Вилĕм
Хăма хапха кичемĕн уçăлса выртать,
Унăн юпи çумĕнче тупăк çийĕ тăрать.
Чĕрене çурса каякан йĕнĕ сасă илтĕнет,
Курăнать — вилнĕ çынна ăсатма вăхăт çитет:
Акă тупăка пӳртрен çĕклесе тухрĕç,
Ял-йышсем, тăванĕсем ăсатма кайрĕç.
Авалхи йăлана тумасăр ан хăварам:
Эпĕ те ĕмĕрлĕх пурнăçа ăсатса ярам
Çак çынна... Акă тарăн шăтăк. Хуллен ярса
Тупăка шăтăка антарчĕç; тăпра витрĕ
Ăна... Такам юлашки хут сасă кăларса,
Çак сăмахсене каласа юрла пуçларĕ:
«Чĕкеç килет чĕлхипе, —
Сан чĕлхӳне илтес çук,
Вăл санпа сăмахлас çук;
Шăпчăк килет юррипе, —
Эсĕ ăна илтес çук;
Куккук килет сассипе, —
Сан сассуна илтес çук.
Ешĕл курăк тухать, —
Эсĕ ăна таптас çук.
Хурăн çырли пиçнĕ чух
Пур хурăнташран уйрăлтăн,
Çĕр çырли пиçнĕ чух
Çĕртен-шывран уйрăлтăн.
Хĕлхемленсе тăр шыв юхать, —
Эсĕ ăна ĕçсе курас çук.
Тумак çил те вĕрĕ,
Хаяр аслати те авăтĕ,
Анӳ-аçу, тăвану йĕре,
Тантăшу-тусу шеллĕ,
Анчах эсĕ тăраймăн,
Вăрăм ыйхунтан вăранаймăн.
Ыйху санăн йывăр,
Канăçлăх пултăр. Çывăр!» —
Тесе юрласа пĕтерчĕ те, тăпра купаласа хучĕç.
Ĕнтĕ пурте пĕтрĕ, пурăнăç каялла тухмĕ...
Кăçал та пулин çак юррах ман çинче, маншăн юрлĕç,
Анчах эпĕ ăна илтеймĕп, вăл сасă маншăн пулмĕ.
Ăна хир тăрăх çил вĕçтерсе кайĕ те,
Е кĕтӳç, е суха сухалакан çын илтĕ те
Вăрăммăн сывласа илсе хуйхăллă калĕ:
Вилĕшĕн юрлаççĕ. Кама вилĕм çитнĕ-ши?
Кама чикеççĕ? Камăн пурăнăçĕ сӳннĕ-ши? —
Тейĕ те, вилĕмне шухăшласа, хурланса илĕ.
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1956 году, и был участником Великой Отечественной войны, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2031 году.
The author died in 1956, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 60 years or less. | |