاشی وان جەفایان | دێ بێتە تەسەرروفا قوایان |
گەهـ جازبە باتنی ڤەکێشت | گەهـ ماسکە بگڤشت ب ئێشت |
دێ هازمەبیت ئەوێ بکەت هەزم | دەم دافعە بیت ئەوێ بکەت کەزم |
تەننورێ مەعیدە وێ ببێژت | هەرچی کو خەرابە ژێ بڕێ ژت |
تەسعید بکن هەچی لەتیفە | تەنزیل بکن هەچی کەسیفە |
پاشی ژ وێ ئەلتەفێ جودا کن | تەمییز بکن ژ هەڤ بەلا کن |
تەبباخێ حەرارەتا غەریزی | سەبباغێ مومەییزێ تەمیزی |
تەوزیع بکەت ل جسم و ئەعزان | مەعموور ببت جهات و ئەرکان |
دیزا جەگەر و دلێ زوجاجی | تەقتیر بکن مەیا مزاجی |
حاسل عەرەقا مەیا حەیاتێ | تەقتیر کو بوو وەکی نەباتێ |
هێژا ژ زوهوورێ ڤان شوئوونان | بوو قابلێ عالەما بوتوونان |
گەهـ غووتێ دخوت د بەحرا مائێ | ڕەنگین دبتن دەمەک د مائێ |
دەم عەقد دبت ژ بۆ وی تەرکیب | تەسویر دبت ب نەزم و تەرتیب |
تەرکیب کو بوو مسالێ مەرجان | بوو عەکس پەزیرێ پەرتەوا جان |
ئەو جان چیە؟ موهجەیا نەباتێ | ئەو موهجەیە مەنشەئا حەیاتێ |
هندی وەکوو ساکنێ بوتوونە | خامووشە و خوارنا وی خوونە |
وەقتێ کو ژ مەزرەعێ خەفایێ | ئەو سەبزەیێ تەر بکەت نومایێ |
وێ سەبزەئێ دەم ب دەم بخوونێ | دێ ئاڤ بدن ژ پاشی بوونێ |
بارانێ ژ فەیزێ بت مەدەدکار | ئەو دانە دبیتە نەخلێ بێ بار |
سەرسەبرز دبت ژ بەرگ و باران | گەر لێ بوەرت ژ فەیزێ یاران |
ئەو سەبز کو بوو نهالێ سەرکەش | سەرخوەش گەڕیا ژ مێوەئێ خوەش |
ئەو مێوە دەما گها کەمالێ | بوو مەزهەرێ پەرتەوا جەمالێ |
گەر لائقی عززەتا ئەمیرە | وەر دەرخورێ حەزرەتا قەدیرە |
وێ هل دگرن ژ بۆ دیاری | بێ واستەوێ دبەن دیاری |
فی الحال کو چوو دبیتە مەحبووب | ناڤێ وی ل وی دبیتە مەجزووب |
ئەڤ نەخلە نە وافر الفروعن | لێ زێدە د نادر الوقوعن |
وەر مایی وسان ل بەر هەوایێ | ئەو دێ چتە مەعسەرا جەفایێ |
لازم ئەوە پەڕوەشێ ببینت | تەربییەتێ دەرخورش هلینت |
گەهـ پوختە ب ئافتابێ شەرعی | گەهـ سوختە ب ماهتابێ وەرعی |
گاڤا پژیا گها کەمالێ | وەقتا ڕ ژیا ژ سەر نهالێ |
حەتتا نەکەڤت ژ ئەوجێ عززەت | حەتتا نەگەهیتە خاکێ زللەت |
ئەو نابتە سالکێ تەریقێ | وێ نابنە مەعسەرا حەقیقێ |
ئەڤ ڕەنگەهە دەست ب دەست ب ڕێڤە | ئەو مەرتەبە مەرتەبە ب وێڤە |
ئەو مێوە بخوت کەمالێ زەربەت | ئەو لوقمەئێ خوەش ببیتە شەربەت |
ئەو شەربەت ئەگەر شرینە خامە | وەر تەحلە و ترشە ناتەمامە |
حەتتا نە ب دەستێ پیرێ مەیخوەر | ئەو هلکەلتن د خوممێ ئەکبەر |
گاڤا کو د وێ ڤە کەل ب سەرکەت | وەقتێ ژ خومێ مەزن ب دەرکەت |
یەعنی کو ژ کەسرەتا سفاتان | ئەو تەی بکەتن تەجەللیاتان |
القصه ژ گەرمیا جەمالێ | حاسل کو ب شەوکەتا جەلالێ |
جەوهەر کو تەمام موزمەحل بت | تەشبیهی عەرەز کو مونفەعل بت |
گەرمییەتێ وان تەجەللیاتان | وان موحرق و وان موقەوویاتان |
تەنزیل بکن ژ وێ غوبارێ | تەسعید بکن ژ وێ بوخارێ |
خالس کو ببت ژ پاشی تەسعید | هێژا دچیتە مەقامێ تەجرید |
جەوهەر ژ عەرەز کو بوو موجەررەد | داتینتە بۆ تە ئێ موجەددەد |
ئەو بۆ تە ئەگەر چ تەنگنایە | سەحرایێ فەنایێ دل کشایە |
هەمڕەنگی سوراحی و پەیالە | هندی وەکوو سۆرە یانە ئالە |
هێژا نەبوویە رەحیقێ مەختووم | هێژا نەچوویە مەقامێ مەعلووم |
هندی ژ خوە وێ هەبت و وجوودەک | نینن ژ خودێ ئەوی نموودەک |
بێ مەشرەبەئێ وەفایێ شاهی | ئەو ناچتە مەشرەبا ئیلاهی |
فانی نەبتن فەنایێ موتلەق | نابینتن ئەو بەقأیێ بالحق |
فانیتی ژ بۆ وە ڕا بەقایە | باقیتی ژ بۆ وە ڕا لقایە |
ئەمما نە ب ئتتسال و ئلحاق | بەلکی کو ب ئنفسال و ئتلاق |
ئەڤ ڕەنگە دکەت مورادێ حاسل | ئانجا دبتە موریدێ واسل |
یا رەب چ دبت ژ بەر مە کۆران | جارەک تو ڤەدی حجاب و تۆڕان |
بینەندە بکی ئەمێ د عاجز | بێ پەردە وبێ حجاب و حاجز |
دەریایێ یەقین بکەت تەمەووج | ئەم ژی بکەرین دەمەک تەفەرروج |
ئەڤ زەنن و گومان و علم و تەقلید | تەبدیل ببن ب عەینێ تەوحید |
ئەسباب و وەسیلە قەت نەمینن | جارەک تە موسببی ببینن |
ئیمان مە هەیە ب زاتێ واجب | ئمکانیەتا مە بوویە حاجب |
دیسان ژ مە هەر تو مە خەلاس کە | یا رەب مە ژ بۆ خوە ڕا تو ناس کە |
ئەڤ سەیر و سولووک و تەیێ مەنزل | مەخسووسە ژ بۆ موریدێ موقبل |
کەنگی ژ مە ڕا دبت مویەسسەر | خالق ژ ئەزەل نەکەت موقەددەر |
لەورا کو خەرابی و قەبوولی | نینن ب فەزائل و فوزوولی |
عابد ب ریایەکێ هلاکن | عاسی ب رجایەکێ دپاکن |
عالەم کو وەکی خیالێ زللە | سانع ب خوە هادی و موزللە |
ئەو تیننە مەنزەرا خیالێ | ئەو تێخنە پەردەیا دەلالێ |
لێ دایە مە جوزئێ ئختیاری | نەفسا مە پەلید و حیلەکاری |
ئەو ژی بریە ژ دەست مە ناچار | ئەم مانە و لەتفێ حەق مەدەدکار |
بەس قەنج ژ بۆ مە عامیان ڕا | هەر ئەڤ بەسە بۆ مە عاسیان ڕا |
ژەووەل ڤە خودێ ب حەق بناسین | هەر چەند قوسوور و کێم و کاسین |
پاشی ب دلێ خوە ژێ بترسین | دینێ خوە ژ عالمان بپرسین |
چاوا کو دبێژن ئەم وسا بین | حەتتا کو ژ روو دنێ وەفا بین |
پالا خوە بدینە لوتفێ باری | بەلکی مە ب بەخشتن ژ ناری |