Jump to content

Елбыздыхъо Брытъиаты (Коцойты)

From Wikisource
Елбыздыхъо Брытъиаты (1924)
by Коцойты Арсен
289606Елбыздыхъо Брытъиаты1924Коцойты Арсен
Елбыздыхъо Брытъиаты

Ацы сæрды, сентябры 25 бон, Ирыстоны фæллойгæнæг адæмыл æрцыди стыр зиан — Дзæуджыхъæуы амарди номдзыд ирон драматург Елбыздыхъо Брытъиаты.

Ирон фысджыты хъысмæты æвæрд, æвæццæгæн, афтæ у: сæ чысыл бонтæй фæстæмæ зындзинæдты бын фæвæййынц æмæ æнафоны фесæфынц — сæ хъару æххæстæй равдисын дæр нал бафæразынц.

Сидзæр, æвæгæсæг уæвгæйæ, Елбыздыхъо царды фæндаг йæхæдæг гæрста. Стыр зындзинæдтимæ реалон скъола каст фæци. Ууыл ныллæууын йæ зæрды нæ уыди. Ахызти Петербурджы Психоневрологон институтмæ, фæлæ уый ахицæн кæнын йæ бон нал сси — кæрдзыны къæбæр агурæг рахаудта уырдыгæй æмæ бынаты ныллæууыди æфсæйнаг фæндæгты Департаменты. Уым бирæ азты йæ талант рохæй аззади — драмæты бæсты æнæхъуаджы гæххæттытæ фыста. Фæлæ йын цъус фадат куы фæци (1913 азы), уæд рауагъта журнал «Хуры тын». Уыцы хъуыддагæн дæр та йын нæ бантысти йæ тых æххæстæй раттын — хъуагдзинæдтæ та йæ фæбынæй кодтой — журналæй рацыди æрмæст æртæ номеры.

Хæсты рæстæджы Елбыздыхъо йæхи раппæрста Дзæуджыхъæумæ æмæ уым, стыр фыдæбæттæ, стыр хъуагдзинæдтæ æвзаргæйæ, фæцарди йæ амæлæты бонмæ.

Чи зоны, фæзындзæни фæстæдæр Елбыздыхъойæ тыхджындæр драматургтæ, фæлæ уый ном уæддæр мыггагмæ баззайдзæн Ирыстоны æмæ ирвæдæны, куыд ирон драмæйæн, ирон театрæн сæрæвæрæг.

Елбыздыхъойы уацмыстæн сæ зынгæдæр сты æртæ драмæйы: «Дыууæ хойы», «Хазби» æмæ «Амыран». Фыццаг дыууæ бирæ хæттыты æвдыст уыдысты театры — Калачы, Дзæуджыхъæуы, суанг Бакуйы дæр, фæлæ «Амыранæн» декораци зын аразæн кæй у, уый тыххæй театры æвдыст нæма ’рцыди. Чи байхъуыста «Амыранмæ», уыдон æмдзыхæй дзурынц, куыд ацы драмæ европæйаг сценæты равдисынæн бæззы.

Елбыздыхъо ацыди махæй, фæлæ кæй кой кæнынц, уый мард нæу — мыггагмæ цæрæд йæ ном ирон зæрдæты.


This work is in the public domain in Russia according to article 6 of Law No. 231-FZ of the Russian Federation of December 18, 2006; the Implementation Act for Book IV of the Civil Code of the Russian Federation:
  • its creator didn't fight or work for Soviet Union victory during the Great Patriotic War — so the 70-year protection term is applied;
  • and the creator died before January 1, 1954 (more than 70 years ago), and has been not posthumously rehabilitated since that date;
  • and this work was first published before January 1, 1954 (more than 70 years ago).

This work is in the public domain in the United States because it was published before January 1, 1929 (more than 95 years ago).


The author died in 1944, so this work is also in the public domain in other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 79 years or less (if applicable), or the copyright term is 99 years or less since publication (if applicable).