روضة الصفا/31
Appearance
جمهوور ئەخبار کیمیا نەزەر | جە ڕووی بەسیرەت وەی تەور دان خەبەر |
بێ ڕەد و خیلاف، بێ سەهو و غەڵەت | ئەوەڵ کەسێ شیر دابۆ بەو حەزرەت |
والێدەی پاکش ئامینەی وەهەب | هەم «نوبی»، کەنیز ئەو ئەبوولەهەب |
هەر دوو شیر مەڎان دایم بەو سەروەر | تا کە دوو سێ ماهـ بێ خۆف و خەتەر |
بەڵام قاعێدەی ئەشراف حەرەم | جە هەوای ناساز مەککەی موعەززەم |
عادەت بێ دایم چوونکە پەرێشان | مەڎان وە دایان گشت تفڵ وێشان |
عەرەب عەشایر هەر ساڵ جە ئەتراف | مامان وە مەککە مەکەردن تەواف |
بەهار تا پاییز تفڵان مەبەردن | بە ئەهل قورەیش خدمەت مەکەردن |
ئیشان هەم وە قەد تەوانای وێشان | نەقد و جنس کەرەم مەکەردن پێشان |
ئەوەڵ جە عەرەب ڕوودا بێ نانی | غاڵب بی تەمام قەحتی و گرانی |
جە بێ قووتی خەڵق گشت جە قووەت کەفت | مساوی مدرا خوشبەخت و بەدبەخت |
دارا و نەدارا، نادان و دانا | گشت جە دەست جووع مەکەردن هانا |
مەردوم جە سەحرا فەریاد مەکەردن | دایم چوون حەیوان گیا مەوەردن |
عەورات و حەیوان عەشایر یەک دەس | شیر نەمەندە بێ جە پستان کەس |
خێڵ بەنی سەعد، مساوی وە خاک | یەکسەر مەناڵا جە دەرگای ئەفلاک |
حەلیمە نامێ بنت بوو زوویەب | ئەسڵ مەند پاک، عەرەب بن عەرەب |
جە سەحرای ئەو زێد گیا مەوەردش | پەی پەی شوکرانەی خالق مەکەردش |
نە قووت نە قنیات نە خوراک نە خەو | وەزع حەمڵش کەرد ناگا هەر ئەو شەو |
دەرد ئاشکار، دەرد نەهانی | دەرد گرانی و دەرد زەیسانی |
گشت جەم بی جە لاش دەرد وە بان دەرد | دایم هەر شوکر خوڎاوەند مەکەرد |
ناگا هەر ئەو شەو شەخسێ دی نە خاو | ئاوەرد پەرێ ئەو یەک پیاڵەی پەڕ ئاو |
واتش بنۆشە پەی تۆ زاد مەبۆ | ڕۆزیت هەم شیرت هەر زیاد مەبۆ |
حەلیمە خەیلێ جەو ئاوە نۆش کەرد | تەشنە و گوروسنەی وێش فەرامۆش کەرد |
وات ئەی حەلیمە مەزانی من کێم؟ | واتش نە وەڵڵا ئاگا نیم جە وێم |
وات من ئەو شوکرم، تۆ شوکرت مەکەرد | ئێلتێجات وە پای قاپی حەق مەبەرد |
دەستوورات ئێڎەن بشۆ وە بەتحا | ڕزقێ پەرێ تۆ بیەن موهەییا |
نوورێ جە مەککە مەیاوۆت بە دەس | باوەرش پەی وێت مەواچە بە کەس |
حەق زیاد کەرۆ ڕۆزیت هەم شیرت | تەنگی و عوسرەت گشت بەرشۆ نە ویرت |
حەلیمە جە خاو شیرین بی بێدار | مەدرەخشا جە تەرح گوڵ غونچەی وەهار |
بارخانەی دەردان جە لاش بار کریا | ستوون قووەت دەروونش دریا |
پستانش پەڕ شیر ئەحواڵش خوشدڵ | جەماڵش تەعنە مەڎا وە ڕووی گوڵ |
زەنان واتشان ئاخر حەلیمە | ئەو ڕوخسار زەرد ئەو خۆف و بیمە |
چ تەور تەبدیل بی حاڵت بەی حاڵە | تۆ جە کۆت ئاوەرد ئی جام جەماڵە |
چوون زەوجەی ملووک سەرحەد دارانی | یا وێنەی دوختەر شەهریارانی |
بەڵام حەلیمە هەر خەندەش مەبەرد | ڕاز نەهانیش ئاشکار نەکەرد |
غەرەز، حەلیمە ما باقی یاران | گرد کەوتێ وە پێڵ خەزێنەداران |
وە عەزم تەواف مەککەی موبارەک | ڕاهی بین وە ڕا وە گشت تەدارەک |
حەلیمە وێش و فەرزەند و شەوهەر | یەک دراز گۆشێ پیر و بار نەبەر |
چەنی یەک وشتر قەڵخ قاتی ساڵ | کەم قووە و بێ تین بێ تووک و بەڎحاڵ |
نە ئوشتر تاقەت تەوانای ڕاش بێ | نە خەر هەم تابشت ئاما و لواش بێ |
ئەو گیر و ئێڎ گیر ئەو پیر ئێڎ لاغر | ئەیواش بە ئەیواش ئاغر بە ئاغر |
تا یاوان وە شار مەککەی موعەززەم | کەردشان تەواف بەیتوڵڵای حەرەم |
جەو پەی بەنی سەعد سەبقەت کەردشان | فەرزەند ئەشراف یەکسەر بەردشان |
حەلیمە هەر چەند گێڵا جە ماڵان | جە عەمر و جە زەید پەرسا هەواڵان |
یەک تفڵێ نەبی جە وقاع ئەو | جە قەوم قورەیش پەی ئێرزاع ئەو |
پەشیمانی وەرد ئەو جە ئامای وێش | واتش یە تەقسیر ئەهل قەوم و خوێش |
هەر کەسێ بەردش ساحێب ئێقباڵێ | نەداشان بە من کەس یەک مناڵێ |
جە ناگا شەخسێ بزورگ و ئەعزەم | ئاما جە ناگا حەلیم دی وە چەم |
فەرما جە ئێوە زەنێ شیردار بۆ | ئایا داخۆ هەن خدمەتگوزار بۆ؟ |
حەلیمە واتش ئی شەخسە کێ بۆ؟ | وەی تەور نیشانەی بزورگیش پێ بۆ |
واتشان «عبدالمطلب» ئێڎەن | سەردار قورەیش یاگەی ئومێڎەن |
حەلیمە لوا سڵامێ کەردش | ڕەسم تەحییەت وە جا ئاوەردش |
عەرزش کەرد بەڵێ من ساحێب شیرم | دایم ئێرزاعەن نەقش زەمیرم |
پەرساش چ کەسی نام تۆ کامەن؟ | واتش بن سەعدم حەلیمەم نامەن |
«عبدالمطلب» خەندە کەرد دەر حاڵ | وات شوکرم بە زات فەرد بێ زەواڵ |
چوون سەعد و حەلیم نیکەن نامشان | سێفاتێ خاسەن جە مەقامشان |
واتش تفڵێ هەن چوون دانەی گەوهەر | بەڵام یەتیمەن نەڎارۆ پدەر |
وە قەبیلەی سەعد گشت ئێزهار کەردم | هەر ئێڎ چوون نامش وە یەتیم بەردم |
واتشان یەتیم عقووبەت دارۆ | فایدەش نیەن پەی ئێمە ئارۆ |
ئومێدم هەن تۆ بەریش وە لای وێت | یەقین نەفعێ خاس جەو مەیاوۆ پێت |
حەلیمە واتش لێت نەبۆ زەحمەت | بشوون وە شەوهەر کەروون مەشوەرەت |
حەلیمە لوا هەم وە لای شەوهەر | واتش تفڵێ هەن نەڎارۆ پدەر |
نمەز چێش کەروون هەنی جە لای کەس | جەی شارە تفڵێم نەیاوا بە دەس |
شەوهەر وات حەلیم چوون نیەن دەلیل | بشۆ ئەو یەتیم باوەر وە تەعجیل |
مەبادا یەوتەر ببەرۆش پەی وێش | جەو دما پەی تۆ ببۆ وە ئەندێش |
حەلیمە بەعید جە گشت عەقارب | تا شی وە یانەی «عبدالمطلب» |
واتش شەوهەرم ئیزن دادەن پێـم | ئامام موحەممەد بەروون وە لای وێـم |
«عبدالمطلب» حەمد حەق کەردش | حەلیم وە یانەی ئامینە بەردش |
یاوا وە لای ئەو خاڵ دانە فڵفڵ | ئامینە چوون دیش خەندان بی چوون گوڵ |
چەنی حەلیمە مۆبەت نمانا | موبارەک بادی ڕای سەفەر وانا |
بەردش وە جای خاو سەیێد سەروەر | شای قاب قەوسەین سالار مەحشەر |
حەلیم نگا کەرد وە یەک فریشتە | جە سەر تا وە پا نوور پێدا وەشتە |
یەک شوعلەی ئەنوەر شەمع شەریفێ | یەک مەلائێکەی جێسم لەتیفێ |
مەفتوون بی دەرلاد وە یەک ئێشارە | ئاوەردش وە بەر نە تۆی گەهوارە |
پستان ڕاستش چوون جام شەربەت | نیا نە دەهان فەرخوندە حەزرەت |
سەر تا پای ئەندام دەمارش یەکسەر | گشت پەڕ بی جە شیر بە ئەمر داوەر |
حەزرەت نۆشش کەرد شیر بۆ عەنبەر | خەیلێ شیرین تەر جە شیرەی شەکەر |
حەلیم هەم پستان چەپش بەراوەرد | تا ئێشارەی دەم پاک حەزرەت کەرد |
سوورەت چەرخنا ئێمتناع کەرد لێش | چوون توعمەی حەرام هیچ دەم نەڎا پێش |
مەعلووم بۆ جە لای مەعنی شکاوان | چوون ئێبن عەبباس وەی تەور فەرماوان |
حەزرەت بێ مەئخەز بێ قانوون نیەن | هەر جە ڕۆی تفڵی عەداڵەت بیەن |
پستان چەپش دەخڵێ نەکەردەن | یەقین پەی شەریک ئەو مێنها کەردەن |
حەلیمە ماچۆ نەک جە گشت ئەوقات | شیر بکەردا نۆش خواجەی کائێنات |
شام مەکەرد مەخەفت تا وادەی نەهار | نەهارش مەکەرد دیسان تا ئێوار |
نە عاجز مەبی نە مەبی دڵگیر | نە مەکەرد وە ڕک، نە مایل وە شیر |
هەر وەخت مەنۆشا مەمکەی ڕاست مەوەرد | جە پستان چەپ ئێحتراز مەکەرد |
وە پستان چەپ خەندە مەکەرد پێم | لاعەلاج مەڎام وە فەرزەند وێم |
ئەویچ هەم پەی وێش خەیلێ دانا بێ | عێلم نەوکەری زووتەر وانا بێ |
تا حەزرەت تەمام شیر نەکەردا نۆش | ئێڎ مەیل شیرش مەکەرد فەرامۆش |
جە دمای حەزرەت هەر وە نەرمەوە | مەوەردش کەم کەم جە ڕووی شەرمەوە |
تومەز ئەو تفڵە هەر بەو نەفامی | زانا وە قانوون خواجە و غوڵامی |
ئامینە قسەی حەمڵ وێش تەمام | موعجێزەی ڕەسوول «علیة السلام» |
گشت پەی حەلیمە یەک یەک بەیان کەرد | هەم چەندی دەلیل بورهانش ئاوەرد |
واتش وە فرمان وێت نەکەی خجڵ | هەرگێز موحەممەد نەکەری غافڵ |
ئەخبار یەهوود، کاهنان کار | ڕەمزش جە لاشان نەبۆ ئاشکار |
بێ کەس بێ دڵسۆز بێ قەوم و بێ خوێش | نەک ئاسیبشان، دوور با یاوۆ پێش |
ئانە واتم پێت بکەریش نە گۆش | لەحزەی موحەممەد نەکەی فەرامۆش |
چەنی شەوهەرت نەشی وە جای خاو | موبەددەڵ مەبۆ عەیشت وە زوخاو |
خوەراک نەهار یا شام هیچ نەبی | تاڵب وە تەعام حەرام هیچ نەبی |
ئەر سەرت ئەفلاک، زیرت هەم خاک بۆ | با قەلبت تاهێر، شیرت هەم پاک بۆ |
خوڎای موحەممەد زات بێ زەواڵ | مەیاونۆ پەرێت جە توعمەی حەڵاڵ |
جە سایەی حەزرەت خوش نشین مەبی | دایم دەوڵەتمەند دنیا و دین مەبی |
غەرەز، ئەو سەردار نازەنین نازان | تا کە فارغ بی جە ڕێزەی ڕازان |
هەر چی نەقد و جنس حازر بی جەو دەم | گشت وە حەلیمە یەکسەر کەرد کەرەم |
جەو دما حەزرەت موحەممەد ئاوەرد | تەسلیم بە حەلیم بەنی سەعدش کەرد |
وات موحەممەدم ها وە تۆ سپەرد | تۆم سپەرد وە زات تاک تەنیای فەرد |
حەلیم حەزرەت بەرد وە لای شەوهەرش | لوتف خوڎاوەند بی بە ڕەهبەرش |
شەوهەر وات حەلیم سەعادەت مەندەن | عەجەب فەرزەندێ دانا و پەسەندەن |
جەی تفڵە خاستەر جە ئادەمی زاد | نمەبۆ هەرگێز «ابد الاباد» |
خوەلاسەی کەلام حەزرەت بەردشان | چەنی عەشایر گشت بار کەردشان |
ئاما نێدایێ نەفیر عامەن | ئێمساڵ وە زەنان دوختەر حەرامەن |
جە یومن مەولوود موستەفای ئەمین | هەر چ حامڵەن نە ڕووی سەرزەمین |
وەزع حەمڵشان گشت زکوور مەبۆ | هەم جە فێعل بەد شەیتان دوور مەبۆ |
حەلیم موحەممەد گێرت وە بان دۆش | سوار بی وە کۆڵ، پشت دراز گۆش |
بەڵام دراز گۆش قووەت پەیڎا کەرد | چوون حدوود خاس هەر بازش مەوەرد |
مەشی وە ڕاوە وە چەند شادی و زەوق | سم مەڎا وە خاک سەر مەبەرد وە فەوق |
زەنان واتشان حەلیمە چێشەن | دراز گۆش تۆ سەروەرێ پێشەن؟ |
جەو سەر لاغری ئەرواش سەندە بێ | جە مەرکەبان گشت جیا مەندە بێ |
جەی سەر وەی تەورە دەماغش بەرزەن | چالاکی و زەوقش وە هەزار تەرزەن |
ناگا دراز گۆش سەر بەرد وە سجوود | ئاما بە زەبان بە ئەمر مەعبوود |
وات ئەی غافڵان نەزان ئەحواڵان | بەرشی جە لای من لاغری ساڵان |
ئیسە جە شادی بەرزەن بەیدەقم | حامڵ حەزرەت حەبیب حەقم |
تەیر تیز پەرواز ئاهوو ڕەفتارم | نوور عەرش بیەن ئارۆ سوارم |
غەرەز ئەو ئەتراف سارا و هەرد و بەرد | کەش و کۆ و کەمەر وە ناڵەی نەبەرد |
یەکسەر وە حەزرەت سوجدە مەبەردن | هەم وە حەلیمە گشت بانگ مەکەردن |
پەی پەی مەواتن خۆشا بە حاڵت | نوور موحەممەد مەشۆ وە ماڵت |
خوەلاسە چەند ڕەمز چەند عەجایبات | موشاهێدە کەرد نە ڕووی سەر بەسات |
زەبان جە تەقریر ئێعجازش لەنگەن | عەرسەی سەرزەمین مەسافش تەنگەن |
«القصه»، وە موڵک بەنی سەعد یاوا | جە فەیز حەزرەت دنیا بی ئاوا |
ماڵات و ئەغنام ڕەنجیدەی ڕەنجوور | دەرلاد جەو دەمدا یەکسەر بین مەغروور |
وە ئەهل ئەحشام بەرەکەت وارا | نەدار و فەقیر گشت بی بە دارا |
قەحتی و گرانی ڕەم کەرد جە لاشان | نێعمەت زیاد بی جە بارگاشان |
جە یومن حەزرەت «سيد الابرار» | ئاوان جاری بی جە کۆی سەنگ خار |
توخم و مەزرووعات بە وێنەی ئەشجار | هەر یەک دانەش بی بە یەکسەد هەزار |
حەلیمە عالەم پەرێش بی مایل | بی بە مەلەکەی قەوم و قەبایل |
جە فەڕ قدووم ئەو سەوڵ ساوا | جە دین و دنیا وە دەوڵەت یاوا |
بەڵام چوون حەزرەت جەستەش جە نوور بێ | عەرەقش گوڵاو موشک و کافوور بێ |
ریمش عەبیر و بەڵخش عەنبەر بێ | ئەندامش گشت نوور، بۆش موعەتتەر بێ |
خالق چوون وە پاک خەلقش کەردە بێ | پاکان وە پاکی پاک ئاوەردە بێ |
بە شیرەخواری، ئەو گوڵ ئەندامە | بۆلش نمەکەرد هەرگێز نە جامە |
ئەگەر کەردەبۆش جە شام یا نەهار | فەوری فریشتان بەردەن ئەو کەنار |
حەلیمە ماوەرد بشۆرۆش وە ئاو | مدیا چێش شۆریان وە عەتر و گوڵاو |
فریشتان تەشت و ئێبریق ماوەردن | دایم ئەندامش تاهێر مەکەردن |
هەر وەخت زرانیش بکەفتا وە بەر | ڕۆی ڕۆشن مەکەرد وە «يوم المحشر» |
ناگا ئەندامش ئەر ببیا مەکشووف | چوون بەدر کامڵ مەشی نە خسووف |
هەر تا مەتاوا فەریادش مەکەرد | تا مەپۆشاشان ئەوسا شیر مەوەرد |
جسم لەتیفش بێ شک جە نوور بێ | بێ سورمە دایم دیدەش مەخموور بێ |
یەکێ جە ئەوساف شای بوڵەند پایە | چوون مینای بێگەرد هیچ نەبێش سایە |
شەوێ جە شەوان ئەو سەرو ئازاد | زەبانش وە نام خالق بی گوشاد |
ئەوەڵ کەلیمەی خواجەی کائێنات | هەر «لا اله الا الله»ش مەوات |
بە بێ «بِسم الله» و ئێسم تەنیای فەرد | نە کارێ مەکەرد نە خوراک مەوەرد |
هەر بە دەست ڕاست عەمەڵ مەکەردش | چەپ گەرد هەم جە سەر وە ڕاست ماوەردش |
بە دەست چەپش ئەو شای بەهرەمەند | نە هیچ مەبەخشا نە هیچش مەسەند |
غەرەز، ئەو نەوهاڵ شیرین جەماڵە | عومر شەریفش بی بە دوو ساڵە |
جە دمای دوو ساڵ حەلیمە یەک ڕۆ | هۆرگێرتش حەزرەت شای فریشتە خۆ |
بەردش وە مەککەی شەریف ئەعزەم | وە لای ئامینە بانووی موحتەرەم |
ئامینە ئەو ڕۆ بێ هۆش و مەدهۆش | وێنەی دەستە گوڵ بۆ نیا وە بۆش |
«عبدالمطلب» جە ئێشتیاقش | پەی پەی مەبۆسا دوو ئەبرۆی تاقش |
تاکە یەک هەفتە بەند بی جە لاشان | حەلیمە عەرز کەرد نە خاک پاشان |
وە هەوای مەککە دڵ وە ئەندێشەن | چوون حەرارەتش بۆی سەبوون پێشەن |
موحەممەد جە نۆ کەرەم بکەن پێم | با بەرووشەوە دیسان وە لای وێم |
ئەوەند ئێلحاح کەرد هەر تاکە تاوا | تا ئێلتێماسش بە قەبووڵ یاوا |
جە لای ئامینە دیسان وداع کەرد | تەشریف حەزرەت هەم چەنی وێش بەرد |
تا یاوان وە شاد وە ماوای وێشان | وەزیفەی ساڵان هەم یاوا پێشان |