روضة الصفا/61
Appearance
جەمعێ جە دۆستان دەوڵەتمەند دین | جە موسڵمانان سەعادەت گوزین |
چەنی چەند نەفەر گومڕای بێ خەبەر | جە مەدینەی پاک گشت بەرشین وە بەر |
وە عەزم تەواف کەعبەی موعەززەم | داخڵ بین وە بەیت بارەگای حەرەم |
گشتین ڕەسم حەج وە جا ئاوەردن | تەواف کەعبەی موعەززەم کەردن |
جەو دما بەعزێ شین وە لای حەزرەت | بۆسە دان وە خاک پاک پای حەزرەت |
وەعدەشان نیا یەکسەر بە تەحقیق | جە شەو دووهەم ئەییام تەشریق |
حازر بان تەمام جە شەعب سانی | قەرار دان وە هەم ڕاز نەهانی |
غەرەز، ئەو یاران خوڎا پێ دادە | ئەو شەو حازر بین یەک یەک جە وادە |
زاهێرەن گرۆی شەریف ئێسلام | گشت خۆف مەکەردن جە عەبد ئەسنام |
وە هەزار مەینەت یاران یەک دڵ | وە فێرقە فێرقە جەم بین نە مەنزڵ |
جەو تەرەف حەزرەت شای خەتمی پەنا | «عليه السلام روحنا فداه» |
چەنی عەمووی وێش یانێ های عەبباس | مەنزڵ موزەییەن ڕەنگین کەرد ئێخلاس |
عەبباس جەو دەمدا هەر بوت پەرست بێ | بەڵام جە کەماڵ هەر باڵا دەست بێ |
چوون مەردێ بزورگ ساحێب تەدبیر بێ | لایق وە تۆمار تاج و سەریر بێ |
حەزرەت عەبباسش حاڵی کەردە بێ | پەی بەستەی میساق ئەو ئاوەردە بێ |
تا عەهد و پەیمان ئەو یاران یار | بەین حەزرەت و تایفەی ئەنسار |
ئێستێحکام دەرۆ وە هەزار خرووج | نەلەخشۆ هەرگێز چوون سەد یەئجووج |
ئەوەڵ جار عەبباس سوخەن ئاغاز کەرد | بە دوڕ ئەفشانی چوون فەریدەی فەرد |
فەرما کە ئەی قەوم ئۆوەیس و خەزرەج | ئەی ئەهل تەواف حاجیان حەج |
بەحس موحەممەد برازادەی من | شەهنشای مێللەت گرۆی ئێنس و جن |
حەرفێ مەواچوون ئێوە و خوڎاتان | حەرف من دشوار نەیۆ جە لاتان |
عاڵەم مەزانۆ قەومش ئەفزوونەن | قورب موحەممەد جە مەککە چوونەن |
ئێددیعای مەنسەب کەعب و لوەیشەن | شەریف و ڕەفیع قەوم قورەیشەن |
ئێمە گشت یەکسەر تایفەی هاشم | ئەو ها جە لامان چوون ماهـ و ئەنجم |
جە شەڕ ئەعدا نگامان دەردەن | چوون بوت دایم بەو، سوجدەمان بەردەن |
خولقش کەریمەن شەئنش لایقەن | عەزیز و ئەشرەف گشت خەلایقەن |
جە مەککەی شەریف عاجزی دارۆ | مەیلش ساکنی مەدینەن ئارۆ |
خەیاڵش ئێڎەن شای شیرین شێوە | دوور گنۆ جە قەوم نەزدیک بە ئێوە |
ئەر ئێوە تەسدیق ئەو کەردەن بە دڵ | ئاوەردەن بە ئەو ئیمان کامڵ |
داعیەی هەوا خواهی ها پێتان | موحەممەد بووەن وە ماوای وێتان |
مەبۆ میساقێ درۆست چەنی ئەو | چوون عەهد قەدیم پەیمان کەن ئێمشەو |
تاکە جەو سەبەب ئێمشەو جەو مەنزڵ | بکەرین لێتان ئێتمینان حاسڵ |
مەقسوود ئێڎەن ئەو نەگنۆ بە زەحمەت | نەکێشۆ خواری جە موڵک غوربەت |
تایفەی یەهوود گشت جە لای ئێوەن | هام موڵک، هام جەوار، گشت هامسای ئێوەن |
چەنی موحەممەد جە ڕۆزگاران | یەک یەک چوون خێنزیر عەداوەت داران |
جە مەکر ئەوان کەس ئەمین نیەن | کێ بە بێ مەکر یەهوودش دیەن |
بشنۆ جە «اسعد ابن ضراره» | جە قسەی عەبباس جەرگش بی پارە |
ڕوو کەرد وە حەزرەت شای بوڕاق سوار | چوون تووتی ناتق ئاما وە گوفتار |
واتش یا ڕەسوول ڕۆحم فێدات بۆ | سەرم وە سەرگەرد خاشاک پات بۆ |
چوون هەر دەعوەتێ سیفەتێ دارۆ | خوا زشت خوا زیبا مەبۆ بویارۆ |
تۆ ئێمەت دەعوەت کەردەن وەی کارە | ئی کار جە مەخلۆق خەیلێ دوشوارە |
کەردیم تەرک دین جەد و ئابامان | قەید مەزڵوومی نریا نە پامان |
جە بەین ئێمە و عەرەب عەشایر | سێلەی ڕەحم بی یەک یەک وە زایر |
تا ئێشارەی قەتع ئەویچ هەم کەردی | ڕیشەی موخالێف جە بێخ ئاوەردی |
ئی کارە کارێ خەیلێ زەحمەتەن | ئەرسەد پەی ئێسلام کۆ کۆ ڕەحمەتەن |
ئێمە وە ئێخلاس ئێرادەتمەندی | وە سێدق و یەقین دانا و پەسەندی |
گشت وە تیب نەفس قەبووڵ کەردمان | سوجدە بە خوڎای حەزرەت بەردمان |
ئەو وەخت زۆر کەس نەبیمان جە سەر | وێمان کەرد فێدای دین پێغەمبەر |
ئێوە ئەی عەبباس گشت عەمووی حەزرەت | قەتعەن جە لاتان ئامشۆی حەزرەت |
نەبیەن جە ئەقوام کەس وە ئوممەتش | نەکەردەن باوەر وە نبووەتش |
ئێمە یەک نەزەر یاواین خاک پاش | سەر و ماڵمان گشت کەردەن فێداش |
«يا رسول الله» چێشەن تەمەننات | تا کە گیان و دڵ گشت بکەین فێدات |
شەرتەن عەهد بۆ چوون قەدیم پەیمان | قەزای تۆ بوزین وە گیان وێمان |
جە بەچە و عەیاڵ وێمان بویەرین | حەرەم سەرای تۆ حێمایەت کەرین |
دایم وەفا کەین وە عەهد وێمان | حەق شەرمەندەگی ناوەرۆ پێمان |
ئەر عەهد و پەیمان بشکێنین جە نۆ | شەریک بین چەنی دشمنان تۆ |
جە لای خوڎاوەند هەم ڕوو سیا بین | بە سەر کۆنەی قەوم، گشت ئەشقیا بین |
مەتڵەب جە پەیمان جەی خاستەر چێشەن | باقی «و الله المستعان» وێشەن |
«ابن ضراره» عەرزش کەرد تەمام | کەوت نۆبەی حەزرەت شای «خير الأنام» |
فەرما ئەوەڵ شەرت پەی پەروەردگار | قەییووم و قادر پادشای غەففار |
باوەڕتان ببۆ وە تای بێ هەمتا | ڕەسم عێبادەت باوەرین وە جا |
هیچ غەیرێ شەریک نەسازن پەی ئەو | ڕۆشن بەخش ڕۆن تاریک نمای شەو |
وەی تەور فەرماوان دەهندەی داوەر | ئەمر بە مەعرووف نەهی جە مونکەر |
دوهەم شەرت بکەن سەخت نەیۆ لێتان | جە نەفس و ئەبنا و جە نێسای وێتان |
وە هەر تەور ئەوان مەحفووز مەڎاران | منیچ هەم بەو تەور نگا بڎاران |
جەو دەم چەند ئایەت جە بەحس کوففار | حەزرەت جە قورئان وانا پەی ئەنسار |
جە ناگا ئەنسار بە ئەمر ئەڵڵا | یەک یەک عەرز کەردن «يا رسول الله» |
چ تەور بەیعەت کەین ئێمە چەنی تۆ | بفەرما پێمان دیسان هەم جە نۆ |
فەرما بەیعەت کەن وە جان نێساری | بە ئەمر و نەهی و فەرمان بورداری |
ئەر قسمەت منش ئاوەرد وە لاتان | گێڵا دنیا و دین وە «حسب الخواتان» |
هەر تەور پەی مایەی ڕەواج وێتان | پەی ماڵ و ئەولاد ئەزواج وێتان |
دڵتان پەی ئەوان چ تەور ماوەرۆ | مەبۆ پەرێ من فێشتەر باوەرۆ |
بە ڕێوایەتێ ماچان ئەوەڵ کەس | دەست حەزرەتش بۆسا و عەهدش بەس |
«ابو امامة ابن اسعد» بێ | عومرش جە هەشتاد یا جە نەوەد بێ |
قەوڵێ واچیان ئەوەڵ جە ئەنسار | «ابو الهثيم» بێ بەیعەت دا قەرار |
جەو دما یەک یەک شا تا گەڎاشان | دەست موبارەک حەزرەت بۆساشان |
چەنی سەر و ماڵ سەوگەند وەردشان | وە کەیف حەزرەت بەیعەت کەردشان |
«عبدالهشيم» وات «يا خير البشر» | وە عەرز بەندە لادێ گۆش بڎەر |
جە بەین ئێمە و تایفەی یەهوود | عەهد و میساقەن مرووەت مەردوود |
ئەر قەتع ئەوان بکەرین جە نۆ | خوڎاوەند نوسرەت و زەفەر دۆ وە تۆ |
جە گشت خۆف و بیم ئاسان ببۆ ڕێت | دیسان هەم بشی وە لای قەوم وێت |
ئێمە بێ ساحێب جە یەسرێب زەمین | بازی پەی جەفای دوشمەنان دین |
حەزرەت جەو دەمدا خەندە کەرد کەم کەم | فەرما «الهدم» دیسان «الهدم» |
یانی ئێتێفاق هەر دوو یۆ مەبۆ | قەبر من جە لای قەبر تۆ مەبۆ |
تا جە ڕووی ئەفلاک بمانۆ ئەنجوم | «أنتم منی و أنا منكم» |
خوڎاوەند عەلیم کەفیلەن زامن | من جە لای ئێوە، ئێوە جە لای من |
جەو تەرەف ئەنسار گشت سەوگەند وەردن | شرووت پەیمان وە جا ئاوەردن |
حەزرەت بە فەرمان پادشای جەلیل | هەم بە ئێشارەی ئەخی جبرەئیل |
نەقیب دا قەرار پەرێشان دوو دەس | نۆ کەس جە خەزرەج سێ کەس جە ئەوەس |
یەکا یەک یاران چوون میرحاج حەج | ئێڎەن ئێسم پاک نوقەبای خەزرەج |
ئەوەڵ جار برای شیرین مەغروور | نامی نامدار جە نەزدیک تا دوور |
سانیەن ڕافێع مەرد بێ نەزیر | ئەژدەهای مەساف شێر شێران گیر |
سالێسەن سەعد ئێبن عێبادە | پەی ڕەزم دوشمەن دایم ئامادە |
چاروم سەعد بن خەشیمەی بەدیع | پەنجوم هەم سەعد شێر بن ڕەبیع |
ششومین سامت ئەو زی جەناحە | هەفتومین عەمر ئێبن ڕەواحە |
هەشتوم عەبدوڵڵا بن حەزم چوون شیر | نوهوم مەنزەر بێ شێر بن عەمیر |
بەعد جە خەزرەج نام ئەو سێ کەس | مەردان ئەنسار نوقەبای ئەوەس |
«ابوالهثيم» بێ مەرد پەڕ تەدبیر | «اسید» بێ باك شێر «بن خضیر» |
جە دمای ئەوان دیسان دووبارە | جەناب «اسعد ابن ضراره» |
جەو دما حەزرەت پاک پێغەمبەر | شا سوار عەرش حەبیب داوەر |
فەرما ئێوەم کەرد نەقیب خوێشان | وەکێڵ من و کەفێڵ ئیشان |
چوون حەواریوون جە بەچە و نێسا | ویەردن جە گشت پەی ڕەزای عیسا |
هیچ کەس دەروونش زەڕێ نەبی لێڵ | واتشان بەڵێ وەکێڵین، کەفێڵ |
مادام بە ڕەزای خوڎا و پێغەمبەر | هەرگێز جە بەیعەت بەرنەشین وە بەر |
چوون بی ئێتمینان حاسڵ جە لاشان | دەست موبارەک حەزرەت بۆساشان |
قانوون پەیمان وە جا ئاوەردن | جەو دما مەجلێس هەم بەتاڵ کەردن |
شەیتان لەعین بەو نوکتە دانی | شی وە بان بورج عەقەبەی سانی |
نێدا کەرد ئەی قەوم قورەیش و عەرەب | ئەی ئەهل مەککەی غالبی نەسەب |
بزانان حەرفم خیلافش نیەن | ئەهل مەدینە جە دین بەر شیەن |
وە دین ئێسلام یەکسەر پەیوەستەن | چەنی موحەممەد عەهدشان بەستەن |
پەی جەنگ قورەیش بەستەن ئێتێفاق | گێڵان گشت جە کەیف زەمزەمە و مەزاق |
حەزرەت فەرماوا کە ئەی بێ وجوود | یانێ ئەی شەیتان لەعین مەردوود |
ئیشەڵڵا، دوشمەن خوڎا و پێغەمبەر | دەمار دینت ماوەرۆ وە بەر |
جەو دما عەباس ئێبن عێبادە | واتش یا ڕەسوول خوڎا پێ دادە |
ئەر مەدەی ڕوخسەت پەی ئەهل کوففار | ئەلئان وە شمشێر تێغ ئابدار |
هەر چی حازرین عەلەم وە پا کەین | قەبیلەی قورەیش یەکسەر فەنا کەین |
حەزرەت فەرما حەق بێ هەمتای فەردەن | هێمای وە غەزا ئەمرش نەکەردەن |
بشۆ وە مەنزڵ ساکن بەر پەی وێت | بادا دوشمەنان کەس نەزانۆ پێت |
عەبباس تا یاوا وە خوابگای وێش | بەیان کەرد پەرێ گرۆی قەوم و خوێش |
جەو تەرەف قورەیش کینە جۆی کوففار | گشت شین وە مەنزڵ تایفەی ئەنسار |
قورەیشی واتن ئەی ئەهل خەزرەج | ئەی ئەهل شعوور تاڵبان حەج |
وەی تەور مەسمووعەن جە لای خاس و عام | چەنی موحەممەد سەردار ئێسلام |
عەهدتان کەردەن جەی سەر زەمینە | موحەممەد بووەن پەرێ مەدینە |
جەو دما هەر دوو بە سەد شادی و عەیش | ئێتێفاق بکەن پەی قەوم قورەیش |
وەڵڵا خۆ ئێمە نەدارین ئەندێش | هەر کەس کە مەردەن پا بنیۆ نە پێش |
بەڵام ئەو جومعە گشت بێ خەبەر بین | چوون گشت هەر قاسێد ئەسرار سەر بین |
سەوگەند وەردشان نەدارین خەبەر | نە جە ئەنسار و نە جە پێغەمبەر |
دیسان هەم قورەیش قەبیلەی مەهتووک | تا کە شین وە لای عەبدوڵڵای سلووک |
جە لای ئەو سوورەت واقێعەی ئەنسار | تەدبیر یاران کەردشان ئێزهار |
عەبدوڵڵا واتش بێ ئێعتێبارەن | ئی کارە کارێ خەیلێ دوشوارەن |
بێ سەڵاح من تەدبیرێ وەی تەور | نمەبۆ هەرگێز نە ڕووی عەرسەی دەور |
تا قەوم قورەیش وە دڵ پەرێشان | ناگا یەک شەخسێ خەبەر دا پێشان |
ئەهل مەدینە چەنی پێغەمبەر | کەردشان بەیعەت تا کە ڕۆی مەحشەر |
قەوم کینەجوو تایفەی ئەشرار | کێشاشان لەشکەر وە شۆن ئەنسار |
نە بەین ڕا دا جەو وەخت و وادە | یاوان وە لای سەعد ئێبن عێبادە |
تا چەنی مەنزەر ئەو هەر دوو پەسەند | ئەو دوو نامدار دوو سەعادەتمەند |
قورەیش تا هەر دوو وە دەس ئاوەردن | هەر دوو جە ناگا گرفتار کەردن |
خوەلاسە مەنزەر جێدد و جەهدش کەرد | بەرشی و گورێزا چوون مەردان مەرد |
بەڵام موشرێکان، فیلان سەر مەست | فەوری بەستشان سەعد پا و دەست |
تا کە بەردشان وە مەککەی شەریف | کەردشان مەحبووس جە بەند حەریف |
بەعزێ جە قورەیش یەعنی چەند نەفەر | عاقڵان قەوم ئەهل کینەوەر |
واتشان توججار ئی سەر زەمینە | گشت زێندەگیشان ها جە مەدینە |
مەسڵەحەت ئێڎەن گشت تەمەننا کەین | ئارۆ جەی بەندە، سەعد ڕەها کەین |
بادا وە سالم بشۆ وە جای وێش | هەنی جەو دما هەر چی مەیۆ پێش |
تا ئاخر سەعد ڕەها کەردشان | بە خوڎای کەریم وێش سپەردشان |
جەو دما قورەیش ئەهل بێ شعوور | گومڕای کینەجوو جە ڕای خوڎا دوور |
دیسان دەس کەردن وە هەرزەبازی | وە بەد ڕەفتاری و ستەم پەردازی |
وە «ایڎا و اضرار» ئەهل سەحابان | سەرداران سەف عێسمەت مەئابان |
وەزع مەعیشەت تەنگ بی لێشان | بێزار بین جە گیان شیرین وێشان |
یەک یەک وە حەزرەت هانا بەردشان | داد زڵم و جەور قورەیش کەردشان |
نەمەند پای مەجاڵ تەوەققوف پێشان | حوجب جای وەتەن مەککە بڕیشان |
جەو دما حەزرەت شای «خير الأنام» | مەئزوون کەرد ئەسحاب زومرەی خاس و عام |
هیچ کەس نەمانۆ جەی سەرزەمینە | مەبۆ هێجرەت کەن گشت وە مەدینە |
یاران وە مەخفی یەک یەک کۆچ کەردن | تەشریف وە ماوای مەدینە بەردن |
ئەوەڵ جە ئەسحاب کەسێ هێجرەت کەرد | فەرموودەی حەزرەت هەم وە جا ئاوەرد |
جەناب «سعید ابن عمیر» بێ | بە قەوڵ «ابو سلمه» دڵگیر بێ |
خوەلاسەی کەلام گشت هێجرەت کەردن | یەک نە شۆن یەک گشت تەشریف بەردن |
بەغەیر جە حەزرەت سددیق ئەکبەر | هەنی کەس نەمەند «ديار البشر» |