Париж коммунарĕсене
Пĕр çын пекех, пуянсем хĕснипе.
Тăнă карах пур Париж çыннисем.
Çут тĕнчене тĕпĕпех çĕнетме,
Юнлă вăрçа тухса кайнă вĕсем.
Пĕтĕм çĕртен буржуйсем пухăнса,
Шăлĕсене хăйраса йытă пек,
Вĕчĕрхенсе, кăшкăрса, чыхăнса,
Пынă пăлхав хулана çĕмĕрме,
Пĕчĕк ачасен, ватăсен юнĕпе
Пăлхавăра путарса пĕтерме.
«Тытăр пăшал, урама, граждансем!
Çак революци ĕçне хăтарар!
Пур урамра баррикадăмăрсем,
Тухăр часрах, виличчен çапăçар!
Кăкăрсемпе революци чапне
Савнă Париж хулине питлĕхлер!
Çук хĕрхенÿ! вăхăт мар шеллеме,
Пурĕпĕр вилĕм, коммуншăн вилер».
Пĕчĕкçĕ Тьер хушнине итлесе,
Ылтăнĕсемшĕн каçса антăхса,
Ав Версальри мясниксем çухăрса
Кайрĕç штурмпа баррикада çине.
Чан чарăнмасăр кĕрлет, çĕмĕрлет,
Тăрăлтатса пуп сасси янăрать,
Кĕрĕслетсе пăшал пени илтĕнет,
Вут шавласа çуртсене çунтарать,
Чул чăлтăр-чăлтăр туса сирпĕнет,
Пуля çитсе çынсене тÿнтерет,
Етре баррикадăсене çĕмĕрет,
Штык хуçине шăтарса вĕлерет.
Тискерленсе, юн шăрши сиснипе
Тьерăн салтакĕ урса пăсăлать.
Мĕскĕн Париж хулине пĕтĕмпе
Пĕр чунсăрах хăварма шухăшлать.
Çук хĕрхенÿ хĕрпеле арăма,
Çук хĕрхенÿ, çук черчен ачана,
Çук пытанма вырăнсем никама,
Вилĕм пурне те, юн çеç Сенăра.
Çĕрĕн, пиншерĕн вăрçса вилекен.
Вунă пиншерĕн персе вĕлерни,
Çук ĕнтĕ урăх хута кĕрекен,
Пур урамра ÿт купи, çын вилли.
Ав юлашки барррикада тÿнет.
Сÿнчĕ Париж – революци йăви,
Ак юлашки коммунарĕ ÿкет.
Вилчĕ Париж, коммуна вилет.
Шăп тăр, юлташ, çĕлĕкне хур хывса,
Ÿкнĕ герой умĕнче пуçна ус.
Çак коммунарăн ĕçне асăнса,
Чаплă сăмах пар паян, савнă тус:
«Çук хĕрхенÿ, вăхăт мар шеллеме.
Пур буржуя тавăру çитмелле.
Вилĕм коммунăн усал тăшманне!
Сыв пултăр коммуна ялан, ĕмĕре!»
1905
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1972 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2043 году.
The author died in 1972, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 50 years or less. |