Нимтӧм поэма

by Куратов Ӧльӧш Вань

І

«Висьтась, пиӧ, сьӧлӧмшӧрӧн
Сылы, коді важӧн нін
Тӧдӧ, мый ми сьӧлӧмын
Дзебсясьӧ, кыдз яшщер вӧрын
Сісьмӧм пуяс увъясын...
Быдсӧн мыжаӧсь ми вывті!..
Эн тэ яндысь: ме — ен вом,
Кодлы тшӧктӧм шуны: «Пом
Тэяд мыжъяслы!» Мый кывтӧ
Кӧрталӧ, тэ сійӧс разь,
Шыбит тан — и эн ну тась...
Рамлун олӧ манастырын:
Гашкӧ, том морт, татчӧ пырин
Сы вӧсна, мед пондасны
Йӧз тэ йылысь сёрнитны?»

ІІ

— «Батюшко! Тэд кевмыся ме,
Кывзышт: мыжа олӧмӧс
Ставсӧ висьтала, кыдз сямма.
Югыд мывкыд сьӧлӧмӧс
Тэнад вермас гӧгӧрвоны,
И зэв повзяс, гашкӧнӧсь,
Кыдз морт сэтшӧм вермас лоны?
Кымӧрлань оз лэптысьны
Мисьтӧм гагъяс, вӧймысьт нюрӧ;
Мый ме керлі, тэнад юрӧ
Эз на вермы волыны!
Тыртӧминӧд ветлӧдлігӧн,
Мудзмысьт шӧйтны сэтӧні,
Аддзи: сотчӧ ньӧжйӧникӧн
Мелі би тай татӧні...
Кӧн мем сэсся инасьны?..
Вои. Вежа олӧминысь,
Гашкӧ, менӧ вӧтланныд,
Понмӧс моза пызан дінысь,
Кодыр быдтор тӧданныд.
Аддзыны кӧ сӧстӧм синнад
Менӧ онӧ вермӧ, мем
Бара пон моз ӧбӧс дінад
Колӧ куйлыны нин нэм
Войясын...»
— «Ой, муса пиӧ,
Тайӧ енлӧн керка: тась
Миянӧс и вӧтлас сійӧ,
Кӧсъяс кӧ. Кыдз корысьяс,
Ми йӧз ордын оламӧ тан.
Пиӧ, висьтась но, мый тӧдан...»

ІІІ

— «Поплӧн пи ме; ай-мамлӧн
Киясыс эз лэптысьлыны
Муса писӧ печиктыны,
И ме быдми ыджыдӧн
Ай-мам вылын. Мукӧд дыръя
Менӧ ай кӧ чирыштас,
Курыд синваясыс пыръя
Верӧссӧ тай видігӧн
Мелі мамӧ дорйывлас
Быдторйысь и быдторйӧн.
Мам кор ырӧстас ме вылӧ,
Сэки бурмас ай — и сылы
Зіля пондас лыддьыны,
Кыдзи колӧ быдтысьны...
Сідз ме мыжтӧм пыр и муса.
Кор лӧг кыкнаныслӧн кусас,
Мем жӧ кевмысьӧны: «Ворс!
Эн бӧрд! Мый тэд колӧ, висьтав?
Преник? Тшай? Со ачыд кисьтав!»
И кыдз ворслі. Киын орс;
Менӧ даддьӧ пуксьӧдасны;
Дяклӧн пиян доддясясны;
Радӧсь медасьны тай пыр
Менӧ кыскавны лунтыр
Мамӧ выя кӧвдымъясысь;
Равза, мый эм вын: ны-ны!
Эй! — и понда кучкавны
Кыкнан киӧн найӧясӧс!
Видзӧдігӧн ӧшиньӧд
Сералӧ мам сьӧлӧмшӧрсьыс,
Лэбзя кыдз дякшӧнъяс бӧрсьыс,
Гажысь ачымӧс ог тӧд!

ІV

Со ме лои сизим ара;
Кытчӧдз грездын быдтыси:
Менӧ корӧны нин карӧ
Велӧдчыны. Ен мем си
Мездысьны ай-мамысь! Бара
Ме бур йӧзкӧд тӧдмаси...
Некод оз ӧв ичӧт мортӧс;
Мый эз ыстывны мем гортысь,
Пожнасьліс ме кияс пыр
Йӧз ки вылӧ...»

1859-1860