دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی/تاکە شیعر

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
←
چوارینەکان
دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی (1891)
by شێخ ڕەزای‌ تاڵەبانی
تاکە شیعر
تورکی
→
310787دیوانی شێخ ڕەزای تاڵەبانی — تاکە شیعر1891شێخ ڕەزای‌ تاڵەبانی

1

[edit]
ماری ڕەشە خنکاوە لە گێژاوی خەلادا کێرمە لە قنگی کاکە حەمەی حاجی مەلادا

2

[edit]
لە بۆ مەغبووری و لێڵی دو سێ تێڵام لە زێ وەردا وەکوو شەخسێ کە چەند کێری لە سەرچەشمەی قوزێ وەردا

3

[edit]
ئەحمەقم نەمکرد هەتا ڕیشم نەبوو گانێ بدەم مستەفا بەگ چاکی کرد تا ڕیشی هات هەر گانی دا

4

[edit]
یەهوودی بەچچەیێکم گرت و لێم برد و تیا خووسا کە تێم نا چاوی نووسا بانگی کرد یا حەزرەتی مووسا

5

[edit]
هەر لە دەنگی کەڕەنا و شەیپووری جەنگیزخان ئەکا وردە ئاهەنگی پیاوی پیر کە وەختێ گان ئەکا

6

[edit]
عومرم گەیشتە هەشتا کێرم بەکارە هێشتا تەسدیقی گەر نەفەرمووی هەستم بەرم بە ڕەشتا

7

[edit]
مەیلی ئەشعارم هەیە، تیغی زبانم موو دەکا هەرکەسێ جارێ کە بیگێم پڕ بەشارێ گوو دەکا

8

[edit]
کافی کلک و کافی کوون و کافی کەر تێکەڵ کرا ئیسم و ناو و شۆرەتی کەرکووکی لێ تێکەڵ کرا

9

[edit]
دانەی دەمت نەماوە و لە گەف ناکەوی هێشتا پیرەکەری چەنە باز ئەڵێم بکەم بە لەشتا

10

[edit]
«کووپە» هەیئەت، ڕوو «قەرە»، «سینەک» سفەت «دینار» پەرست «ئەسکەمل» مل، مەشرەب «ئوغڵان» کاری «پاپاز»ی دەکا

11

[edit]
پێم مەڵێن ئەم دوو ژنەت بۆچییە تۆ شێخ ڕەزا شوکری بۆ تەسک و تروسکی و جەمیل بۆ زگ و زا

12

[edit]
کێ دیویەتی شێخ عەلی! ماڵی خەزوور بۆ زاوا تۆ لە کوێ تەکیە لە کوێ بزنەگەڕی مەزناوا

13

[edit]
سێ ئیسم هەن بێ موسەمما هە روەکوو ئابی بەقا تەیری عەنقا، شاری جابوڵقا، پڵاوی خانەقا

14

[edit]
دەماری مردووە کێرم لە ماری مردوو ئەکا لە ساق و ساعیدی میهتەر نەسیمی جادوو ئەکا

15

[edit]
داخیلی فەوجە لەسەر قنگ کێر بە گون دەعوا دەکا نانی کون ماسی دەخوات و پاسی جرتاوا دەکا

16

[edit]
چونکە شاعیر زۆر بووە لەم عەسرەدا بووەتە حەشری نێرەکەر لەم حوجرەدا

17

[edit]
شێخ ستار ئێمەی بەزاند وا بۆ مەلای گون سەنگەلا دینی پێغەمبەر بەئاشکار خۆشە یا من یا مەلا

18

[edit]
کەلیماتی حیکمەت ئامێز لە جەنابی شێخ ڕەزاوە بە عەجایبی مەزانن کلکی تیایا ڕزاوە

19

[edit]
بەسە بۆ دەفعی ئەعدا چاوەکەم قەڵغانی سیمینت هەزار مارتین بەقوربانی تفەنگی لوولە چەرمینت

20

[edit]
ئەسپەکەت دەرکرد لە دەستم وای درێغ بۆ ئەسپەکوێت سنگەکەی ماوە کەریم خان پێم بڵێ بیکوتمە کوێت

21

[edit]
کێر ئەگەر مەیلی کونی کرد، سەرەکەی بگرە لە مشت همه‌ جا خانه‌ی عشق است چه مسجد چه‌ کنشت

22

[edit]
خورووی نامرێ بە شیشی من تڵیشی ناوگەڵی داکت بڵێم چی سەد هەزار لەعنەت لە خۆت و شیری ناپاکت

23

[edit]
گەرچی میرانی خدر بەگ موددەتێ قورعەی نەدا پار لە خۆشناو قورعەیان کێشا و گەلێکیان پێوەکرد

24

[edit]
حەیدەری کەڕڕاڕە یاخۆ خالیدی ئیبنی وەلید ڕۆستەمێکە ڕۆژی دەعوا بەینی بەینەڵڵا حەمید

25

[edit]
وەختێ ناجی ڕووت کرا وەک شێری نەڕ جەنگی دەکرد گاهـ گاهێکیش لە ترسان وردە ئاهەنگی دەکرد

26

[edit]
قوربانی پەلی بم کە پولی هەمپەلی پەل کرد خۆی و سەگەکەی هەردوو بەجارێ شەق و شەل کرد

27

[edit]
ئەم قنگە زلە حیزە کە موسەمما بە ڕەشیدە بیگرە لە ڕەشی نێ لە ڕەشی بە لە ڕەشی دە

28

[edit]
چایەکەی مامە غەفوورم زەردە وەک میزی نەخۆش ئیحتیاج ناکا بە ئاگر هەر بەدوو تڕ دێتە جۆش

29

[edit]
سەد ساڵە ڕەنج ئەدەی و هێشتا ڕووتتری لە سڵق کێرێکی سیس و دوو گونی چرچ و قنگێکی فڵق

30

[edit]
هەر مەتاعێ کە تەڵەب کەی لە سولەیمانیدا هەیە ئیللا کوزی بیکر و کونی ناموستەعمەل

31

[edit]
بەم جووتە گونە کە دەڵێی عەنتەری نێرم لێم لادە نەوەک بتخەمە بەر حەملەیی کێرم

32

[edit]
بەغەیرەز میهری تۆ گەر بێ لە دڵما زڕەی زنجیری زاڵم بێ لە ملما

33

[edit]
سەر پەتی، خۆی لێ پەتی کرد تا مووانی نایە سەر قوڵەڕەش هێندەی گوشی تا ئاوی لێ هێنایە دەر

34

[edit]
تڕی ئەولادی ئەم عەسرە بە کێرم کە من مردم مەگەر گوو بکەن بەخێرم

35

[edit]
موددەتێکە نێربازی و ئێستە مەیلی مێ دەکەم ئارەزووی گانی کچێکی کوز پڕی دەرپێ دەکەم

36

[edit]
موخالەفەم نییە من ساعەتێکی میقاتم غولامی حەلقە بگۆشی ڕەسوولی ساداتم

37

[edit]
ئەم قەحبە، فەلەک لە داخی مردم موحتاجی ڕەشی ڕەشیدی کردم

38

[edit]
گەلێ سمتی سپیم دەس کەوت و نەمتوانی پیاکێشم درێغ بۆ تەمتوراقیی کێرەکەی چەند ساڵ لەمەوپێشم

39

[edit]
هەر بە تەعریف و کینایەت لە بنی سنگت بەم بەگ ئەفەندی بە سەراحەت لە کونی قنگت بەم

40

[edit]
نەجابەت کەی لە تۆدایە لە دوو چاڵی چەتیوت بەم حەمەی تووڵینە بەم تووڵە لە تووڵینەی هەتیوت بەم

41

[edit]
ئەسبابی تەرەب زیر و بەمە ئەی بەگی جافان بەزمێ بگرین چاکە لە من زیر و لە تۆ بەم

42

[edit]
پیر بووە ناجی ئەفەندی، بووە پشتی بە کەمان چرچ و ژاکاو و مولەووەس وەکوو کێری پاش گان

43

[edit]
وام نەزانی ئێوە ساداتن مەعاشتان نابڕن داخی داخانم جەباری خۆ لە ئێوەشیان بڕی

44

[edit]
تۆ هەتە تیغی دەبان و من هەمە تیغی زبان فەرقی ئەم دوو تیغە هەروەک ئاسمان و ڕێسمان

45

[edit]
گەر نەکا مەخموور ئەفەندی تەرکی تریاکی لەعین فێری سێ نەزمی دەکا پژمین و کۆکین و تڕین

46

[edit]
بە قوزێکی ڕەش و قنگێکی پەلید و گوویین خۆی لەمن کردووە یایە بە هەناری شیرین

47

[edit]
هەمەوەند لەشکری ڕۆم و عەجەمی داوە بەگان بەری حەملەی دەگرێ لەشکری گاوان و شوان

48

[edit]
دوو جانەوەر لە ئەسلی جانی ئیبنی جان «ئەمین» حاجی کەریم و «ئەمین» بابە جان

49

[edit]
ڕەفیقم بوو جوانێکی «جوانڕو» کە چوو «ماڵیم بەسەر خۆما جوانڕو»

50

[edit]
ئەی «مەلا»ی مل زەعیفی «خورماتو» «نه‌عره‌ای برکش ای خرما تو»

51

[edit]
لازمە بۆ شێخ سبەینان گورگەخەو تا بڵێن شێخ عابیدە نانوێ بە شەو

52

[edit]
نان و دۆشاو بوو بە یاپراغ و پڵاو بووی بەگەورەی ئەهلی «نۆدێ» کاکە لاو

53

[edit]
سولەیمانی هەتانە ناوی نابەم وەک کونی بێچوو

وەکوو داینیێ لەسەر بەرگی شەقاییق جێ سمی ئاهوو

54

[edit]
شێخ عەلی مەحبووبمە و بیناییی هەردوو چاومە بێ قەیی بێ، بۆ تەبەڕووک تاقە جارێ گاومە

55

[edit]
قامەتی بێ شک نەمامی عەرعەرە، یا سەوسەنە دەک فیدای ناز و گریشمەت بم پەریزادەی سنە

56

[edit]
کەنێکەی فەقێ قادر چ ڕەعنا و زەریفە بە تاپۆ هی حەمیدە، تەسەڕڕوفی لەتیفە

57

[edit]
تۆ بە تیری عەشقی شۆخی جەرگی پێکاوت هەیە ناوزگت مەجرووحە بۆیە زەردەلیکاوت هەیە

58

[edit]
ئیددیعای «عیلم» و ئەم سەر و سەکوتە سیکتری کەن، کە هەر بەشی سووکتە

59

[edit]
لووتی وەک مەمکە کەنوو، چاوی دەڵێی کوندەبوو بەدفەساڵی وەکوو نووری نە دەبێت و نە بووە

60

[edit]
هەرکەسێ ئەسڵ و میزاجی فیتنەیی و بەدگۆیییە دەستی حیزیشی هەبێ ئەمجا بە تەحقیق کۆیییە

61

[edit]
ژن یەکێ بوو من هەر ئەمگوت ئاخ لە دەس ئەم جادووە بۆ چ قوڕی عالەم بەسەر خۆمدا نەکەم ئەمجا دووە

62

[edit]
کاکە قادرە بۆزە دەستی شکاندم بە گۆزە

63

[edit]
لە ترسی ئافرەتاکانی ئەمێستە واقی وڕە حسێن ئەفەندیی دوکتۆر ئەڵیێ مریشکی کڕە

64

[edit]
شێخ حەمید گەرچی قەبیلەی ئێمەیە ئەحمەد ئاغای یەعقووب ئۆغڵیی ئێمەیە

65

[edit]
لەسەر شاهـ و گەدا ئەم فیعلە فەرزە کەسێ ئەلفێکی بێ بینێ لە هەمزە

66

[edit]
ئاخ لە دەس شۆربای سڵێمان چاوەش و قاوەی بلە ئەو دەڵێی ئاوی گەڕاوە، ئەم دەڵێی نەوتی گلە

67

[edit]
هەتیوی لووس بێ تووکم لە عومری خۆم گەلێ گاوە لە سەمتی سمتی حەممادیم نەبرد ئەم حەسرەتەم ماوە

68

[edit]
گیر نەبوو دەستم لەبەر لووسی بە سمتی خڕتەوە زۆر نەمابوو گەردنم بشکێ بە گون خۆم گرتەوە

69

[edit]
چاوی عیبرەت دانەوێنن هەر لە سورقاوشانەوە ئاوی سووری ئێمەیە ئەڕژێتە ناو زێتانەوە

70

[edit]
کوڕەکەی قوتبە کە پشتی ملی دوو گەز پانە جلەکەی لێی بە شکم من جلە یا کورتانە

71

[edit]
گەر لە نامووست ئەترسی های وە تەنگی تنتەوە وەختی بۆ تەکیە ئەچی دەس بگرە پشتی قنگتەوە

72

[edit]
چەند هەتیو خۆی تاس و لووس دا چوون بە پیری شێخەوە کاشکی موویێ بووایەم من بەکیری شێخەوە

73

[edit]
بۆ کەرێ ئیعلانی حەربی کرد لەگەڵمان شێخ حەسەن سەیری کەن یاران چ گوبەندێکی گێڕا ئەم کەرە

74

[edit]
من نە نانم خواردووە ئەمڕۆ، نە گانم کردووە وەک ژنی سەر کاسە یاران بۆچی ژانم کردووە

75

[edit]
شێخ عەلی! ئەتواری باوکت تێک مەدە «قل هو الرحمن آمنا بە»

76

[edit]
عەشرەت ئازاش بێ کە نامووسی نەبێ بێ هوودەیە عەشرەتی بێ غیرەت ئەمڕۆ عەشرەتی داوودەیە

77

[edit]
ئاشی سمتی تۆ بە ئاوی کێری ئێمە ناگەڕێ ئاش بەتاڵی بۆ بکە گەر تاقەتی دانت هەیە

78

[edit]
ماڵی مفتی لەم بەرە مەعلوومە قازییش لەوبەرە من فەقیرم، کێ دەزانێ لەم بەرم یا لەو بەرم

79

[edit]
هەتیوی خوبڕوو مەحبووبی سادە کە دەستت کەوت سواری بە و پیادە

80

[edit]
حەرامزادە و داکی خۆگێ لە بەرتەکیە زۆرە خلەو بلە و فشەگاڵتە و عەزە دەم بۆرە

81

[edit]
بە مارف بەگ بڵێن قەتعی مەعاشی من نەکا چاکە زمانی من لە بۆ ئەعدا وەکوو مارێکی زوححاکە

82

[edit]
قازی ڕەئیسی ئەووەڵ تۆش موددەعیی عوموومی ئەم کارە چۆن سەر ئەگرێ لەعنەت لە بابی ڕۆمی

83

[edit]
خانەقاهـ تەوبە لە سەید ئەحمەد و نان و خوانی لە تەعامی شەلەم و بامیە و باینجانی

84

[edit]
مەکەن باوەڕ بەقەولی داکی خۆگێکانی کەرکووکی ئەگەر خەڵتێ بکەن وا بزانە گا قۆڕانی کەر کۆکی

85

[edit]
دوێنێ قەترەیێ خوێن بوویت و ئەمڕۆکە کەفێ خاکی بەنی ئادەم! کەری، گەر کەر نەبی بۆ چ هێندە بێ باکی

86

[edit]
لە سوورەی سەرخڕم ئاگر دەباری کوتامە ژێرگونی ئاغای جەباری

87

[edit]
لە سایەی دەهری دوونپەروەر ئەمێستە لەک لەک ئەدوێ بە کۆڵێ کلکەوە ڕێوی لەگەڵ کەوڵی دەڵەک ئەدوێ

88

[edit]
کە تەشریفی شەریفی هات ئەمین فەیزی بە میوانی لە عوهدەی شوکری دەرناچم، مەگەر خۆم کەم بە قوربانی

89

[edit]
من داکی هەزاری وەکوو تۆم گاوە بە فەردێ نەتبیستووە زەربولمەسەلە «سەد قەل و بەردێ»

80

[edit]
ئەگەر حەملە بکەی مەدحت دەکەم من جەزای قەولی درۆ با هەر درۆ بێ

91

[edit]
مەگەر وەختێ مرادی من بە جێ بێ زرنگەی پاوەنەی زیوی خەجێ بێ
بەڵێ فەیزی «لەجێ» بێت و «لەچێ» بێ

92

[edit]
وەها مەشهوور بووە بەینەلئەهالی هەتیوی تەکیەکەی خۆمانە والی

93

[edit]
ساغ لە دنیادا نەماوە گەر قسەی ساغت دەوێ بێ هەزارت پێ نیشان دەم گەر قورمساغت دەوێ

94

[edit]
یەکتری دەعوەت ئەکەن ئەهلی دیانەت بە قوزی کوڕی مفتی بە قنگی خانمی دایکی بە قوزی

95

[edit]
خواستم لە کوڕی حاجی بەکر کۆنە دوکانێ بۆ تەجرەبە نەیدایە من و دای بە دیانێ

96

[edit]
عومەرم دی، عومەری پێشووتریش گەر وابێ گەردنی شیعە دووسەد دەفعە لە سەب ئازابێ

97

[edit]
ڕەگی کێر ها لە گونا هەر گونە ئەیبزوێنێ مەسەلی کۆنە سەگ ئێسقان بەکەلک ئەشکێنێ

98

[edit]
موسوڵمانان، موسوڵمانان، موسوڵمانی، موسوڵمانی هەتیوێکم ئەوێ خەڵکی سولەیمانی، سولەیمانی

99

[edit]
سەیری کە زبل ئەسلی گووە گول ئەروێنی باوکی وەک ئەمینە بۆقە کوڕی وەک عەبەکە دینی

100

[edit]
هەمین نانەوا و خەجێ ئاشپەز بی یایە لەگەڵمان با بەغەرەز بی

101

[edit]
گەر بێت و بە سەد دەریا بیشۆیەوە شێخ باقی پاک نابێتەوە هێشتا پڕ گووی سەگە لوولاقی

102

[edit]
بەتییەی بەسرەیی و مێزەری هیندیی من و تۆ وەکوو ڕەخت و شەقەبەندە کە لە گاجووتی بدەی

103

[edit]
ئاوازی تڕی، بۆنی تسی حەمزە حیماری ئافاقی هەموو گرتووە وەک هەوری بەهاری

104

[edit]
در جهان هر که‌ میشود بابی مەترەقی کەر بە مەقعەدی بابی

105

[edit]
حەیزی کوزی حیز و دزی فەیرووزە گوواوی مەعجوونی خەنە و وەسمەیە بۆ ڕیشی زەهاوی

106

[edit]
بەجێ ما کاکە جاف خۆی و کڵاوی دەردی کرد، ئافەرین خدری گڵاوی

107

[edit]
سەرداری لەشکر ئەگەر باوەل بێ کێرم بە قنگی دەسا با وەل بێ

108

[edit]
چەرمی ڕووی هێند قایمە شمشێری میسری نایبڕێ گەر بە کەوشی کەی دەمێنێ تا قیامەت نایدڕێ

109

[edit]
ڕەئیی ئەو باعیسی تەنزیمی ئومووراتە بەڵێ بۆ کورەی عالەمی ئیمکان بووەتە قوتبی مەدار

110

[edit]
نه‌ تو هر پیش مریدان چو شکر شیرینی بە خدا ای پسر شیخ تو هر جا شکری

111

[edit]
کەبابی گۆشتی بزن، فاکیهەی بەری خڕنووک لەمن بپرسە سەفای شارە حیزەکەی کەرکووک

112

[edit]
هەر لە تۆم بیستووە ئەی کوێری لە یەزدان عاسی زیکر و تەهلیلە بەخورشیدی و ئەڵڵاوەیسی

113

[edit]
موخبیر خەبەری داوە لە سەر موفتییی کۆیێ حەسرەت کەشی شیری سەگە بۆ کەوچکە دۆیێ

114

[edit]
با جەردە بیبا کەوڵەکەی تاجی بەهار هات جلی پێ ناوێ تاجی

115

[edit]
بەسە بۆ دەفعی ئەعدا چاوەکەم قەڵغانی سیمینت هەزار مارتین بەقوربانی تفەنگی لوولە چەرمینت

116

[edit]
بە سەگم وت عەجەبە خزمتە حوسنی پاشا تووڕە بوو کلکی لەقاند و گوتی حاشا حاشا

117

[edit]
گەرچی من سەگم ئەمما بەخودا خۆم دەکوژم ناوی من بێنی لەگەڵ ئیسمی خەبیسی پاشا

118

[edit]
ولدت جمیلاً أمّە من دبرها فلذا نری في وجهە أثر الخرا

119

[edit]
تا بەکەی بێ دەنگ ببم، تاکەی بکەم زەبتی زەبان حەیفە گەر هەجوت نەکەم قائیممەقامی بازیان

120

[edit]
بەسە ئەم شیعرە لە وەسفی حەسەنەی ئەهلی بەیان سەگە نێریان لە دووە، دێڵەبەبان، جوملە بەبان

121

[edit]
وەسمان حەبەش و حەمە شین و ئەحمەدی حاجی دەم دەم دەوەڕن وەک سەگ و توولە و تانجی
Retrieved from "https://wikisource.org/w/index.php?title=دیوانی_شێخ_ڕەزای_تاڵەبانی/تاکە_شیعر&oldid=953036"