Ылын ԁа матын

by Осипов Иван Александрович

Тӧвбыԁ чеԉаԃ чукӧртісны ԍӧм. Кӧсјісны тулыснас колана тор ԋӧбны. Воіс тулыс. Унҗыкыс шуісны: ԋӧбны футбоԉнӧј мач, ԁа ыҗыԁҗыкӧс.

— Сӧмын кыԇі сіјӧс ԋӧбан? — шуӧ ӧԏі ԃеԏіна. — Міјан ԍіктса лавкаын футбол мачјас абуӧԍ. Вот еԍкӧ Сыктывкарӧ-кӧ ветлыны, ԁа зев ылын.

Венԅыны кутісны чеԉаԃ:

— Оз поԅ Сыктывкарӧ ветлыны. Чукӧртім — чукӧртім ԍӧмсӧ, Сыктывкарӧ мунігӧн туј вылӧ ставсӧ віԇам-ԁај.

Ставныс кутісны ызгыны. Ԁруг Ваԋӧ лептіс кісӧ ԁа завоԃітіс віԍтавны:

— Чӧвлӧ, чеԉаԃ! Сыктывкарӧԇ јона ылын, а пошта куԁјӧԇ — матын. Гіжам открытка Комі Ізԁаԏеԉствоса кԋіжнӧј магаԅінӧ, меԁым ыстасны міјанлы мач.

— Збыԉыԍ, — горӧԁісны чеԉаԃ, — сіԇі-вӧчам!

Зев ӧԁјӧ гіжісны открытка Комі Ізԁаԏеԉствоса кԋіжнӧј магаԅінӧ: „Ыстӧј футболӧн ворсан ыҗыԁ мач. Ԍӧмсӧ ыстам локтӧм бӧрас“.

Котӧртіс ӧԏі ныв, Тамара, ԁа чӧвтіс открытка пошта куԁјӧ.

— Ӧні, — шуӧны чеԉаԃ, — понԁам віԁчыԍны мач. Меԁым сӧмын піԍмӧным ез вош-а.

Пошта куԁјын открытка ез зев ԁыр кујлы. Локтіс мешӧка поштаԉԉон, кыскаліс јащікԍыс став піԍмӧсӧ ԁа муніс воԇлаԋ. Кыщовтіс ԇоԋнас ԍіктсӧ, — чукӧртіс пошта куԁјасыԍ піԍмӧјас. Бӧрԏінас чукӧрміс сумка тыр, боԍтіс пеԉпом вылас ԁа муніс пошта вылӧ.

Пошта вылын кіԍтіс мешӧкԍыс піԍмӧјассӧ пызан вылӧ. Бура ыҗыԁ чукӧр лоі. Піԍмӧјассӧ упакујталісны кучік сумкаӧ ԁа печаталісны. Піԍмӧ тыра сумкасӧ пуктісны ԏеԉегаӧ ԁа летчӧԁісны прістаԋӧ. А прістаԋ ԁорын парокоԁ віԁчыԍӧ.

Горӧԁіс парокоԁ, сеԍԍа вӧрԅіс. Муніс чеԉаԃјаслӧн открытка Сыктывкарӧ.

Парокоԁ воіс Сыктывкарӧ асыввоԇын. Прістаԋ ԁорын сулаліс грузӧвӧј автомобіԉ. Паракоԁԍаԋ посылкасӧ петкӧԁісны прістаԋӧ ԁа пуктісны грузовӧј автомобіԉӧ. Грузовік рікӧстіс ԁа, біԋӧв моз, лебыштіс пошта ԁорӧԇ.

Пошта јукӧԁын ԍеталісны піԍмӧјассӧ поштаԉԉонјаслы. Поштаԉԉонјас сӧвталісны піԍмӧјас сумкајасӧ ԁа мунісны кар вылӧ.

Пыріс поштаԉԉон Комі Ізԁаԏеԉствоса магаԅінӧ, пуктіс открыткајас стојка вылӧ ԁа шуіс:

— Со, боԍтӧј!

Кԋіжнӧј магаԅінын јуралыԍ боԍтіс открытка, лыԃԃіс ԁа шуіс:

— Со, ԍіктԍаԋ чеԉаԃ футбол мач кӧрӧмаӧԍ. Боԍтӧј есіјӧ җаҗԍыс мачсӧ ԁа ԍујӧј јащікӧ. Колӧ талун-жӧ ыстыны, најӧ-ӧԁ кӧнкӧ јона-ԋін віԁчыԍӧны.

А чеԉаԃ збыԉыԍ јона віԁчыԍӧны. Мач јылыԍ ԍорԋітӧны: „меԁ еԍкӧн ӧԁјӧнҗык воас!“

• * *

Зев ӧԁјӧ бӧрԁіг тырјі пыріс ԃеԏіна, кӧнікӧ тајӧ каԁас зев ԁыр ветлӧԁліс, важӧн-ԋін чеԉаԃ ез аԁԇывлыны.

— Те-нӧ мыј бӧрԁан? — јуалісны сылыԍ чеԉаԃ.

Футболӧн ворсім ԁа, со, кокӧс ԁојԁі. Ԇоԋ тӧлыԍ гортыԍ ег петавлы. Ԋекор сеԍԍа ог кут ворсны футболӧн.

— А мі ӧні-на Сыктывкарыԍ корім футбол...

— Ԉок тор вӧчӧмныԁ. Ԁугӧԁӧј бӧр, ен-на-кӧ ԍормӧј!

— Кыԇі ԁугӧԁан? Мі-ԋін піԍмӧ ыстім.

— Мыј-нӧ ті ԍорԋітанныԁ? Віԇӧԁлӧј менам кок вылӧ, став кучікыс куԉԍӧма ԁа потлаԍӧма. Ставыс тајӧ мач вӧсна. Ті ставныԁ лоанныԁ коктӧмӧԍ, јортјас. Выпішітінныԁ-кӧ выԉ барабан, бурҗык лоі. Міјан, со, важным зев-ԋін омӧԉа брунгӧ.

— Тајӧ-тӧ збыԉ сіԇі, — шуӧны чеԉаԃ. — Выԉ барабан — буртор. Сӧмын кыԇі ӧні коран. Зев-ӧԁ ылын Сыктывкарӧԇ.

— Ылын-ԁа матын, — шуӧ Ваԋӧ. — Котӧртлам пошта-вылӧ, кучкам ԏеԉеграмма Кԋіжнӧј магаԅінӧ: „Мач оз ков, колӧ барабан“. Со і ставыс.

Котӧртісны чеԉаԃ пошта вылӧ ԁа јуалісны:

— Поԅӧ ԏеԉеграмма кучкыны Сыктывкарӧ.

— Мыјла-нӧ оз поԅ. Поԅӧ. Аԁрессӧ тӧԁанныԁ.

— Тӧԁам. Кԋіжнӧј Магаԅін Комі Ԋіга Леԇанінлӧн.

— Гіжӧј. Час мыԍԏі лоӧ сені-ԋін ԏеԉеграммаыԁ.

Гіжісны чеԉаԃ кабала вылӧ: „Сыктывкар, Кԋіжнӧј Магаԅін. Мач оз ков ыстӧј барабан“.

Ԍетісны ԏеԉеграмма, мынтісны квајтымын ур ԁа муналісны гортаныс.

Пырыԍпыр-жӧ боԍтіс ԏеԉеграфіст ԏеԉеграмма, лыԃԃіс ԁа завоԃітіс кывјассӧ аппарат вылын ԉічкавны.

Муніс ԏеԉеграмма сутуга куԅа:

„Мач оз ков. Ыстӧј барабан“.

Сыктывкарын ԏеԉеграф вылын щӧщ-жӧ кутіс тащкӧԁны аппарат.

Локтіс ԏеԉеграфіст, лыԃԃӧ ԉентаыԍ:

„Мач оз ков. Ыстӧј барабан“.

Ԏеԉеграфіст мӧвпыштіс: „Кущӧм-ԋін тајӧ барабанщікјас чужӧмны, ԏеԉеграф пыр корӧны барабан. Ыстіс ԏеԉеграммасӧ разӧԁан јукӧԁӧ. Піԍмӧјас разӧԁыԍ ԍујіс сумкаӧ ԏеԉеграммасӧ, сӧліс велоԍіпеԁ вылӧ ԁа муніс кар куԅа. Муніс Комі Госізԁатса Кԋіжнӧј Магаԅінӧ, сувтӧԁіс велоԍіпеԁсӧ пос воԇӧ ԁа зев ӧԁјӧ пыріс. Ԍетіс ԏеԉеграмма јуралыԍлы.

Лыԃԃіс ԏеԉеграмма јуралыԍлы ԁа горӧԁіс:

— Енӧ ыстӧј мач тыра јащік. Ԏеԉеграмма војіс. Мач пыԃԃі чеԉаԃ корӧны барабан. Мыј накӧԁ лоі, ԋемтор ог гӧгӧрво...

Локтіс чеԉаԃјас ԁінӧ вожатӧј ԁа јуалӧ:

— Но, мыј чеԉаԃӧ, кӧсјыԍԍіныԁ ԋӧбны?

Вочакыв віԇӧны чеԉаԃ:

— Воԇынсӧ мач кӧсјім, а сеԍԍа барабан: важ барабанным омӧԉа торгӧ, став кучікыс-ԋін потлаԍлӧма.

Ԍерӧктіс вожатӧј:

— Со кущӧм історіја... А ме тіјан барабанлы выԉ кучік вајі. — Кыскіс ԅептԍыс выԉ кучік. Чеԉаԃ горӧԁісны уна ногӧн:

— Мыј вӧчны? Заказ Магаԅінӧ вӧчӧма. Мыј ӧні сеԍԍа выпішітны?

Вожатӧј ԁумыштіс ԁа шуіс:

Колӧ тіјанлы раԃіо выпішітны. Ӧні быԁ піоԋер отраԁлӧн-ԋін ем раԃіо сы пыр кылӧ, мыј віԍталӧны Сыктывкарԍаԋ ԁај Мӧскуа і Ԉеԋінграԁыԍ кылӧ.

Чеԉаԃ мӧԁа-мӧԁ выланыс віԇӧԁлісны:

— Мыјла мі воԇҗык егӧј мӧвпыштлӧј таԇі: раԃіоыԍ бур ԋемтор абу... Сӧмын мі ԏеԉеграмма ԍетім Сыктывкарӧ, меԁым ыстасны барабан. Збыԉыԍ-ԋін гашкӧ сіјӧ і локтӧ-ԁа.

— Ԋемтор сіјӧ, — шуӧ вожатӧј. — Поԅӧ-на ԏеԉеграмматӧ вӧтӧԁны ԁај панјыны. Коԁі раԃіо ԁор.

Ставныс ӧтпырјӧн кінысӧ лептісны: „Ставныс раԃіо ԁор“.

Котӧртісны чеԉаԃ ԏеԉепонӧн ԍорԋітны.

— Поԅӧ, — јуалӧны — Сыктывкаркӧԁ ԍорԋітны. Ԋемтор кӧԏ-і ылын ӧԁјӧҗык колӧ јуӧртны.

— Но, вот, — шуӧ вожатӧј. — Звӧԋітӧј веԍкыԁа Комі Ізԁаԏеԉствоса магаԅінӧ. Шуӧ: барабан оз ков ыстӧј раԃіо.

— Коԁкӧԁ кутанныԁ ԍорԋітны? — Јуалӧ ԏеԉефоԋістка.

— Комі Ізԁаԏеԉствоса Кԋіжнӧј Магаԅінкӧԁ.

— Поԅӧ. Пырӧј буԁкаас ԁа боԍтӧј трубкасӧ. Јітам тіјанӧс Сыктывкаркӧԁ.

Пырісны буԁкаӧ чеԉаԃ, ԋеуна венԅыштісны, коԁі кутас ԍорԋітны. Меԁбӧрын шуісны, кутас ԍорԋітны Ваԋ, — сылӧн гӧлӧс јоԍ. Боԍтіс Ваԋ трубка ԁа завоԃітіс кывзыны.

Сыктывкарса Тсентраԉнӧј Стантсіјаыԍ ԏеԉепоԋістка јуалӧ:

— Мыј колӧ?

Віԍталӧ Ваԋ:

— Јітӧј Комі Ізԁаԏеԉствоса Кԋіжнӧј магаԅінкӧԁ.

Ԏеԉеграфістка сӧмын ӧԏі кыв шуіс:

— Ештіс.

Мыјӧн сіјӧ шуіс „ештіс“, Кԋіжнӧј Магаԅінын звӧԋітіс звонок. Локтіс ԏеԉефон ԁорӧ јуалыԍ ԁа јуалӧ:

— Мыј колӧ?

Віԍталӧ Ваԋ:

— Мі тіјанлыԍ корім мач, а сеԍԍа вежім...

— Тӧԁа.

— Корім ыстыны барабан...

— Ԁа, ԁа. Пырыԍ-пыр ыстам.

— Енӧ ыстӧј. Раԃіо щӧктам ыстыны, став прінаԁԉежноԍԏнас.

— Ԏфу, ті, — шуӧ скӧра магаԅінӧн јуралыԍ, — ԁырӧ-нӧ вежлавны мӧԁанныԁ.

— Сеԍԍа огӧ-ԋін.

— Но, лаԁнӧ, пырыԍпыр ыстам раԃіо.

Пыр-жӧ барабан щӧктіс јащікыԍ боԍтны ԁа пуктыны раԃіо. Раԃіо аппарат тыра пӧсылка ыстісны пошта вылӧ. Сетӧні став пӧсылкајассӧ сӧвтісны грузӧвӧј автомобіԉӧ ԁа мӧԁӧԁісны прістаԋӧ. Прістаԋын сулаліс почтовӧј парекоԁ, сетчӧ пыртісны пошта.

Парекоԁ букӧстіс ԁа мӧԁӧԁчіс мунны чеԉаԃ ԁорӧ.

Ԋеԁыр мыԍԏі пошта вылыԍ чеԉаԃлы вајісны јуӧр, налы вылӧ-пӧ воӧма Сыктывкарԍаԋ посылка. Зев ӧԁјӧ котӧртісны чеԉаԃ пошта вылӧ.

Воісны. Петкӧԁлӧны јуӧр. Налы шуӧны:

— Збыԉыԍ ем тіјанлы посылка. Сӧмын ԃеԋга сы вылӧ колӧ мынтыны.

— Ԃеԋга вајім-жӧ.

— Кырымаԍны колӧ.

— Вермам бара.

— Сіԇі-кӧ боԍтӧј јащік.

Ԍетісны чеԉаԃлы јащік, ԁӧра пыщкӧ вурӧма. Котӧртісны најӧ лагерӧ.

Ылыԍаԋ горзӧны:

— Пӧсылка воіс. Сувтӧԁӧј мачтасӧ вылӧҗык.

Тӧкӧԏӧ-на чеԉаԃ вевјалісны лӧԍӧԁны раԃіо војіс Нојабр 7-ӧԁ лун. Мӧскуаын тајӧ луннас Краснӧј плӧщаԃ вылын реч віԍталіс Іоԍіф Вісарјоновіч Стаԉін.

Краснӧј плӧщаԃ вылын кылӧны піоԋерјас:

— Чеԉаԃ, лоӧ пыр гӧтӧвӧԍ! — Горӧԁіс Стаԉін.

— Пыр гӧтовӧԍ! — воча віԇісны піоԋерјас ԁа окԏабренокјас. Быԁ кыв пыріс ічӧԏік аппаратӧ, коԁі сулаліс Стаԉін јорт воԇын ԁа раԃіо башԋа пыр разаліс Сӧвет сојуз паԍта. Наушԋік воԇӧ чеԉаԃ сувталісны ӧчереԁӧ. Кывзісны, мыј вӧчԍӧ Мӧскуаын краснӧј плӧщаԃ вылын. Быԁтор вӧлі кылӧ, мыј віԍталіс Стаԉін јорт ԁа мыј віԇісны воча кыв піоԋерјас.

Воіс ӧчереԁ Ваԋӧԇ. Кывзыштіс ԁај шуӧ:

— Со, кытчӧԇ воім мі чеԉаԃ. Мӧскуаӧԇ бура ылын, но быԁӧн кылӧ. Сіԇ-кӧ ӧні поԅӧ шуны ылын ԁа матын. А ті вӧлі ԍераланныԁ.

Сеԍаԋ сіјӧс і кутісны шуны: „ылын ԁа матынӧн“.