Ной (Коцойты)
Æртæ азы дæргъы Ной хуыссæг нал федта. Йæ зæрдыл лæууыди йæ райгуырæн бæстæ, йæ зынаргъ Гуырдзыстон. Йæ зæрдыл лæууыдысты бур физонæг æмæ къахетаг сырх сæн. Йæ зæрдыл лæууыдысты сæрдыгон ирхæфсæн бынæттæ, Боржомтæ æмæ æндæртæ.
Уæд-иу автомобилы проспектыл йæхи куы ауагъта, куыд цыт ын кодтой адæм — ныллæууыдысты-иу сæ цыдæй, худтæ-иу тылдтой æмæ-иу хъæр кодтой: «Ваша... ваша!», æмæ-иу уыцы хъæрæй хæхтæ нæрыдысты.
Ныр мæнæ ам бады, ацы сæфты Парижы, куыдзы кад дæр дзы нæй, хъуыды дæр æй ничи кæны.
Сфæлмæцыди Ной.
Нал фæразы Ной ахæм цардæй цæрын.
Фæдзырдта йæ хæлæрттæм, арвыста Калакмæ, йæ фæсдзутæм:
«Гуырдзыстон сæфы. Цъаммар коммунисттæ хынджылæг кæнынц нæ райгуырæн бæстæй... Æгъгъæд у æнхъæлмæ кæсынæн! Сыстут æмæ цæвут уыцы налæтты! Ссæрибар кæнут нæ зынаргъ Гуырдзыстон!»
Сызмæлыдысты тауадитæ æмæ азнауыритæ, сауджынтæ æмæ беритæ, афицертæ æмæ алы мулкджынтæ. Сæ къухтæ æууæрстой æмæ дзырдтой:
— Мæнæ та æрцæуы нæ фыццаджы æвæлмон цард! Сыстадысты Советон хицауадыл. Фæсурдзыстæм æй, загътой, раст æртæ бонмæ! Æртæ боны æмæ æртæ æхсæвы Ной æнхъæлмæ касти Гуырдзыстонæй хабармæ. Йæ дзауматæ баста, чумæдантæ æхгæдта, цæттæ кодта йæхи цæуынмæ.
Æртыккаг æхсæвы фæстæ сæумæрайсом дуар бахостæуыди.
— Ной, батъоно! Тел дæм æрбацыди.
Ной фæлæбурдта гæххæтмæ.
Ной сæныкк, мыййаг, нæу, фæлæ у адæмы мыггагæй, афтæмæй сæныккау фырцинæй нычъчъыллиппытæ кодта.
Гæххæтты фыст уыди афтæ: «Сачхер æмæ Чъиатур уал нæ къухы сты!»
Бон-изæрмæ Ной йæ парижаг зонгæтыл зылди, хæрзбон сын дзырдта, райсом, дам, цæуын Гуырдзыстонмæ.
Æгас æртæ азы Ной уыцы æхсæв йеддæмæ никуы бафынæй ис.
Райсом раджы йæ дзауматæ скодта, æнхъæлмæ касти машинæйы цæуын афонмæ. Дуар бахостæуыди.
— Ной, батъоно! Тел та дæм æрбацыди.
«Æвæццæгæн, Калак дæр ист фæци!» — фæхъуыды кодта Ной.
Райста гæххæтт, бакасти йæ, ныззыр-зыр кодта æмæ æрхаудта зæхмæ. Уым æнæзмæлгæйæ фæлæууыди дыууæ сахаты æмæ æрдæг. Стæй бабырыди къуыммæ, лæдзæг райста, æрæнцой йыл кодта æмæ ныккуыдта, сæрдиаг кодта:
— Оу, мæ хæдзар цæй хæлд фæкодта! Куынæуал дæ фендзынæн, мæ райгуырæн бæстæ! Куынæуал фендзынæн бур физонæг æмæ къахетаг сырх сæн! Куынæуал ауадздзынæн мæхи автомобилы Калачы уынгты! Куынæуал фендзынæн цыт æмæ кад! Дзæгъæл куыдзау ралли-балли куы кæндзынæн ам, Парижы уынгты! Стæй дзæгъæл куыдзау искуы фаджысы рагъыл куы ныммæлдзынæн!
Кæуы, æрдиаг кæны Ной æмæ та æркæсы гæххæтмæ. Уым та фыст уыди афтæ: «Хъуыддаг бынтон сæфт фæци. Адæм нæ фарс нæ фæхæцыдысты. Нæ хæцæг æфсад цагъды фæци, æрмæст ма дзы 4–5 лæджы цæфтæй æмæ хъæнтæй аирвæзти фæсарæнмæ».
|
This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago). The author died in 1944, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 79 years or less (if applicable), or the copyright term is 99 years or less since publication (if applicable). |
|