دیوانی مەولەوی/م
من پێسەم زانا تۆ پڕ مەیلەنی
[edit]| من پێسەم زانا تۆ پڕ مەیلەنی | دەروون جە بادەی مۆبەت کەیلەنی |
| دووی کوورەی دووریت مشۆ وە تووندا | بەردت دان وە پای وەفای مەجنووندا |
| ئیسە دیدەکەم ئێد دیارییەن | ئەر چیوێت کەم بۆ وەفادارییەن |
| ئامۆشۆی وە گەرم یارانی گیانی | وە باری خاتر نازک مزانی |
| بۆی بێوەفاییت چون بۆی وەر زاخان | مدۆ نە دەماخ بەختان قوڵاخان |
| شەرت بۆ تا وەی دەرد دڵەی تەنگەوە | سەر بنیەو وە سای سیا سەنگەوە |
| هەنی پێشانی ڕەنگ وە خەزان دەر | پای ئاسانەکەت نەگێرۆ نە زەڕ |
| دیدەی کۆری هیجر باڵای بێخەوشت | نەوینۆ سورمەی گەردەکەی کەوشت |
| جە شنۆی ناڵەی شەو سۆزی زاری | سەگی ئاسانەت نە بۆش بێداری |
| چەم نم نەدۆ تۆز حەریم چون جاران | هەرزان کەرۆ باد دەوا پەی یاران |
| جە سای دووی دەروون سەودایی بێشۆ | نەڕەنجۆ سەفحەی لای سەوزەی وەش بۆ |
| دایم هەوای یار پڕ بەینەتت بۆ | نەوینی کەسێ جای مەینەتت بۆ |
| بڵێسەت بەرزان بگێرۆ پەرێم | هەر بواچی ئاخ پەی داخداریی وێم |
| من وێڵ وێڵ گێڵوو هەردە و هەردەوە | هەر دەرد بۆ بدۆم وە دەم دەردەوە |
| تا ڕێزۆ وە خاک دڵ چون پڕ داخان | چەند داخ شین وە خاک، ئێدیش بان داخان |
ماتەمی و وەهار بێ شەوقی و نەوگوڵ
[edit]| ماتەمی و وەهار؟ بێ شەوقی و نەوگوڵ؟ | مەلوولی و گوڵزار؟ بێزەوقی و بوڵبوڵ؟ |
| سوب بۆی وەش نەسیم چون هەردەجاران | نمەدۆ نە کاخ دەروونی یاران |
| داخۆ نەی سەروەخت فەزای وەهاردا | کام تەم نە سەر هەرد قەزا دیاردا |
| سەدای «های دێبای خەمان» هەرزانەن | سەڵای واوەیلای بادام تەرزانەن |
| مەر گوڵشەنی حوسن شای گوڵئەندامان | جە وەیشوومەی مەرگ خەزانش ئامان |
| ئەو باڵای ئاڵای تەرزی سەهی سەرو | پێوە هێلانەی دڵان چون تەزەرو |
| کنیا و خەمیاوە وە دەم ڕێشەوە | تەزەرو ئاسا نیشت وە سای وێشەوە |
| تای بەڕەزای شەنگ عەنبەر بۆی شەو ڕەنگ | پەخش بی نە ڕووی تاش ئەڵحەد سەرای سەنگ |
| ئەو کۆی نەزاکەت وە ناز پەروەردە | لەتافەت جە بەرگ حەریر ڕەم کەردە |
| نە تۆی جامەی خاک حاڵاتش چۆن بۆ | دەک چەرخە بەختت هەر نیلگوون بۆ |
| باڵی چەم هوردا نەرگس نەی دەمدا | چ خێر بی تۆ چەم نیای وە هەمدا |
| چێش بی خێڵخانەی وێت جە یاد بەردی | رووی تەڵمیت ئەو خێڵ حۆرییان کەردی |
| راسەن هەمڕازی حۆرییان وەشەن | پەی عەشرەت دووریت دەردێ سەرکەشەن |
| بارێ تۆ و سەفا و سەیران و گوڵگەشت | هەمسایەی حۆری و سەردەشتی بەهەشت |
| عەشرەت وە پێچش وە زامەتەوە | وەو زامی تا قام قیامەتەوە |
مایەی ئێش و نێش گشت زامانی سەخت
[edit]| مایەی ئێش و نێش گشت زامانی سەخت | بازووی تەوانای بەرگەشتەگیی بەخت |
| ڕاسەن خۆ فەڵەک چەواشەی چەپگەرد | پەی دووری باڵات شانا مۆرەی نەرد |
| بەڵام گیانەکەم حەیفەن پەرێ تۆ | بێشەرتیت بەی تەور نە عام مەشهوور بۆ |
| من بیم خڕیدار کاڵای باڵاکەت | من بیم وە سەرگەرد گەردی پاڵاکەت |
| باعیسی گەرمیی بازاڕت من بیم | جەلای ئایینەی ڕوخسارت من بیم |
| من سکەم وە نام مەحبووبیت لێدا | من ڕەواجم دا وە شار و دێدا |
| ئاخر پەی ئەغیار جە من ویەردی | ئای بێ بەڵا بی، ئانە چێش کەردی؟ |
| مسپارووت وە سۆز هەناسانی سەرد | وە جۆش و خرۆش دڵەی پڕ جە دەرد |
| تەپ و دووی دووکەڵ هەناسەت بەرز بۆ | ناڵەت چون ناڵەم جە هەزار تەرز بۆ |
| هەر شەو سەیلی هەرس وە ڕووی ڕوخساردا | تۆف تۆفانش بۆ وە هەر دیاردا |
| خەدەنگی چلچەنگ شۆت وە جگەردا | پەنجەی بەدبەختیت بدەی وە سەردا |
| تا بەڵ نەو سەردەم بەیۆ وە یادت | رەنجی بێسامان بەردەی فەرهادت |
مەرگت دێوەلوول خەمان دێونان
[edit]| مەرگت دێوەلوول خەمان دێونان | بونیادی خەرمان عیرفان شێونان |
| جە دیدە و دەماخ، جە گۆش و گەردەن | دووریت نمەز کام زامدارتەر کەردەن |
| دیدە پەی ڕوخسار خورشید وارەکەت | یا دەماخ پەی بۆی عەنبەر بارەکەت |
| گۆش پەی شنۆی ڕاز ڕێزەی شەکەر ڕێز | یا گەردەن پەی بەند حەڵقەی زوڵفی دێز |
| خێڵخانەی مەینەت یەند ئاما و شییەن | وە سەفحەی دڵدا سۆهان ساو بییەن |
| هیچ بەند نمەبۆ پای بەڵاش پێوە | وەرنە هەی شاباز شۆخی شەم شێوە |
| جە کۆ مەعدوومی ئەو تاقەت دارۆ | ساتێ وە بێ دین باڵات بویارۆ |
| قەزا وە سەد تەرز بەڵا باریشەن | دڵ هەم هەر دەمێ تەرزێ زاریشەن |
| چێش بی، هامدەردان دەروون جە خەم کەیل؟ | ئەو باڵا و چیهرە و خاڵ و زوڵفی لەیل |
| تۆمەی سەروی گوڵ وەنەوشە و سونبوڵ | شاناش باخەوان ئەجەل وە تۆی گڵ |
| تا دیسان ئەر قەیس وە مودارا بۆ | نە کام وەهارا چەمەن ئارا بۆ |
من خەریکی ئێش زامی جیایی
[edit]| من خەریکی ئێش زامی جیایی | نیشتەی گۆشەی تار مزگیی تەنیایی |
| گا مەشغووڵی زام، گا خەریکی دەرد | گا ڕەفێقی خەم، گا هەناسەی سەرد |
| گا سەر مەکەرۆ هوون نە چەمەی چەم | گاگا مەویەرۆ سێڵاو نە دیدەم |
| گا زامی ناسۆر هیجران مدۆ چڵ | گا یاوۆ وە عەرش ئاهـ و ناڵەی دڵ |
| گا نێشی دووری مدۆم ژاری مار | گا تیری فیراق مەکەرۆم لەتار |
| نە هاوزوانێ دڵداریم کەرۆ | نە هاوقەتارێ دەسباریم دەرۆ |
| نە حەکیمێوەن کەرۆ دەوای دەرد | نە تەبیبێوەن جە دڵ لادۆ دەرد |
| سا ئیسە ساقی جەمین جامی جەم | وادەی ئاماتەن وە بانی دیدەم |
| دەورێ دەر وە جام بادەی پڕ جە مەیل | بەڵ دەروون جە مەیل باڵات ببۆ کەیل |
| جە ماسیوای تۆ فارغ بۆ حاڵم | بەڵ نەدۆم ئازار شوومی خەیاڵم |
| یەک دڵ بوو چەنی عەشقی دیدارت | گیان کەروو فیدای دیدەی خومارت |
موبارەکت بۆ بەزمی نەو وە خەیر
[edit]| موبارەکت بۆ بەزمی نەو وە خەیر | توخوا تەنخوای من خاسخاس بکەر سەیر |
| سێر کەر تەماشای ئەو جەمین جامان | وە خوسووس ئازیز شای نەونەمامان |
| وەختی ئامۆشۆی ئاما و لواشەن | تەرزەکەی وە بەرز دەورەی سەماشەن |
| گرمەی نقارە و لرفەی شەرواڵان | خشپەی پاموورە و زرنگەی خرخاڵان |
| چریکەی سڕنا و پریکەی خەندە | پەشێوی زوڵفان ڕیشەی دڵ کەندە |
| ئیشارەی وە ناز لەب خەندەی وە نەرم | نمانای خاڵان نە تۆی پەردەی شەرم |
| سەرچۆپی وە ناز قۆڵ هوردای دەسماڵ | بریقەی شیشە و لەرەی لیمۆی کاڵ |
| ورشەی ستارە نەو زوڵفی بووم زەڕ | چون قەوسوقەزەح گرتەن دەوری وەر |
| جەو بەزمی شیرین منیش کەر وە یاد | بەزمتان جەم بۆ دایم وە دڵشاد |
| من وێم زووم زانان تاڵەم پەشێوەن | رەفێقم مەینەت، ئەنیسم دێوەن |
| خودا وە تۆش دان سەیری نەمامان | وە من ڕەنگ زەردی و ناڵەی بێسامان |
منارە سەدای سەڵاش سەد تەرزەن
[edit]| منارە، سەدای سەڵاش سەد تەرزەن | مزگی، جە شادی دەماخش بەرزەن |
| مەی نە خوم چون من نە خەم ئەسیرەن | مەیخانە سەفاش خەیلێ دڵگیرەن |
| لوولەی تەراویح وەشوەش مدۆ دەنگ | بێئاهەنگەن تار تەموورەی ئاهەنەگ |
| مەرحەبای لیباس تاعەت پۆشانەن | ئەلوەدای کاسکاس بادە نۆشانەن |
| ساقی، سا سەد جار وە نازت نازوو | هوردەر وە گوڵبانگ سەدای وَامْتازُوا |
| توڕڕەت نە ڕووی خاڵ جەبین سەراوێز | پیاڵەت چون جام «کەچ دار و مەرێز» |
| ستارەت نە شەو توڕڕەی قەترانی | هوەیدا و پەنهان شەمس پێشانی |
| هیلال نە پای شەو نەسیم بۆی نافدا | بنمان نەو شەفەق بادەکەی سافدا |
| هەی هیلال، هەی عید، خێزۆ جە یاران | وە ڕەغمی گرۆی پەرهێزگاران |
| شادی دەر وە دڵ لای مەیخاراندا | خەفەت دەر وە جەرگ ڕۆزەداراندا |
مەیلت ئارەزووی ئەغیار کەردەبێ
[edit]| مەیلت ئارەزووی ئەغیار کەردەبێ | چێش خامەکەت نام مەعدووم بەردەبێ |
| بێمنەت جە مەیل ئامای نامەتم | مەمنوونی جە وەفای ڕەشحەی خامەتم |
| پەرسابێت چۆنی؟ وێت غەڵەت کەردەن | مەر نمەزانی دووریت چ دەردەن |
| گەرمیی بڵێسەی دەروونی دەماخ | دێوەلوولی ئاخ دڵەی پڕ جە داخ |
| ئەو بەرد نم نە چەم دیدەی پڕ جە دەرد | ئێد ماڵا ڕووی حەرف خەیاڵی بێگەرد |
| نە قەترەی ئەسرین مەندەن نە چەمدا | نە نوختە نە حەرف ئینشای ماتەمدا |
| عەرزە شاهیدەن خاس بدیە پێشدا | حەرفی نوختەدار نەمەندەن تێشدا |
مامۆسای سەر ئێڵ شیرین کەلامان
[edit]| مامۆسای سەر ئێڵ شیرین کەلامان | تەشریفی خەیرت باوەر وە لامان |
| نە شنۆی بەدکار، نە بۆی بەدوازەن | وەحشییان هەمراز، تەیران دەم سازەن |
| شەتاوان چون سەیل دیدەمەن جاری | پێچ مدان چەنی زامانی کاری |
| تۆ نە سەرگوزەشت سزای دەردی لەیل | من نە حیکایەت ئازیزی بێمەیل |
| ساتێ پەی وێما بنیشمێ وە شاد | بەو ڕازانەوە خەم بدەین وە باد |
| تا فەڵەک دیسان نەی ڕاگوزەردا | بوینمێ چێشش ها نە ژێر سەردا |
مامۆستای شیرین شۆخی دیدە مەست
[edit]| مامۆستای شیرین، شۆخی دیدە مەست | جە مەکتەبخانەی مەدرەسەی ئەلەست |
| دیدەش مەکتەبی قەدەر سزادا | نیمنیگاش تالیم تفڵی قەزادا |
| سەرنووکی موژەش مەکەردش تەقریر | راستی پەی تیر تەدبیر تەقدیر |
| تۆ پەی تەعلیمش نە ڕای جەختەنی | ئەڵبەت یا سەرسەخت یا بەدبەختەنی |
مەجنوونەکەی وێڵ شەیدای باڵای تۆ
[edit]| مەجنوونەکەی وێڵ شەیدای باڵای تۆ | سەلام کیانا وە خاکی پای تۆ |
| وێش جە تاوی دەرد باری خەمان بەرد | جادەی مەینەت گرت، وێڵبی هەرد ئەو هەرد |
| دڵ ئەمیرشەن جە لات ئەسیرەن | چون تاوانکاران بەندی زنجیرەن |
| ئامان سەد ئامان خاس نیگاش دارە | وەرنە ئاروفتەن زوو مبۆ پارە |
مەنزڵگەی دیدەم ئاوپاشی کەردەن
[edit]| مەنزڵگەی دیدەم ئاوپاشی کەردەن | چەشمەندازی بەرز بێتۆز و گەردەن |
| شێوەت با بەیۆ ئەر مەیلش بارۆ | بەڵام بویەرۆ ئەر بەد بویارۆ |
من کە دڵ دایم نە واوەیلمەن
[edit]| من کە دڵ دایم نە واوەیلمەن | غەرقی موتاڵای خاڵی لەیلمەن |
| چ باکی تانەی تەوەنتاومەن | شەوقی موتاڵای ڕووی کتاومەن؟! |