سائو پن يا ڪارو پنو/سالوار ۽ مڪانوار ياداشت، جوڙيل ڪتابن جي
سالوار ۽ مڪانوار ياداشت، جوڙيل ڪتابن جي *
1870ع – ٻاراڻا شعر، فارسي ۽ سنڌي ۾ -- حيدرآباد.
1872ع – جواهرلسان، فارسي—حيدرآباد.
1874ع – پارسي گرامر جو شجرو انگريزي ۾، پرشن پراسڊي يا فارسي عروض انگريزي ۾- بمبئي.
1877ع – پرشن ائٽيمالو جي يا اشتقاق فارسي انگريزي ۾ ۽ مقالات الحڪمت – بمبئي.
1878ع – قصو هرڻي جو شعر ۾ - ڪراچي.
1880ع – ليليٰ مجنون شعر ۽ ناٽڪ، مومل راڻو شعر ۾، راه نجات ۽ هدايت النسوان – ڪراچي.
1885ع – شاهه ڀٽائي جو احوال انگريزي ۽ سنڌي ۾ ڏاڙهياي جبل جو سير – نصير آباد وارهه.
1887ع - لييرا ورس انگريزي شعر ۾ ڪافيون ۽ خورشيد ناٽڪ- نصير آباد.
1888ع - علم اخلاف، صحت النساءِ، علم دستور المعاش، تاريخ محمدي، رستم پهلوان، مفتاح القرآن فارسي ۾، علامات القرآن ۽ دلارام- نصير آباد.
1890ع – دلپسند لطيفا (روهڙي)، زينت، دلپسند قصا ٻه ڀاڳا، (شڪارپور) ۽ تعليم حڪمت ڀاڳو پهريون- نصير آباد.
1891ع – تعليم حڪمت ڀاڳو ٻيو ۽ ٽيو، موهني، مخزن القوافي فارسي ۽ اڙدو- نصير آباد.
*منهنجن گهڻ ڪتابن تي ڏنل تبصرا، اخبارن يا رسالن ۾ موجود آهن، ۽ فارسي ۽ سنڌي شاعرن جا شعر به منهنجي نسبت ۾ ڏنل گهڻا موجود آهن، جن ۾ منهنجي تعريف ۽ هنن جي مهرباني ۽ حسن طني معلوم ٿئي ٿي، پر اهي ڏيڻ مناسب نظر نٿا اچن، تنهن کانسواءِ انهن جي ڏيڻ سان هي دفتر وڏو ٿي ويندو.
1894ع – بڪاولي ناٽڪ، لوڀي ۽ ٺوڳي ناٽڪ، اسلامڪ ٿياسفي يا ڪيميايي سعادت انگريزي ۾ - عمر ڪوٽ.
1895ع – زمين پوکڻ جو علم ۽ هنر، باغ ۽ باغباني، عالم آبي، حشرات الارض يا جيت ۽ ڪينئان، نانگ ۽ ٻيا سرڻا- لاڙڪاڻو.
1896ع - نورجهان ۽ جهانگير ناٽڪ، شڪنتلا ناٽڪ، نيم طبيب ۽ نيم ملا ناٽڪ جانور- جيڪب آباد.
1897ع – نادرشاهه ناٽڪ، حسنا ۽ دلدار ناٽڪ، انڪوائري آفيسر ناٽڪ، ڳوٺن جي وڏيرن لاءِ هدايت ۽ شاهه عبداللطيف ڀٽائي جو احوال – جيڪب آباد.
1898ع – پکي – جيڪب آباد.
1900ع – عجائب غرائب، شاهه ايليا ناٽڪ، شيخ چلي ناٽڪ، ثابت علي شاهه جو احوال ۽ سندس مرثيا ڀاڳو پهريون، فارسي زبان جي تاريخ، چچنامو انگريزي ۾ ۽ سوداي خام ڀاڳو پهريون – نوشهرو فيروز ۽ حيدرآباد.
1901ع – ڪيميائي سعادت ڀاڳو پهريون ۽ ٻيو، سنڌ جي تاريخ انگريزي ۾، ۽ خودياوري- ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1902ع – لطيفه معرفت ڪرامات الاولياءِ – ڪوٽڙي، حيدرآباد ۽ ڪراچي.
1904ع – سنڌ جي تاريخ تصويرن سان، اسلامي درجيوار چار ڪتاب، جواهر الاخلاق، تهذيب اخلاق، گلشن اخلاق، اخلاق القرآن و حديث، اخلاق النساءِ، اخلاق صوفيه، فرائض انساني ۽ ضمان الفردوس – ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1905ع – حقائق الارواح، عالم خواب، رساله ڪريمي، لغات لطيفي، حالات الاولياءِ، مقالات الاوليا، رباعيت عمر خيام، فيروز دلفروز ناٽڪ، ڪوٽڙي، حيدرآباد ياا ڪراچي.
1906ع – مقناطيسي حيواني، حاجتمندي مان طاقتمندي، صداقت الاسلام، زادالاخرت، ابڪار الافڪار عربي، فارسي ۽ اردو، ثابت علي شاهه جا مرثيا ڀاڳو ٻيو، فئلالا جيڪل ڪيوريا ۽ سٽيز يعني عجائب الا شتقاق انگريزي- ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1907ع – نصيحت نامه امام غزالي ميراث المسلمين، مجالس الشهدا، انجيل، عالم ارواح – ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1908ع - اسرار حڪمت، رد تثليث، شمشاد، مرجانه ناٽڪ، سنڌي ٻولي جي تاريخ – ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1909ع – يوسف ۽ فاطمه، گرجي نامه، عزيز ۽ شريف ناٽڪ، گلزار ۽ گلنار ناٽڪ، اشعا القرآن – ڪوٽڙي، حيدرآبا يا ڪراچي.
1910ع – سوادي خام نئون، ٻيو ڇاپو – ڪوٽڙي، حيدرآباد يا ڪراچي.
1911ع – حاجي بابا اصفهائي، نيڪي ۽ بدي ناٽڪ، حرڪت مان برڪت ناٽڪ، سر سهڻي جي شرح، گلن جي ٽوڪري، شرلاڪ هومس ٻه ڀاڱا، پرشن جيمس يا فارسي جواهر انگريزي شعر ۾ ٽي ڀاڳا- حيدرآباد.
1912ع – ٽي گهر ٻه ڀاڱا، آزاد مان آرام، علم تصوف، لطيفي لات، تعليم صحت ڀاڱو پهريون، برٽشڊ شهنشاهت، سچو سک ۽ تحفته النسوان – حيدرآباد.
1913ع – لڇمي، الحيات بعدالممات، سسئي جي سرن جي شرح، شاهه رسالو نئون، علم ادب، طبيعي الهام، جولين هوم ۽ ايرڪ – حيدرآباد.
1914ع – اسلامي پنجون ڪتاب، زنوبيه، راحيل، لوسي، بابا دل، سسئي کان واءِ ڌڙ، شمرانه يا شيطان جي ناني، شيطان جو مريد، عجيب طلسم، عجيب الماس، سچي محبت، سنڌي شعر جي تاريخ، ڇو ۽ ڇا، موتين جي دٻلي ڀاڳو پهريون ۽ ايمرسن جا عجيب نڪتا- حيدرآباد.
1915ع – شرع محمدي، جواني جو اڪسير، چندن هار ڀاڱو پهريون، سنڌ جي مختصر علمي گلدستو، سندر ۾ وديا، اميد شاهه ۽ شراب ديو ۽ ننڍڙا انسان (ٽيئي ناٽڪ پرهيز يا ٽيمرنس سوسائٽي لاءِ) – حيدرآباد ۽ ڪراچي.
1914ع – زالن جا فرض، دل جو آرام يا عجيب دوا، هڪڙي گهڙ زال، ڪادمبري، رعيت نامه، جنگ نامه، علم نحو، سنڌي، سر سريراڳ جي شرح ۽ اسلامي تحفه – حيدرآباد.
1917ع – چڱي خيال جي ڪرامت، مصيبت ماريا، جارجيا يا گرجستان، سونهري خيال، عجيب جواهر شهر ۾، تحفه اماميه شعر ۾، نصيب پنهنجي وس، لاله رخ شعر ۾، جمشيد ۽ حميده ناٽڪ، شڪ جو شڪار ناٽڪ، مختار ثقفي، رواجي حڪمت، درنجف ۽ ڪشف اعجاز يا گلشن راز شعر ۾ - حيدرآباد.
1918ع – شاهه جي رسالي جي ڪنجي، غلام مان مٿي چاڙهو، پرهيز نامه، گلزار تعليمي، ٻاراڻا گل ڦل، سيرت النبي ڀاڱو پهريون، قديمي چيني اخلاق، اثلانٽس، عالم جو استاد، ڏوهن جي قبولداري، ٻه خط، ٻه ڀائر، ٻه ڀيڻيون، هڪڙي انڌي شريف زال، شريفه بيگم ۽ عاقل ۽ فاطمه، (ڇهه زناني تعليم جون دل وندرائيندڙ ڳالهيون) – حيدرآباد.
1919ع – نصيحت نامو ملن لاءِ، حيواني عقل ۽ ان جا مثال، عجيب ڳالهيون، ايندڙ زمانو، بدايع الوقائع، انجيل، توريت، زبون شعر ۾ يسوع، مسيح جي سوانح عمري (ثمر ۽ نظم ٻنهي ۾ ڌار ڌار )، هندستان جون ديسي آکاڻيون، زنانا درجيوار ڇهه ڪتاب ۽ ٻاراڻي تعليم- حيدرآباد.
1920ع – املهه ماڻڪ شعر ۾ ڀاڱو پهريون، ورزش نامو، سليس صرف نحو، علم بديع، علم عروض، فوائد الخلاق، لطائق الطوائف، مئن سان ڪيئن ڳالهائجي، ڀاڄين جا طعام، بيماري جي سچا ۽ ڪوڙا سبب، ملڪ جي مفلسي ۽ قرض جا سبب، زينت النسوان، مقدس ڪلام، نصيحت المسلمين، اخلاق المعصومين ۽ سونهري خيال – حيدرآباد ۽ ڪراچي.
1921ع – سنڌي گرامر وڏو، خصاص القرآن، سنڌ جا قديم شهر ۽ انهن جا مشهور ماڻهو – حيدرآباد.
1922ع – سنڌ جي مختصر جاگرافي، تصوف جي تاريخ، ديوان گل جي شرح، اسلامي حق نامو، تقريرون ۽ تحريرون، يادگيريون، حجته الشيعته، محبت آل عبا، عقود الالي، اصلاح نامو، چيستانا يا ٻارن جي وندر، هزليات، مومل راڻي جي شرح، اسلام جا ٽيهتر فرقا، رياست خيرپور جي تاريخ، تحفه اسماعيليه، اسلام تعليم، سعادت نامو، شعر ۾، روشنائي نامه شعر ۾، عبادت نامه، تحفته السالڪين، جهڙو خيال تهڙو حال، سئنڊفرڊ ۽ موٽن، گليور جو سير ۽ سفر، رابنسن ڪروسو، خانبهادر حسن علي آفندي جي سوانعمري، حقيقت الربي – حيدرآباد.
1923ع – شاهزادو بهرام، يا هئملٽ جو ناٽڪ، اسلام بموجب اصول ٿيا سفي فارسي ۾ ، استاد جي قدمن وٽ، چچ نامو سنڌي، قديم سنڌ جا ستار يعني مصنف ۽ شاعر، ڪريسيس، تواريخ القرآن و الحديث، لغات قديمي سنڌي، طلب العلوم في الاسلام، شيخ بوعلي سينا، چندن هارڀاڱو ٻيو، شعر، املهه ماڻڪ ڀاڱو ٻيو شعر، موتين جي دٻلي ڀاڳو ٻيو شعر، سوادي خام ڀاڳو ٻيو شعر، منهنجي پنهنجي سوانحعمري يعني سائو پن يا ڪارو پن، فرهاد ۽ شيرين جو ناٽڪ شعر ۾، شطحيات صوفيه، امام محمد غزالي جي سوانحعمري، حڪيم ناصر خسرو علوي جي سوانحعمري- حيدرآباد.
1924ع – طب مطبوع ۽ مخزن منظوم (شعر ۾)، مشنوي ترڪيب الانسان شعر ۾، شاهنامي وارا شاهه، وامق ۽ عذرا، سائنس جا عجائب غرائب، علم رمل، مفتاح الرمل، منهنجو عجيب گهر، خواب ۽ تعبير ٻه رسالا – حيدرآباد.
1925ع – منتخب المعلومات، سڌاري جي شروعات، انگي حساب ٽي حصا- حيدرآباد.
1926ع – عملي مذهب، مصر نامه، ڪامل انسان، مجمع المذاهب، چين ۽ چيني ماڻهو، شرح ديوان قام ۽ فاضل ماڻهو ڪيئن ڄمن ٿا 7 رسالا- حيدرآباد.
1927ع – بابل ۽ نينوا، حضرت سليمان، سچي مردانگي، گلدسته، جمد و ثنا، لسان الغيب، خطبا، مشنوي مطلع الانوار، مشنوي مخزن الا سرار، بدر منير ۽ بينظير، صلح ڪل، نه ڄاولن ماڻهن جو روح (2 رسالا) فقه جا عجيب مسئلا، ماڻهو پنهنجي پاڻ طبيب، انسان جا محاطڦ ۽ موت کانپوءِ حياتي ۽ عالمگير مذهب.
1927ع – ٻڌو ۽ ڏسو، ڪافيون، دنيا جي مختصر تاريخ، ديوان قليچ،، باب ۽ بابي، مولانا جلال الدين رومي، ٽالپرن جي صاحبي انگريزي ۾، خذينه زرينه فارسي، خزينه سيمسين فارسي، ڪامل انسان ٻيو ڀاڱو زيب النساءِ، بيگم، سلطان علا الدين ۽ راڻي پدمڻي، پٽ ڄڻڻ پنهنجي وس، علم موسيقي، حسن، عشق ۽ ان جا ڪرشما ٻه ڀاڱا ۽ حسينه.
جن موقعن ۽ مضمونن تي مون تقريرون يا
تحريرون ڏنيون، تن جو تفصيل.
تقريرون
1908ع – ڪراچي ۾ آل انڊيا محمدن ايڊوڪيشنل ڪانفرنس ۾ سنڌي لٽريچر تي تقرير.
1914ع – حيدرآباد ۾ ”سنڌي ساهت سوسائٽي“ جي جلسي ۾ ”سنڌي شعر“ تي تقرير.
1914ع – حيدرآباد جي نوود ياليه جي آسپاس جي ٻولي واري جلسي ۾ پرهيز بابت تقرير.
1914ع – شڪارپور جي ” ٽمبرنس ڪانفرنس“ ۾ نشي بابت تقرير.
1915ع – ڪراچي ۾ انسانيت بابت تقرير.
1915ع – لاڙڪاڻي ۾ نشي ۽ پرهيز بابت.
1916ع – حيدرآباد ۾ پرهيز بابت.
1918ع – ڪراچي ۾ اردو زبان جي ترقيءِ بابت.
1919ع – خيرپور ۾ اردو بابت.
1919ع – سکر ۾، عربي ۽ فارسي علم بابت.
1919ع – خيرپور ۾، عربي ۽ فارسي علم بابت.
1920ع – ڪراچيم مسلمانن جي هڪڙي عجيب تاريخي واقعي بابت
1920ع – ڪراچي پردي بابت.
1920ع – ڪراچي، شعر جي علم ۽ هنر بابت.
1921ع – حيدرآباد ”انجمن اماميه“ جي جلسي ۾ مذهبي تقرير.
1921ع – حيدرآباد، تصوف بابت تقرير.
1920ع – ڪراچي، زناني تعليم ۽ اخلاق بابت.
1922ع – حيدرآباد ”سنڌي ساهت سوسائٽي“ بابت.
1922ع – حيدرآباد، سنڌي ٻولي ۽ لٽريچر بابت.
1922ع – حيدرآباد، شاهه ڀٽائي جي علميت بابت.
1922ع – لاڙڪاڻي شهر جي شرف ۽ شان بابت.
1923ع – ڪراچي صوفين جي مجزوبي حالت ۽ شاهه ڀٽائي جي علميت.
1924ع – حيدرآباد اسلام ۾ علم جي ڳولا.
1925ع – ماڻهو ڪنهن کي چئجي ۽ ڪيئن ٿجي؟
تحريرون:
1905ع – ”سيواسدان منڊلي“ جا چار پرچا، حياتي جي امانت ۽ انساني فرض ۽ انهي بابت شاعرن جا خيال.
1915ع – ”جپ صاحب“ جي ڪتاب تي تقريظ.
1916ع – سنڌ جي مسلمانن جي تعليم بابت.
1916ع – امينن جي ڪورٽن بابت.
1918ع – طبعي ترت علاجن جو ديباچو.
1921ع – سوراج بابت.
1921ع – ”پبلسٽي ڪميٽي“ لاپرچا.
سوراج ۽ سوديشي تحريڪ، مقصد هڪڙو ۽ رستا علحده، قدع تعلقات جي مدعا ۽ نتيجو مهاتما گانڌي جو سوراج، گرم ڌرمان نرم ڌر، ملبارجا موبلا، سرڪار ۽ مسلمان.
1922ع – راڳ بابت.
1924ع – پوک جي علم ۽ هنر بابت.
منهنجي ڪتابن جا علحده ڇاپائيندڙ يا پريسن جا مالڪ.
پئسه اخبار، لاهور پريس.
اسلاميه پريس، لاهور.
الحق پريس، سکر.
قيصريه پريس، حيدرآباد.
پريميئر پريس، حيدرآباد.
اسٽئنڊرڊ پرنٽنگ ورڪس، حيدرآباد.
فيض پريس، خيرپور.
سنڌ ڪاليج ڊرامٽڪ سوسائٽي.
سرڪاري تعليم کاتو.
ڪمشنر پريس، ڪراچي.
بائبل مشن سوسائٽي.
مسٽر پوڪرداس، شڪارپور.
مسٽر هريسنگ، سکر.
مسٽر بگومل تلسيداس، حيدرآباد.
محمد يوسف حاجي هارون، ڪراچي.
ڀارتواسي پريس، حيدرآباد.
ٿياسافيڪل سوسائٽي، حيدرآباد ۽ ڪراچي.
مدرسته اسلام، ڪراچي.
مسٽر شيرازي بهائي.
شيخ عبدالرحيم، حيدرآبادي.
منشي مومن، سکر.
ميان محمد هاشم خواجو، حيدآبادي.
سنڌي ساهت سوسائٽي، حيدرآباد ۽ ڪراچي.
ديس متر، حيدرآباد.
جووينائل ڪوآپريٽو سوسائٽي.
منهنجا ٻيا پنهنجاڇپايل ڪتاب، بلئوٽسڪي پريس حيدرآباد.
مضمون وار ڪتابن جي فهرست
1-انگريزي مان ترجمو ٿيل:
توريت يا قديم عهدنامو، انجيل يا نئون عهدنامو، دائود جا زبور (شعر ۾) يسوع مسيع جي سوانحعمري (شعر ۾)، يسوع مسيح جي حياتي جو اُحوال، علم، اخلاق، مقالات، الحڪمت، خودياوري، دلپسند قصا، علم دستور، المعاش، برٽش شهنشاهت، حاجتمندي مان طاقتمندي، آزار مان آرام، جهڙو خيال تهڙو حال، نصيب پنهنجي وس، اسٽنئڊ فرڊ ۽ مرٽن، گليور جو سير ۽ سفر، رابنسن ڪروسو، ٽي گهر، ايرڪ، جولين هوم، گلزار ۽ گلنار، عزيز ۽ شريف، جمشيد ۽ حميده، شمشاد ۽ مرجانه، شڪ جو شڪار، شاهه ايليا نيڪي ۽ بدي، حسنا ۽ دلدار، شرح محمدي، رواجي حڪمت، هند جون ديسي آکاڻيون، دل وندرائيندڙ ڳالهيون، شرلاڪ هومز، گلن جي ٽوڪري، سچي خيال جي ڪرامت، مصيبت ماريا، لال رخ (شعر ۾) سونهري خيال، عجيب جواهر (شعر ۾)، حاجي بابا اصفهاني، فيروز ناٽڪ، سچي محبت، پوک ڪرڻ جو علم ۽ هنر، باغ ۽ باغياني، تهذيب اخلاق، مخلوقات (پنج ڀاڱا) فرائض انساني، تعليم حڪمت ( ٽي ڀاڱا) مقناطيس حيواني، انڪوائري آفيسر، اٽلانٽس، ايندڙ زمانو، ٿياسافي، غلامي مان مٿي چاڙهو، ايمرسن جا عجيب نڪتا، ست واديون، بهائي مذهب جي تعليم، عالم جو استاد، اسلام بموجب اصول ٿياسفي ۽ استاد جي قدمن وٽ.
2- انگريزي ۾ لکيل ڪتاب:
سننڌ جي تاريخ (2 جلد)، جواهر فارسي، (شعر ۾ 3 جلد)، زبانن جي عجيب موافقت، فرصت جو وقت (شعر ۾ ٻه ڀاڳا) ڪيميائي سعادت، علم عروض فارسي، فارسي گرامر جو شجرو، اشتقاق فارسي، عجيب جواهر (2 ڀاڱا)، شاهه ڀٽائي جو احوال، مرزا خسرو بيگ جي سوانحعمري.
3- ٻيا سنڌي ڪتاب مذهب، فلسفي ۽ اخلاق بابت:
مفتاح القرآن فارسي، سيرت النبي، خصائص القرآن، اشعار القرآن، اخلاق القرآن والحديٽ، حالات الاولياءِ، مقالات الاولياءِ، ڪرامات الاولياءِ، اسلامي رسالو، راه نجات، زاد الاخرته، ضمان الفردوس، ميراث المسلمين، عالم ارواح، عالم خواب، مقدس ڪلام، علم تصوف، تصوف جي تاريخ، نصيحت المسلمين، مقالات الحڪمت، رد تثليث، يوسف ۽ فاطمه، گلشن اخلاق، جواهر الاخلاق، تهذيب الخلاق، فوائد الاخلاق، اسلامي ڪتاب نوان ۽ پراڻا (ست) تحفته السالڪين، تحفه اسماعيليه، حجته الشيعته، محبت آل عبا، عقود الالي، صداقت الا سلام، قديم چيني اخلاق، اخلاق النساءِ، اخلاق صوفيه ۽ اخلاق المعصومين.
4- ناٽڪ:
خورشيد، نورجهان، نادر شاهه، شڪنتلا، بڪاولي، لوڀي ۽ ٺوڳي، شيخ چلي، حرڪت مان برڪت، نيم طبيب ۽ نيم ملا.
5- قصا ۽ ناول
زينت، زنونيه، بادل، لڇمي، عجيب طلسم، عجيب الماس، راحيل، شيطان جو مريد، شيطان جي ناني، عجيب ڳالهيون، ڪاڊمبري، وامق ۽ غدار.
6- علمي ۽ تعليمي ڪتاب:
سنڌي ٻولي جي تاريخ، سنڌي شعر جي تاريخ، شاهه ڀٽائي جو احوال، رسالي جي ڪن سرن جي شرح، ديوان گل جي شرح، مومل راني جي شرح، مصارع الامثال فارسي، ثابت علي شاهه شاعر جو احوال ۽ سندس مرٿيا، نئون شاهه جو رسالو، سنڌي گرامر سليس، سنڌي گرامر وڏو، علم نحو، علم بديع، سنڌ جي تاريخ وڏي، سنڌي جي تاريخ ننڍي، سنڌ جي جاگرافي، تعليم نامو، ورزش نامو، نصيحت نامو، عبادت نامو، قديم سنڌ ۽ ان جا مشهور شهر ۽ ماڻهو، قديم سنڌ جا ستارا، چچ نامو، سنڌي ڪرسيس.
7- زناني تعليم جا ڪتاب:
زنانا درجيوار ڪتاب، اخلاق النساءِ، هدايت النسوان، صحت النساءِ، زناني تعليم جون ڳالهيون، زالن جا فرض.
8- شعر جا ڪتاب:
زبور، يسوع مسيع جي سوانحعمري، عجيب جواهر، لاله رخ، تحفه اماميه، ليليٰ مجنو، ڪشف اعجاز، رباعيات عمر خيام، موتين جي دٻلي ٻه ڀاڱا، چندن هار ٻه ڀاڱا، املهه ماڻڪ ٻه ڀاڱا، سوادي خام ٻه ڀاڱا، هزليات چيستانا، روشنائي نامو، سعادت نامو، طب طبعي، مثنوي جام جم، مثنوي تحفقه الاحرام، مثنوي ترڪيب الانسان ۽ فرهاد شبرين.
9 – متفرفه:
عجائب غرائب، علمي گلدسته، الحيات بعدالممات، ڇو ۽ ڇا، جواني جو اڪسير، جنگ نامو، رعيت نامو، جارجيا يا گرجستان، ڏاڙهياري جبل جو سير، بدايع الوقائع، ڀاڄين جا طعام، حيواني عقل ۽ ان جو ڳالهيون، سيواسدن جا پرچا، تقريرون ۽ تحريرون، يادگيريون، خان بهادر حسن علي آفندي جي سوانحعمري، حقيقت الربي، منهنجي پنهنجي سوانحعمري، تواريخ القرآن و الحديٽ، قديمي سنڌي، طلب العلم في الاسلام، شيخ بو علي سينا ۽ امام محمد غزالي.